Κογκό και Ρουάντα: Οι πρόεδροι υπογράφουν ειρηνευτική συμφωνία στην Ουάσιγκτον την επόμενη εβδομάδα

Οι πρόεδροι της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό και της Ρουάντα αναμένεται να μεταβούν στην Ουάσιγκτον την επόμενη εβδομάδα για να υπογράψουν μια ειρηνευτική συμφωνία και να συναντηθούν με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, σε μια προσπάθεια των ΗΠΑ να μεσολαβήσουν για την ειρήνη στο εμπόλεμο ανατολικό Κογκό. Η συνάντηση, που έχει προγραμματιστεί για τις 4 Δεκεμβρίου, στοχεύει επίσης στην προσέλκυση δυτικών επενδύσεων εξόρυξης στην περιοχή, σύμφωνα με τρεις πηγές που επικαλείται το Reuters.

Αυτή η επικείμενη εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντατικών διπλωματικών προσπαθειών που καταβάλλουν οι Ηνωμένες Πολιτείες εδώ και μήνες, με στόχο την αποκλιμάκωση της βίας στο ανατολικό Κογκό, μια περιοχή που μαστίζεται από δεκαετίες συγκρούσεων και στην οποία δραστηριοποιούνται πολυάριθμες ένοπλες ομάδες. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει την επανεμφάνιση της ομάδας ανταρτών M23, η οποία έχει προκαλέσει χιλιάδες θανάτους και εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμούς, αναζωπυρώνοντας τους φόβους για μια ευρύτερη περιφερειακή σύρραξη.

Η επικείμενη συμφωνία και οι στόχοι της

Η συνάντηση στην Ουάσιγκτον, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 4 Δεκεμβρίου, θα φέρει κοντά τους προέδρους Φέλιξ Τσισεκέντι της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό και Πολ Καγκάμε της Ρουάντα. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές και την εκπρόσωπο του Τσισεκέντι, Τίνα Σαλάμα, οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για να υπογράψουν μια νέα ειρηνευτική συμφωνία. Αυτή η πρωτοβουλία βασίζεται σε μια προηγούμενη ειρηνευτική συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Ιούνιο και υπογράφηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, καθώς και σε ένα Περιφερειακό Πλαίσιο Οικονομικής Ολοκλήρωσης που συμφωνήθηκε νωρίτερα τον Νοέμβριο. Οι αρχηγοί κρατών αναμένεται να επικυρώσουν και τα δύο κείμενα.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η έλλειψη ουσιαστικής προόδου στο πεδίο μέχρι στιγμής, παρά τις προηγούμενες συμφωνίες. Η αγορά, ωστόσο, φαίνεται να προεξοφλεί μια θετική έκβαση, καθώς η σταθερότητα στην περιοχή είναι ζωτικής σημασίας για την προσέλκυση των αναγκαίων επενδύσεων. Η εκπρόσωπος του Κογκολέζου Προέδρου, Τίνα Σαλάμα, υπογράμμισε ότι ο πρόεδρος επιθυμεί την περιφερειακή ολοκλήρωση, αλλά ο σεβασμός της κυριαρχίας είναι αδιαπραγμάτευτος και αποτελεί προϋπόθεση για αυτήν την ολοκλήρωση.

Το ιστορικό της σύγκρουσης και οι κατηγορίες

Η σύγκρουση στο ανατολικό Κογκό έχει ενταθεί φέτος με την επέλαση της υποστηριζόμενης από τη Ρουάντα ομάδας ανταρτών M23. Η M23 κατέλαβε τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της περιοχής, προκαλώντας φόβους για μια ευρύτερη σύρραξη που θα μπορούσε να εμπλέξει περισσότερες γειτονικές χώρες. Ο τελευταίος κύκλος μαχών έχει οδηγήσει στον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων και στον εκτοπισμό εκατοντάδων χιλιάδων άλλων.

Οι κατηγορίες και οι ανησυχίες

Η Ρουάντα αρνείται ότι υποστηρίζει την M23, ωστόσο μια ομάδα εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε σε έκθεσή της τον Ιούλιο ότι η Ρουάντα ασκεί διοίκηση και έλεγχο στους αντάρτες. Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο, το Κογκό και η Ρουάντα συμφώνησαν να εφαρμόσουν μέτρα ασφαλείας που περιγράφονται στη συμφωνία του Ιουνίου έως το τέλος του έτους, συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων για την εξάλειψη της απειλής από την ένοπλη ομάδα Δημοκρατικές Δυνάμεις για την Απελευθέρωση της Ρουάντα (FDLR) και τη διευκόλυνση της απόσυρσης των ρουαντέζικων στρατευμάτων. Μέχρι στιγμής, δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στο πεδίο.

Ο ρόλος των ΗΠΑ και οι οικονομικές προοπτικές

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει εκφράσει την πρόθεσή της να διευκολύνει δισεκατομμύρια δολάρια δυτικών επενδύσεων σε μια περιοχή πλούσια σε ταντάλιο, χρυσό, κοβάλτιο, χαλκό, λίθιο και άλλα ορυκτά. Αυτή η οικονομική διάσταση αποτελεί βασικό κίνητρο πίσω από τις προσπάθειες των ΗΠΑ να μεσολαβήσουν για την ειρήνη, καθώς η σταθερότητα είναι προϋπόθεση για την προσέλκυση κεφαλαίων. Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι η διοίκηση Τραμπ «συνεχίζει να συνεργάζεται και με τα δύο μέρη και ανυπομονεί να τους καλωσορίσει στον Λευκό Οίκο την κατάλληλη στιγμή».

Οι προκλήσεις και η επόμενη μέρα

Ενώ οι συνομιλίες στην Ουάσιγκτον αποτελούν ένα σημαντικό βήμα, ο Πρόεδρος Τσισεκέντι έχει τονίσει ότι η απόσυρση των ρουαντέζικων στρατευμάτων από το ανατολικό Κογκό είναι απαραίτητη για την επίτευξη πραγματικής περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης, μια θέση που συνδέεται άμεσα με τις αμερικανικές απαιτήσεις για εγγυήσεις ασφαλείας. Παράλληλα, το Κατάρ έχει φιλοξενήσει ξεχωριστές συνομιλίες μεταξύ του Κογκό και της M23, όπου υπογράφηκε ένα πλαίσιο συμφωνίας για την ειρήνη, αλλά πολλές λεπτομέρειες παραμένουν προς διαπραγμάτευση. Η επόμενη εβδομάδα θα είναι κρίσιμη για να φανεί αν οι υπογραφές στην Ουάσιγκτον θα μεταφραστούν σε πραγματική και βιώσιμη ειρήνη στο έδαφος.