Κογκό: Αντάρτες M23 εισήλθαν στην πόλη Ουβίρα, παρά την ειρηνευτική συμφωνία

Οι υποστηριζόμενοι από τη Ρουάντα αντάρτες M23 εισήλθαν στην πόλη Ουβίρα, μια σημαντική στρατιωτική βάση στο ανατολικό Κογκό, σύμφωνα με τέσσερις πηγές, συμπεριλαμβανομένων δύο κατοίκων, που επικαλείται το Reuters την Τετάρτη. Η εξέλιξη αυτή έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά την υπογραφή μιας ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουάσιγκτον, με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, γεγονός που ανατρέπει τις προσπάθειες για σταθεροποίηση της περιοχής και προκαλεί νέα ανθρωπιστική κρίση.

Αυτή η νέα κλιμάκωση της βίας στο ανατολικό Κογκό έρχεται να υπονομεύσει τις πρόσφατες διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης στην περιοχή, η οποία μαστίζεται από δεκαετίες συγκρούσεων για τον έλεγχο των πλούσιων σε ορυκτά εδαφών. Η είσοδος των ανταρτών στην Ουβίρα, μια πόλη στρατηγικής σημασίας, θέτει σε κίνδυνο την ευρύτερη σταθερότητα και τις ζωές χιλιάδων αμάχων.

Οι εξελίξεις στην Ουβίρα και η στρατηγική σημασία της

Οι αντάρτες M23, που φέρονται να υποστηρίζονται από τη Ρουάντα, εισήλθαν στην Ουβίρα, μια πόλη-κλειδί στο ανατολικό Κογκό, η οποία λειτουργεί ως σημαντική βάση για τον Κογκολέζικο στρατό κοντά στα σύνορα με το Μπουρούντι. Η Ουβίρα, που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Τανγκανίκα, είχε χρησιμεύσει ως έδρα της κυβέρνησης του Κινσάσα στο Νότιο Κίβου, μετά την πτώση της πρωτεύουσας της επαρχίας, Μπουκάβου, στα χέρια των M23 τον Φεβρουάριο. Η κατάληψη της πόλης από τους M23 θα μπορούσε να τους επιτρέψει να προχωρήσουν σε άλλες τοποθεσίες πέρα από το Νότιο Κίβου, ενισχύοντας τη θέση τους στην εμπόλεμη περιοχή.

Ο Λόρενς Κανιούκα, εκπρόσωπος μιας συμμαχίας που περιλαμβάνει τους M23, δήλωσε στο X ότι «η πόλη της Ουβίρα είναι πλέον απελευθερωμένη», δικαιολογώντας την απόφαση αυτή ως απάντηση σε μήνες επιθέσεων από τις Κογκολέζικες και συμμαχικές δυνάμεις. Ωστόσο, την Τετάρτη το απόγευμα, δεν ήταν σαφές εάν οι M23 είχαν τον πλήρη έλεγχο της Ουβίρα, καθώς κάτοικοι ανέφεραν ότι άκουγαν πυροβολισμούς. Πηγή της κυβέρνησης του Κογκό δήλωσε στο Reuters ότι ο στρατός δεν θα αντιδράσει στρατιωτικά, προκειμένου να προστατεύσει τους αμάχους.

Το παρασκήνιο της ειρηνευτικής συμφωνίας και οι κατηγορίες

Αυτή η τελευταία εξέλιξη στην προέλαση των ανταρτών στην πλούσια σε ορυκτά περιοχή έρχεται λιγότερο από μία εβδομάδα αφότου ο Πρόεδρος του Κογκό, Φέλιξ Τσισεκέντι, και ο ομόλογός του από τη Ρουάντα, Πολ Καγκάμε, συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον. Στη συνάντηση αυτή, επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους σε μια ειρηνευτική συμφωνία που είχε μεσολαβήσει η Αμερική. Η Ρουάντα αρνείται ότι υποστηρίζει τους M23 στο Κογκό, δηλώνοντας ότι τα στρατεύματά της βρίσκονται στο ανατολικό Κογκό για «αμυντικά μέτρα», αν και η Ουάσιγκτον και τα Ηνωμένα Έθνη υποστηρίζουν ότι τα στοιχεία για τη ρουαντέζικη υποστήριξη προς τους αντάρτες είναι σαφή.

Η συνεχιζόμενη αστάθεια στην περιοχή, παρά τις διπλωματικές πρωτοβουλίες, υπογραμμίζει τις βαθιές ρίζες της σύγκρουσης και την πολυπλοκότητα των συμφερόντων που διακυβεύονται. Οι αναλυτές εκφράζουν έντονη ανησυχία για την ικανότητα των ειρηνευτικών συμφωνιών να διατηρηθούν, καθώς η συνεχής προέλαση των ανταρτών, παρά τις διεθνείς πιέσεις, υποδηλώνει βαθύτερες ρίζες στην τοπική δυναμική εξουσίας και στους οικονομικούς πόρους.

Διεθνείς αντιδράσεις και ανθρωπιστική κρίση

Νωρίτερα, το Reuters είχε αναφέρει τη Δευτέρα ότι οι M23 είχαν καταλάβει το Λουβούνγκι, μια πόλη που αποτελούσε την πρώτη γραμμή από τον Φεβρουάριο, και ότι μαίνονταν σφοδρές μάχες κοντά στα χωριά Σάνγκε και Κιλίμπα, πιο κάτω στον δρόμο προς την Ουβίρα από τον βορρά. Την Τρίτη, οι ΗΠΑ και εννέα άλλα μέλη της Διεθνούς Ομάδας Επαφής (ICG) για τις Μεγάλες Λίμνες εξέφρασαν «βαθιά ανησυχία» για τις ανανεωμένες συγκρούσεις στην επαρχία του Νότιου Κίβου, όπου βρίσκεται η Ουβίρα, προειδοποιώντας ότι η βία θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή.

Η ανθρωπιστική διάσταση της κρίσης είναι επίσης οξυμένη. Ο υπουργός Εξωτερικών του Μπουρούντι, Εντουάρ Μπιζιμάνα, δήλωσε στο Radio France Internationale την Τετάρτη ότι η χώρα του έχει καταγράψει περισσότερους από 30.000 πρόσφυγες από το Κογκό τις τελευταίες τρεις ημέρες. Αυτός ο αριθμός έρχεται να προστεθεί στους ήδη εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους, επιδεινώνοντας την ήδη επισφαλή κατάσταση στην περιοχή.

Η επόμενη μέρα στην περιοχή

Η κατάληψη της Ουβίρα από τους αντάρτες M23 αποτελεί μια σημαντική στρατιωτική νίκη για την ομάδα και ταυτόχρονα ένα σοβαρό πλήγμα για τις ειρηνευτικές προσπάθειες στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών. Η αδυναμία της κυβέρνησης του Κογκό να αντιδράσει στρατιωτικά, σε συνδυασμό με την άρνηση της Ρουάντα να αναγνωρίσει την υποστήριξή της στους αντάρτες, δημιουργεί ένα περίπλοκο γεωπολιτικό τοπίο. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, καθώς η περαιτέρω προέλαση των M23 θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση και να επιδεινώσει την ήδη σοβαρή ανθρωπιστική κρίση.