- Η Κίνα κατηγορεί την Ιαπωνία για στρατιωτική απειλή, μετά από περιστατικό με στόχευση ραντάρ σε ιαπωνικά αεροσκάφη.
- Η Ιαπωνία χαρακτηρίζει την ενέργεια ως «επικίνδυνη», ενώ η Κίνα αποδίδει την ευθύνη σε ιαπωνική παρενόχληση.
- Ο Κινέζος ΥΠΕΞ συνδέει την ένταση με την ιστορία της Ιαπωνίας ως «ηττημένο έθνος» και την αποικιοκρατία στην Ταϊβάν.
- Οι σχέσεις έχουν επιδεινωθεί μετά την προειδοποίηση της Ιαπωνίδας πρωθυπουργού για πιθανή στρατιωτική απάντηση στην Ταϊβάν.
- Η απουσία επικοινωνίας μέσω της διμερούς τηλεφωνικής γραμμής αυξάνει τους κινδύνους κλιμάκωσης.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών, Γουάνγκ Γι, δήλωσε στον Γερμανό ομόλογό του ότι η Ιαπωνία απειλεί στρατιωτικά την Κίνα, χαρακτηρίζοντας την ενέργεια «εντελώς απαράδεκτη». Η δήλωση αυτή έρχεται μετά την καταγγελία της Ιαπωνίας ότι κινεζικά μαχητικά αεροσκάφη στόχευσαν με ραντάρ ιαπωνικά στρατιωτικά αεροσκάφη, κλιμακώνοντας περαιτέρω την ένταση στην περιοχή.
Η πρόσφατη εξέλιξη στις σινοϊαπωνικές σχέσεις έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου αυξημένης έντασης στην Ανατολική Ασία, με το ζήτημα της Ταϊβάν να βρίσκεται στο επίκεντρο των διπλωματικών και στρατιωτικών αντιπαραθέσεων. Το Πεκίνο και το Τόκιο ανταλλάσσουν σκληρές κατηγορίες, υπογραμμίζοντας την εύθραυστη ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και την ανάγκη για προσεκτική διαχείριση των κρίσεων.
Οι αμοιβαίες κατηγορίες και το περιστατικό με το ραντάρ
Το περιστατικό που πυροδότησε την τελευταία κλιμάκωση αφορά την καταγγελία της Ιαπωνίας ότι κινεζικά μαχητικά αεροσκάφη στόχευσαν με ραντάρ ιαπωνικά στρατιωτικά αεροσκάφη το περασμένο Σαββατοκύριακο. Ο επικεφαλής γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου της Ιαπωνίας, Μινόρου Κιχάρα, επανέλαβε την Τρίτη τη θέση του Τόκιο, χαρακτηρίζοντας την «διαλείπουσα στόχευση με δέσμες ραντάρ» ως μια επικίνδυνη πράξη που υπερβαίνει τα όρια της ασφάλειας και της αναγκαιότητας. Από την πλευρά της, η Κίνα απέδωσε την ευθύνη στην Ιαπωνία, υποστηρίζοντας ότι ιαπωνικά αεροσκάφη πλησίασαν επανειλημμένα και παρεμπόδισαν το κινεζικό ναυτικό κατά τη διάρκεια προαναγγελθείσας εκπαίδευσης αεροπλανοφόρου ανατολικά του Στενού Μιγιάκο. Ένα κινεζικό αεροπλανοφόρο είχε πραγματοποιήσει εντατικές αεροπορικές επιχειρήσεις την Κυριακή, 7 Δεκεμβρίου, στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Η ιστορική διάσταση και το ζήτημα της Ταϊβάν
Η ένταση ενισχύθηκε τον τελευταίο μήνα, μετά την προειδοποίηση της Ιαπωνίδας πρωθυπουργού, Σανάε Τακάιτσι, ότι η Ιαπωνία θα μπορούσε να απαντήσει σε οποιαδήποτε κινεζική στρατιωτική ενέργεια κατά της Ταϊβάν, εάν αυτή απειλούσε και την ασφάλεια της Ιαπωνίας. Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών, Γουάνγκ Γι, κατά τη συνάντησή του με τον Γερμανό ομόλογό του Γιόχαν Βάντεφουλ στο Πεκίνο τη Δευτέρα, τόνισε ότι, δεδομένου ότι φέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ιαπωνία, «ως ηττημένο έθνος», θα έπρεπε να είχε ενεργήσει με μεγαλύτερη προσοχή. Οι δηλώσεις της Τακάιτσι είχαν προκαλέσει την ευγνωμοσύνη της Ταϊβάν, αλλά και την έντονη αντίδραση της Κίνας.
Προτεινόμενο Η Κίνα προειδοποιεί ξανά τους πολίτες της για ταξίδια στην Ιαπωνία
Νομικοί και ιστορικοί κύκλοι και από τις δύο πλευρές παρουσιάζουν αντικρουόμενες ερμηνείες σχετικά με το καθεστώς της Ταϊβάν. Ο Γουάνγκ Γι υπογράμμισε ότι ο «σημερινός ηγέτης της Ιαπωνίας» προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το ζήτημα της Ταϊβάν – το οποίο η Ιαπωνία αποίκισε για μισό αιώνα, διαπράττοντας αμέτρητα εγκλήματα κατά του κινεζικού λαού – για να προκαλέσει προβλήματα και να απειλήσει στρατιωτικά την Κίνα. Το καθεστώς της Ταϊβάν ως κινεζικού εδάφους έχει «ξεκάθαρα και αμετάκλητα επιβεβαιωθεί από μια σειρά ατράνταχτων ιστορικών και νομικών γεγονότων», πρόσθεσε, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε τονίσει την «επιστροφή της Ταϊβάν στην Κίνα» μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η κυβέρνηση της Ταϊβάν, ωστόσο, απορρίπτει τις εδαφικές διεκδικήσεις του Πεκίνου, δηλώνοντας ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας δεν υπήρχε το 1945 και δεν κυβέρνησε ποτέ την Ταϊβάν.
Οι επιπτώσεις στις διπλωματικές σχέσεις
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν επιδεινωθεί σημαντικά, με την έλλειψη επικοινωνίας να αποτελεί ένα επιπλέον ανησυχητικό στοιχείο. Ο Κιχάρα αρνήθηκε να επιβεβαιώσει δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης ότι το Πεκίνο δεν απάντησε στις κλήσεις της Ιαπωνίας κατά τη διάρκεια του περιστατικού, μέσω της διμερούς τηλεφωνικής γραμμής που είχε δημιουργηθεί το 2018. Αυτή η απουσία διαύλων επικοινωνίας σε κρίσιμες στιγμές αυξάνει τον κίνδυνο παρεξηγήσεων και ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης, κάτι που απασχολεί έντονα τους διεθνείς παρατηρητές. Η διαμάχη για την Ταϊβάν έχει ήδη μεταφερθεί στον ΟΗΕ, αναδεικνύοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Τι αναμένεται στη συνέχεια στις σινοϊαπωνικές σχέσεις
Η ένταση μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας αναμένεται να παραμείνει υψηλή, καθώς οι δύο χώρες διατηρούν αντικρουόμενες θέσεις τόσο σε στρατιωτικά ζητήματα όσο και στο καθεστώς της Ταϊβάν. Η ρητορική κλιμάκωση και τα περιστατικά όπως αυτό με το ραντάρ υπογραμμίζουν την ανάγκη για διπλωματική ψυχραιμία και την αποφυγή μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, καθώς η σταθερότητα στην Ανατολική Ασία έχει ευρύτερες γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις.
