- Η Κίνα αναθεώρησε τον νόμο για το εξωτερικό εμπόριο με ισχύ από το 2026.
- Ενισχύονται οι εξουσίες του Πεκίνου για αντίποινα σε εμπορικούς πολέμους.
- Στόχος είναι η ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της συμφωνίας CPTPP.
- Ο νόμος εστιάζει στο ψηφιακό εμπόριο και την πνευματική ιδιοκτησία.
- Η κίνηση στοχεύει στη μείωση της εξάρτησης από την αγορά των ΗΠΑ.
Η Κίνα επικύρωσε την αναθεώρηση του νόμου για το εξωτερικό εμπόριο, θωρακίζοντας τη θέση της απέναντι σε διεθνείς πιέσεις και ενισχύοντας τη δυνατότητά της να διεξάγει εμπορικό πόλεμο. Η νέα νομοθεσία, που θα τεθεί σε ισχύ την 1η Μαρτίου 2026, στοχεύει στον έλεγχο των εξαγωγών στρατηγικών πρώτων υλών και στην περαιτέρω απελευθέρωση της οικονομίας των 19 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
| Χαρακτηριστικό | Λεπτομέρειες |
|---|---|
| Ημερομηνία έναρξης ισχύος | 1 Μαρτίου 2026 |
| Μέγεθος κινεζικής οικονομίας | 19 τρισεκατομμύρια δολάρια |
| Κύριοι τομείς αναθεώρησης | Ψηφιακό εμπόριο, Πράσινη ανάπτυξη, Πνευματική ιδιοκτησία |
| Στρατηγικός στόχος | Ένταξη στη συμφωνία CPTPP & Ενίσχυση εμπορικής άμυνας |
| Νομικά εργαλεία | Αρνητικές λίστες & Μηχανισμοί αντιποίνων |
Αυτή η νομοθετική κίνηση αποτελεί την τέταρτη σημαντική αναθεώρηση από την ένταξη της χώρας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001, αντικατοπτρίζοντας την ανάγκη του Πεκίνου να προσαρμοστεί σε ένα ολοένα και πιο εχθρικό διεθνές περιβάλλον. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες αλλαγές, η τρέχουσα μεταρρύθμιση εστιάζει στην ψηφιακή οικονομία και την πράσινη ανάπτυξη, στοιχεία απαραίτητα για την ευθυγράμμιση με τα αυστηρά πρότυπα της συμφωνίας CPTPP. Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια στιγμή που η Ευρώπη προσπαθεί να ισορροπήσει την εξάρτησή της από την κινεζική οικονομία με τις νέες γεωπολιτικές προκλήσεις.
Η ενίσχυση της εμπορικής άμυνας και οι «αρνητικές λίστες»
Ο αναθεωρημένος νόμος παρέχει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής του Πεκίνου διευρυμένες εξουσίες για να απαντούν σε εμπορικούς εταίρους που επιβάλλουν περιορισμούς στις κινεζικές εξαγωγές. Ένα από τα βασικά εργαλεία είναι η χρήση των «αρνητικών λιστών», οι οποίες επιτρέπουν το άνοιγμα συγκεκριμένων τομέων σε ξένες εταιρείες, ενώ παράλληλα διατηρούν αυστηρό έλεγχο σε στρατηγικούς κλάδους. Η νομοθεσία ορίζει πλέον ρητά ότι το εξωτερικό εμπόριο πρέπει να «υπηρετεί την εθνική οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη», ενισχύοντας το αφήγημα της Κίνας ως μια ισχυρή εμπορική δύναμη.
Παράλληλα, το Πεκίνο επιδιώκει να μειώσει την εξάρτησή του από την αγορά των ΗΠΑ, ενώ η Ουάσιγκτον, υπό τη διοίκηση που ασκεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, συνεχίζει να πιέζει για δασμολογικούς περιορισμούς. Η στρατηγική αυτή συνδέεται άμεσα με την ευρωπαϊκή στρατηγική της «απο-κινδύνευσης», καθώς η Κίνα προσπαθεί να διαφοροποιήσει τους εμπορικούς της δρόμους και να ενισχύσει τη νομική της φαρέτρα απέναντι σε εξωτερικές προκλήσεις.
Η πρόκληση του ιδιωτικού τομέα και οι διεθνείς αντιπαραθέσεις
Διπλωματικοί κύκλοι και αναλυτές διεθνούς εμπορίου επισημαίνουν ότι η αυστηροποίηση της διατύπωσης του νόμου στοχεύει επίσης στην προστασία της κυβέρνησης από πιθανές προσφυγές ιδιωτικών εταιρειών. Καθώς ο ιδιωτικός τομέας στην Κίνα αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, το Πεκίνο επιδιώκει να έχει ένα σαφές νομικό πλαίσιο που να δικαιολογεί κρατικές παρεμβάσεις, όπως ο περιορισμός φορτίων για λόγους εθνικής ασφάλειας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη ένταση με την πλατφόρμα Shein και τις αντιδράσεις στη γαλλική αγορά, που ανέδειξαν την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους στις εξαγωγές.
Γεωπολιτικές εντάσεις και η επόμενη μέρα
Η αναθεώρηση του νόμου πραγματοποιείται σε μια περίοδο έντονης αντιπαράθεσης με την Ιαπωνία, ειδικά για το ζήτημα των εισαγωγών θαλασσινών και την ευρύτερη διαμάχη με την Κίνα για την Ταϊβάν. Το Πεκίνο φαίνεται να προετοιμάζεται για μια μακρά περίοδο εμπορικών τριβών, διασφαλίζοντας ότι κάθε κρατική απόφαση θα είναι «γραμμένη σε άσπρο και μαύρο», ώστε να αποφεύγονται νομικά κενά. Η εστίαση στην πνευματική ιδιοκτησία και το ψηφιακό εμπόριο δείχνει ότι η Κίνα δεν επιδιώκει μόνο την άμυνα, αλλά και την κυριαρχία στα πρότυπα του παγκόσμιου εμπορίου του μέλλοντος.
Τι πρέπει να προσέξουν οι επιχειρήσεις
- Παρακολουθήστε τις αλλαγές στις «αρνητικές λίστες» για περιορισμένους τομείς.
- Ενημερωθείτε για τους νέους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κίνα.
- Αξιολογήστε την εξάρτηση της εφοδιαστικής σας αλυσίδας από στρατηγικά κινεζικά ορυκτά.
- Προσαρμοστείτε στα νέα πρότυπα ψηφιακού και πράσινου εμπορίου που προωθεί το Πεκίνο.