Κεντροαφρικανική Δημοκρατία: Ο Τουαντέρα διεκδικεί τρίτη θητεία με ρωσική στήριξη και υποσχέσεις για σταθερότητα

Ο πρόεδρος της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, Φοστέν-Αρκάνζ Τουαντέρα, οδηγεί τη χώρα στις κάλπες την προσεχή Κυριακή διεκδικώντας μια αμφιλεγόμενη τρίτη θητεία. Με την υποστήριξη Ρώσων μισθοφόρων και δυνάμεων από τη Ρουάντα, ο Τουαντέρα προτάσσει την ασφάλεια και την ειρήνη ως κύρια επιτεύγματα, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις της αντιπολίτευσης για συνταγματική εκτροπή.

Αυτή η εκλογική αναμέτρηση αποτελεί το αποκορύφωμα μιας μακράς περιόδου πολιτικής αναδιάρθρωσης που ξεκίνησε μετά την εμφύλια σύγκρουση του 2013, η οποία εκτόπισε το ένα πέμπτο του πληθυσμού. Η απόφαση του Τουαντέρα να προχωρήσει σε συνταγματικό δημοψήφισμα το 2023 για την κατάργηση των ορίων θητείας, άλλαξε ριζικά το πολιτικό τοπίο, επιτρέποντάς του να διεκδικεί τρίτη θητεία παρά τις αρχικές δεσμεύσεις για δημοκρατική εναλλαγή.

Η στρατηγική συμμαχία με τη Μόσχα και το Κίγκαλι

Όπως μεταδίδει το Reuters, ο 68χρονος μαθηματικός βασίζει την προεκλογική του εκστρατεία στα κέρδη στον τομέα της ασφάλειας. Η κυβέρνησή του έχει συνάψει συμφωνίες με αντάρτικες ομάδες, ενώ παράλληλα έχει εξασφαλίσει τη στήριξη Ρώσων μισθοφόρων και δυνάμεων από τη Ρουάντα για την προστασία του καθεστώτος. Η Ρωσία, από την πλευρά της, ανταλλάσσει τη στρατιωτική βοήθεια με πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, όπως ο χρυσός και τα διαμάντια.

Ο Τουαντέρα έχει ανοίξει τον δρόμο για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων λιθίου και ουρανίου της χώρας, προσφέροντας πρόσβαση σε κάθε ενδιαφερόμενο επενδυτή. Κατά τη διάρκεια πρόσφατης ομιλίας του στην πρωτεύουσα Μπανγκούι, τόνισε ότι η ειρήνη αρχίζει να επιστρέφει σε όλα τα σύνορα της χώρας, μια ρητορική που στοχεύει να πείσει τους ψηφοφόρους για τη βιωσιμότητα του μοντέλου του.

Η αντιπολίτευση και οι καταγγελίες για «ισόβια προεδρία»

Απέναντι στον Τουαντέρα βρίσκονται έξι υποψηφίους της αντιπολίτευσης, με κυριότερο τον Ανισέτ-Ζορζ Ντολογκελέ, πρώην πρωθυπουργό και φιναλίστ των εκλογών του 2020. Οι αντίπαλοι του προέδρου καταγγέλλουν ότι η κατάργηση των ορίων θητείας αποτελεί απόδειξη ότι ο Τουαντέρα επιθυμεί να γίνει «ισόβιος πρόεδρος», ενώ τον κατηγορούν για πλήρη αποτυχία στην καταπολέμηση της φτώχειας.

«Η διοικητική υποδομή έχει καταστραφεί και οι δρόμοι βρίσκονται σε άθλια κατάσταση», δήλωσε ο Ντολογκελέ σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου, προσθέτοντας ότι η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε ερείπια. Παρά τις καταγγελίες, οι αναλυτές θεωρούν πιθανή τη νίκη του Τουαντέρα, εν μέρει λόγω του απόλυτου ελέγχου που ασκεί στους κρατικούς θεσμούς.

Νομικοί κύκλοι και διεθνείς αναλυτές της Pangea-Risk επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος μετεκλογικών ταραχών είναι υψηλός. Οι grievances για την πολιτική περιθωριοποίηση και οι καταγγελίες για εκλογική νοθεία δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα έξαρση της βίας εάν η διαδικασία της καταμέτρησης δεν κριθεί διαφανής και αποδεκτή.

Οικονομικές προοπτικές και διεθνής αναγνώριση

Παρά τις προκλήσεις, υπάρχουν σημάδια μιας σταδιακής εξομάλυνσης. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ήρε πρόσφατα το εμπάργκο όπλων, καθώς και το εμπάργκο στις εξαγωγές διαμαντιών, κινήσεις που ενισχύουν το αφήγημα της κυβέρνησης περί επιστροφής στη σταθερότητα. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να φτάσει το 3% φέτος.

Η επόμενη μέρα και οι κίνδυνοι ασφαλείας

Η εκλογική διαδικασία της Κυριακής διεξάγεται παράλληλα με τις νομοθετικές και δημοτικές εκλογές, με τα προσωρινά αποτελέσματα να αναμένονται έως τις 5 Ιανουαρίου. Εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει πάνω από το 50%, ο δεύτερος γύρος θα πραγματοποιηθεί στις 15 Φεβρουαρίου. Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει την άποψη ότι ο ΟΗΕ θα πρέπει σύντομα να παραδώσει την ευθύνη της ασφάλειας στις εγχώριες δυνάμεις.

Ωστόσο, οι απειλές παραμένουν υπαρκτές και σοβαρές. Οι αντάρτες δεν έχουν αφοπλιστεί πλήρως, ενώ οι εισβολές μαχητών από το γειτονικό Σουδάν τροφοδοτούν την ανασφάλεια στα ανατολικά. Η επιτυχία των εκλογών θα κριθεί όχι μόνο από το αποτέλεσμα, αλλά από την ικανότητα του κράτους να αποτρέψει έναν νέο κύκλο πανικού και βίας ανάμεσα στον πληθυσμό.