- Ισραήλ και Λίβανος στέλνουν νέους, μη στρατιωτικούς εκπροσώπους σε επιτροπή εκεχειρίας.
- Οι συνομιλίες διευρύνονται πέρα από την παρακολούθηση της εκεχειρίας, στοχεύοντας σε σχέσεις και οικονομική συνεργασία.
- Η κίνηση έρχεται μετά από μακροχρόνιο αίτημα των ΗΠΑ, εν μέσω συνεχιζόμενων εντάσεων και κατηγοριών για παραβιάσεις.
- Η Χεζμπολάχ απορρίπτει τις διαπραγματεύσεις, ενώ οι φόβοι για κλιμάκωση παραμένουν έντονοι.
- Η Ειδική Εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Μόργκαν Όρταγκους, βρίσκεται στη Βηρυτό για τις εξελίξεις.
Ισραήλ και Λίβανος απέστειλαν νέους εκπροσώπους σε στρατιωτική επιτροπή που παρακολουθεί την εκεχειρία μεταξύ των δύο χωρών, σηματοδοτώντας μια σημαντική διεύρυνση του πεδίου των συνομιλιών. Η κίνηση αυτή, που ανακοινώθηκε την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου, έρχεται ως απάντηση σε μακροχρόνιο αίτημα των ΗΠΑ για επέκταση των διαπραγματεύσεων πέρα από την απλή παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός του 2024.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των πιέσεων των Ηνωμένων Πολιτειών για την εμβάθυνση των σχέσεων στην περιοχή, στο πλαίσιο της ευρύτερης ατζέντας του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ειρηνευτικές συμφωνίες στη Μέση Ανατολή. Παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες βρίσκονται επισήμως σε κατάσταση πολέμου και ο Λίβανος ποινικοποιεί τις επαφές με Ισραηλινούς πολίτες, η αποστολή μη στρατιωτικών εκπροσώπων αποτελεί ένα πρωτοφανές βήμα προς την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την πιθανή οικονομική συνεργασία.
Η διεύρυνση των συνομιλιών και οι νέοι εκπρόσωποι
Την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου, η στρατιωτική επιτροπή, υπό την προεδρία των ΗΠΑ, συνεδρίασε για περίπου τρεις ώρες στην Μπλε Γραμμή, το σύνορο μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ, όπως μεταδίδει το Reuters. Για πρώτη φορά από την ίδρυσή της για την παρακολούθηση της εκεχειρίας του 2024, η επιτροπή περιλαμβάνει μη στρατιωτικούς εκπροσώπους. Ο Πρόεδρος του Λιβάνου, Τζόζεφ Αούν, διόρισε τον Σάιμον Καράμ, πρώην πρέσβη στις ΗΠΑ, ως επικεφαλής της λιβανικής αντιπροσωπείας, ενώ ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, όρισε έναν εκπρόσωπο μέσω του Γκιλ Ράιχ, αναπληρωτή διευθυντή του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.
Οι στόχοι και οι αντιδράσεις
Η κίνηση αυτή θεωρείται από το Ισραήλ ως μια αρχική προσπάθεια για τη δημιουργία βάσης για σχέσεις και οικονομική συνεργασία με τον Λίβανο. Ο Λιβανέζος Πρόεδρος Αούν είχε σηματοδοτήσει επανειλημμένα την προθυμία του για διαπραγματεύσεις τους τελευταίους μήνες. Η απόφαση του Λιβάνου να στείλει πολιτικό απεσταλμένο ήρθε ως θετικό σήμα, αφού οι ΗΠΑ ενημέρωσαν τη Βηρυτό ότι και το Ισραήλ είχε συμφωνήσει να συμπεριλάβει μη στρατιωτικό μέλος στην αντιπροσωπεία του. Ωστόσο, η Χεζμπολάχ, η υποστηριζόμενη από το Ιράν οργάνωση, έχει επανειλημμένα απορρίψει οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ, χαρακτηρίζοντάς τες ως «παγίδα».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ευαίσθητη ισορροπία που πρέπει να διατηρηθεί, δεδομένης της ιστορικής εχθρότητας και της συνεχιζόμενης έντασης στην περιοχή. Παρά τις προσπάθειες για εκεχειρία, οι δύο πλευρές έχουν ανταλλάξει κατηγορίες για παραβιάσεις της συμφωνίας. Το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει αεροπορικά πλήγματα κατά των προσπαθειών της Χεζμπολάχ να αναδομήσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες, ενώ ο Λίβανος καταγγέλλει τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και την κατοχή θέσεων στο Νότιο Λίβανο ως παραβιάσεις της εκεχειρίας. Πρόσφατα πλήγματα έχουν εντείνει τις ανησυχίες.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Οι συναντήσεις της Τετάρτης 3 Δεκεμβρίου συμπίπτουν με την άφιξη στη Βηρυτό της Ειδικής Εκπροσώπου των ΗΠΑ για τον Λίβανο, Μόργκαν Όρταγκους, καθώς και εκπροσώπων από τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Οι φόβοι στον Λίβανο για πιθανή κλιμάκωση των ισραηλινών πληγμάτων σε πλήρη στρατιωτική εκστρατεία παραμένουν έντονοι, καθώς το Ισραήλ έχει εκφράσει απογοήτευση για τον ρυθμό των προσπαθειών του Λιβάνου να κατασχέσει τα όπλα της Χεζμπολάχ. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου συζήτησε πρόσθετα επιχειρησιακά σχέδια για την αποτροπή του επανεξοπλισμού της Χεζμπολάχ με ισραηλινούς αξιωματούχους άμυνας στις 27 Νοεμβρίου. Η επέκταση των συνομιλιών, αν και θετική, αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια λόγω της βαθιάς δυσπιστίας και των συνεχιζόμενων στρατιωτικών δραστηριοτήτων.