- Οι ΗΠΑ στοχεύουν στην ανάπτυξη διεθνούς δύναμης στη Γάζα από τον Ιανουάριο.
- Η δύναμη ISF θα έχει εντολή σταθεροποίησης και αποστρατικοποίησης, χωρίς να μάχεται τη Χαμάς.
- Η Χαμάς αρνείται τον αφοπλισμό πριν την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
- Το Ισραήλ διατηρεί τον έλεγχο του 53% της Γάζας, όπου θα αναπτυχθεί αρχικά η ISF.
- Η Ινδονησία έχει προσφερθεί να συνεισφέρει έως 20.000 στρατιώτες για υγειονομικές και κατασκευαστικές εργασίες.
Αμερικανοί αξιωματούχοι αποκάλυψαν στο Reuters ότι η ανάπτυξη μιας διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης (ISF) στη Λωρίδα της Γάζας θα μπορούσε να ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του επόμενου έτους, στο πλαίσιο του ειρηνευτικού σχεδίου του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Παρά τις προετοιμασίες για τη σύνθεση και τους κανόνες εμπλοκής της δύναμης, παραμένει ωστόσο ασαφές το πώς θα αφοπλιστούν οι Παλαιστίνιοι μαχητές της Χαμάς, καθώς η ομάδα δηλώνει ότι δεν θα το πράξει πριν την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της πρώτης φάσης του ειρηνευτικού σχεδίου του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η οποία περιελάμβανε μια εύθραυστη εκεχειρία που ξεκίνησε στις 10 Οκτωβρίου και την απελευθέρωση ομήρων από τη Χαμάς, καθώς και την απελευθέρωση κρατουμένων Παλαιστινίων από το Ισραήλ. Η προσπάθεια για την επόμενη φάση του σχεδίου, που περιλαμβάνει την ανάπτυξη της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF), αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα προς μια διαρκή ειρήνη στην περιοχή.
Όπως μεταδίδει το Reuters, Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, υπογράμμισαν ότι η Διεθνής Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF) δεν θα εμπλακεί σε μάχες με τη Χαμάς. Πολλές χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να συνεισφέρουν, ενώ οι ΗΠΑ εργάζονται επί του παρόντος για τον καθορισμό του μεγέθους, της σύνθεσης, της στέγασης, της εκπαίδευσης και των κανόνων εμπλοκής της ISF. Μάλιστα, εξετάζεται το ενδεχόμενο ένας Αμερικανός στρατηγός δύο αστέρων να ηγηθεί της δύναμης, αν και δεν έχουν ληφθεί ακόμη οριστικές αποφάσεις.
Η ανάπτυξη αυτής της δύναμης αποτελεί βασικό μέρος της δεύτερης φάσης του ειρηνευτικού σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα. Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε την Πέμπτη ότι «υπάρχει πολύ ήσυχος σχεδιασμός που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή για τη φάση δύο της ειρηνευτικής συμφωνίας» με στόχο «μια διαρκή και μόνιμη ειρήνη». Η Ινδονησία έχει ήδη δηλώσει ότι είναι έτοιμη να αναπτύξει έως και 20.000 στρατιώτες για να αναλάβει καθήκοντα που σχετίζονται με την υγεία και τις κατασκευές στη Γάζα, με τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Άμυνας της χώρας, Ρίκο Σιράιτ, να επισημαίνει ότι βρίσκονται ακόμη στα στάδια σχεδιασμού και προετοιμασίας.
Ο ρόλος της ISF και οι προκλήσεις αποστρατικοποίησης
Η ISF αναμένεται να αναπτυχθεί στην περιοχή που ελέγχεται από το Ισραήλ, η οποία καλύπτει το 53% της Γάζας, ενώ σχεδόν όλοι οι 2 εκατομμύρια κάτοικοι του θύλακα ζουν στην υπόλοιπη περιοχή που ελέγχεται από τη Χαμάς. Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, καθώς η ISF θα εδραιώνει τον έλεγχο και τη σταθερότητα, τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποσυρθούν σταδιακά «με βάση πρότυπα, ορόσημα και χρονοδιαγράμματα που συνδέονται με την αποστρατικοποίηση».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους εμπλεκόμενους φορείς είναι το πώς ακριβώς θα επιτευχθεί η αποστρατικοποίηση, δεδομένης της στάσης της Χαμάς. Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε ομιλία του την Κυριακή, καλωσόρισε την ιδέα μιας πολυεθνικής δύναμης, αλλά εξέφρασε επιφυλάξεις για το αν αυτή θα μπορούσε να εκπληρώσει όλα τα καθήκοντα, ιδίως τον αφοπλισμό. «Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ορισμένα καθήκοντα που αυτή η δύναμη μπορεί να εκτελέσει… αλλά κάποια πράγματα είναι πέρα από τις δυνατότητές τους, και ίσως το κυριότερο είναι πέρα από τις δυνατότητές τους, αλλά θα το δούμε αυτό», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η εντολή του ΟΗΕ και η στάση της Χαμάς
Μια απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που υιοθετήθηκε στις 17 Νοεμβρίου, εξουσιοδότησε ένα Συμβούλιο Ειρήνης και τις χώρες που συνεργάζονται με αυτό να ιδρύσουν την ISF. Ο Πρόεδρος Τραμπ δήλωσε την Τετάρτη ότι μια ανακοίνωση σχετικά με τους παγκόσμιους ηγέτες που θα υπηρετήσουν στο Συμβούλιο Ειρήνης θα γίνει στις αρχές του επόμενου έτους. Το Συμβούλιο Ασφαλείας εξουσιοδότησε την ISF να συνεργαστεί με νεοεκπαιδευμένους και ελεγμένους Παλαιστίνιους αστυνομικούς για τη σταθεροποίηση της ασφάλειας «διασφαλίζοντας τη διαδικασία αποστρατικοποίησης της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της καταστροφής και πρόληψης της ανακατασκευής της στρατιωτικής, τρομοκρατικής και επιθετικής υποδομής, καθώς και της μόνιμης παύσης λειτουργίας όπλων από μη κρατικές ένοπλες ομάδες».
Ωστόσο, παραμένει ασαφές το πώς ακριβώς θα λειτουργήσει αυτό στην πράξη. Ο πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Μάικ Γουόλτς, σημείωσε την Πέμπτη ότι η ISF εξουσιοδοτήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας να αποστρατικοποιήσει τη Γάζα με όλα τα απαραίτητα μέσα – κάτι που σημαίνει χρήση βίας. «Προφανώς αυτό θα είναι μια συζήτηση με κάθε χώρα», είπε στο ισραηλινό Channel 12, προσθέτοντας ότι οι συζητήσεις για τους κανόνες εμπλοκής βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η επόμενη μέρα και οι αντιδράσεις
Η Χαμάς, από την πλευρά της, έχει δηλώσει ότι το ζήτημα του αφοπλισμού δεν έχει συζητηθεί επίσημα μαζί της από τους μεσολαβητές – τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και το Κατάρ. Η στάση της ομάδας παραμένει ότι δεν θα αφοπλιστεί μέχρι να ιδρυθεί ένα παλαιστινιακό κράτος. Αυτή η διαφωνία αποτελεί ένα σημαντικό εμπόδιο στην πλήρη εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου και θέτει ερωτήματα σχετικά με την πραγματική αποτελεσματικότητα της ISF στην επίτευξη των στόχων της αποστρατικοποίησης. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς η επόμενη φάση του σχεδίου θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της σταθερότητας και της ειρήνης στη Λωρίδα της Γάζας.