ΗΠΑ: Απαγόρευση βίζας στον Τιερί Μπρετόν και ακτιβιστές για «λογοκρισία» στα social media

Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επέβαλε απαγόρευση έκδοσης βίζας στον πρώην Ευρωπαίο Επίτροπο Τιερί Μπρετόν και σε τέσσερις ακτιβιστές κατά της παραπληροφόρησης. Η Ουάσιγκτον κατηγορεί τα πρόσωπα αυτά για «ενορχηστρωμένη λογοκρισία» αμερικανικών πλατφορμών μέσω του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτή η πρωτοφανής κίνηση αποτελεί την κορύφωση μιας κλιμακούμενης έντασης μεταξύ της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών σχετικά με τη ρύθμιση του ψηφιακού χώρου. Η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες, και ειδικότερα το πλαίσιο που διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια, δεν στοχεύουν στην προστασία των χρηστών, αλλά στη φίμωση των αμερικανικών συμφερόντων και της ελευθερίας της έκφρασης. Όπως μεταδίδει το Reuters, οι αμερικανικές αρχές έχουν ήδη δώσει εντολή στους διπλωμάτες τους να οργανώσουν την αντίσταση κατά της εφαρμογής του DSA.

Οι στόχοι των κυρώσεων και οι κατηγορίες

Στο στόχαστρο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ βρέθηκε ο Τιερί Μπρετόν, ο οποίος διετέλεσε Ευρωπαίος Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά την περίοδο 2019-2024. Ο Μπρετόν χαρακτηρίστηκε ως ο «εγκέφαλος» του DSA, ενώ του καταλογίζεται ότι είχε απειλήσει τον ιδιοκτήτη του X, Έλον Μασκ, πριν από συνέντευξη που παραχώρησε στον Ντόναλντ Τραμπ. Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια περίοδο που η ΕΕ επέβαλε πρόστιμο 120 εκατ. ευρώ στο X, προκαλώντας την οργή της αμερικανικής πλευράς.

Εκτός από τον Μπρετόν, οι περιορισμοί στη βίζα αφορούν τον Imran Ahmed (CEO του Center for Countering Digital Hate), τις Anna-Lena von Hodenberg και Josephine Ballon της γερμανικής οργάνωσης HateAid, καθώς και την Clare Melford του Global Disinformation Index. Ο Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι τα πρόσωπα αυτά ηγήθηκαν προσπαθειών για να εξαναγκάσουν τις αμερικανικές πλατφόρμες να καταστείλουν απόψεις με τις οποίες διαφωνούν.

Η σύγκρουση για τον νόμο DSA και την ελευθερία του λόγου

Η Ουάσιγκτον υποστηρίζει ότι ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) χρησιμοποιείται ως εργαλείο για την καταστολή της ελευθερίας του λόγου και την επιβολή υπέρογκων κοστών στις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας. Σύμφωνα με τη νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατηγορούνται ότι καταπνίγουν την αντιπολίτευση σε θέματα όπως η μετανάστευση, διακινδυνεύοντας την «πολιτισμική εξαφάνιση» της ηπείρου.

Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η χρήση των θεωρήσεων εισόδου ως εργαλείο πίεσης για θέματα ψηφιακής πολιτικής αποτελεί μια νέα τακτική που αναμένεται να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Νομικοί αναλυτές υπογραμμίζουν ότι η κίνηση αυτή στέλνει ένα σαφές μήνυμα πως η εξωχώρια εφαρμογή ευρωπαϊκών νόμων θα έχει πλέον προσωπικό κόστος για τους αξιωματούχους. Ήδη, ανώτεροι Αμερικανοί διπλωμάτες έχουν προειδοποιήσει ότι τέτοιες πολιτικές υπονομεύουν τη διατλαντική συνεργασία.

Η επόμενη μέρα στις διατλαντικές σχέσεις

Η απόφαση αυτή αναμένεται να κλονίσει περαιτέρω τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, καθώς οι Βρυξέλλες επιμένουν στην αυστηρή εφαρμογή των κανόνων για την Big Tech. Η υφυπουργός Δημόσιας Διπλωματίας, Sarah Rogers, κατηγόρησε την Clare Melford ότι χρησιμοποίησε χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων για να προωθήσει τη «μαύρη λίστα» αμερικανικών μέσων ενημέρωσης, χαρακτηρίζοντας ψευδώς σχόλια ως ρητορική μίσους.

Παρά τις πιέσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται αποφασισμένη να συνεχίσει το έργο της, με αξιωματούχους να δηλώνουν ότι η προστασία της δημοκρατίας από την παραπληροφόρηση είναι αδιαπραγμάτευτη. Ωστόσο, η επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα και όχι μόνο σε εταιρείες, δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο που θα καθορίσει το μέλλον της ψηφιακής διπλωματίας τα επόμενα χρόνια.