- Οι ΗΠΑ ανέστειλαν προσωρινά την παροχή πληροφοριών στο Ισραήλ.
- Αιτία ήταν οι ανησυχίες για αμάχους στη Γάζα και κακομεταχείριση κρατουμένων.
- Ανεστάλη ζωντανή ροή drone και περιορίστηκε χρήση δεδομένων.
- Η κοινοποίηση επανήλθε μετά από διαβεβαιώσεις του Ισραήλ.
- Ο Μπάιντεν απέρριψε πρόταση για οριστική διακοπή της συνεργασίας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι πληροφοριών ανέστειλαν προσωρινά την κοινοποίηση βασικών πληροφοριών στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μπάιντεν, λόγω ανησυχιών για τη διεξαγωγή του πολέμου στη Γάζα. Η απόφαση, που αποκαλύπτει το Reuters, ελήφθη εν μέσω αυξανόμενων προβληματισμών για τις απώλειες αμάχων και την φερόμενη κακομεταχείριση Παλαιστίνιων κρατουμένων από την Shin Bet.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται να υπογραμμίσει τις βαθιές εντάσεις που επικρατούν στις σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ, παρά τη διαχρονική στρατηγική συνεργασία, ειδικά σε θέματα πληροφοριών. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει ένα περίπλοκο παιχνίδι διπλωματίας και ηθικών διλημμάτων, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να ισορροπήσουν την υποστήριξη προς έναν βασικό σύμμαχο με την τήρηση των διεθνών ανθρωπιστικών νόμων.
Γιατί ανεστάλη η ροή πληροφοριών
Στο δεύτερο εξάμηνο του 2024, οι Ηνωμένες Πολιτείες διέκοψαν προσωρινά τη ζωντανή ροή βίντεο από ένα αμερικανικό drone πάνω από τη Γάζα, το οποίο χρησιμοποιούσε η ισραηλινή κυβέρνηση για τον εντοπισμό ομήρων και μαχητών της Χαμάς. Η αναστολή αυτή διήρκεσε για τουλάχιστον μερικές ημέρες, σύμφωνα με πέντε πηγές που επικαλείται το Reuters. Επιπλέον, οι ΗΠΑ περιόρισαν τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ μπορούσε να χρησιμοποιήσει συγκεκριμένες πληροφορίες στην αναζήτηση στρατιωτικών στόχων υψηλής αξίας στη Γάζα.
Η απόφαση ελήφθη καθώς εντάθηκαν οι ανησυχίες στην κοινότητα πληροφοριών των ΗΠΑ σχετικά με τον αριθμό των αμάχων που σκοτώθηκαν στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα. Αξιωματούχοι εξέφρασαν επίσης προβληματισμούς ότι η Shin Bet, η εσωτερική υπηρεσία ασφαλείας του Ισραήλ, κακομεταχειριζόταν Παλαιστίνιους κρατούμενους. Τρεις πηγές ανέφεραν ότι το Ισραήλ δεν είχε παράσχει επαρκείς διαβεβαιώσεις ότι θα τηρούσε το δίκαιο του πολέμου κατά τη χρήση αμερικανικών πληροφοριών, κάτι που απαιτείται από την αμερικανική νομοθεσία.
Οι ανησυχίες για τους αμάχους και τους κρατούμενους
Παρά τη διαρκή υποστήριξη της κυβέρνησης Μπάιντεν προς το Ισραήλ σε όπλα και πληροφορίες, η απόφαση των υπηρεσιών πληροφοριών να διακόψουν την παροχή δεδομένων ήταν περιορισμένη και τακτική, με στόχο να διασφαλιστεί η συμμόρφωση του Ισραήλ με το δίκαιο του πολέμου. Αξιωματούχοι πληροφοριών έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν τέτοιες αποφάσεις σε πραγματικό χρόνο, χωρίς απαραίτητα εντολή από τον Λευκό Οίκο. Η κοινοποίηση πληροφοριών επανήλθε αφότου το Ισραήλ παρείχε τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις ότι θα ακολουθούσε τους αμερικανικούς κανόνες.
Προς το τέλος του 2024, Αμερικανοί αξιωματούχοι πληροφοριών έλαβαν πληροφορίες που έθεσαν ερωτήματα σχετικά με τη μεταχείριση Παλαιστίνιων κρατουμένων από το Ισραήλ. Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αναφέρει σοβαρές καταχρήσεις σε βάρος Παλαιστίνιων υπό κράτηση κατά τη διάρκεια του πολέμου, αν και ο ισραηλινός στρατός διερευνά δεκάδες υποθέσεις, υποστηρίζοντας ότι η κακομεταχείριση δεν είναι συστηματική. Η Shin Bet, φέρεται να μην παρείχε επαρκείς διαβεβαιώσεις, οδηγώντας τους Αμερικανούς αξιωματούχους να διακόψουν την πρόσβασή της στη ροή του drone.
Η στρατηγική συνεργασία και οι αντιδράσεις
Η στρατηγική συνεργασία σε θέματα πληροφοριών μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών διατηρήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, όπως δήλωσε το γραφείο Τύπου του ισραηλινού στρατού, χωρίς να αναφερθεί άμεσα στα περιστατικά διακοπής. Ωστόσο, η άρνηση παροχής πληροφοριών πεδίου μάχης σε έναν βασικό σύμμαχο, ειδικά κατά τη διάρκεια σύγκρουσης, θεωρείται ασυνήθιστη από τους ειδικούς και υποδηλώνει ένα επίπεδο έντασης μεταξύ των δύο χωρών.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι τέτοιες κινήσεις, αν και τακτικές, μπορούν να διαταράξουν την εμπιστοσύνη σε μια τόσο κρίσιμη συμμαχία. Ο Daniel Hoffman, πρώην επικεφαλής μυστικών επιχειρήσεων της CIA στη Μέση Ανατολή, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «η κοινοποίηση πληροφοριών είναι ιερή, ειδικά με έναν ιδιαίτερα στενό σύμμαχο σε μια ασταθή περιοχή». Η κίνηση αυτή είναι επίσης πολιτικά ευαίσθητη, δεδομένων των μακροχρόνιων δεσμών και της ισχυρής διακομματικής υποστήριξης προς το Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η απόφαση Μπάιντεν και η επόμενη μέρα
Στις τελευταίες εβδομάδες της διακυβέρνησης Μπάιντεν, μήνες μετά την αρχική διακοπή και αποκατάσταση της ροής πληροφοριών, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας στον Λευκό Οίκο, υπό την προεδρία του Προέδρου Μπάιντεν. Σε αυτή τη συνάντηση, αξιωματούχοι πληροφοριών πρότειναν την πιο επίσημη διακοπή ορισμένων πληροφοριών που είχαν παρασχεθεί στο Ισραήλ μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, καθώς οι ανησυχίες τους για πιθανά εγκλήματα πολέμου στη Γάζα είχαν εμβαθύνει.
Ωστόσο, ο Πρόεδρος Μπάιντεν επέλεξε να μην διακόψει την παροχή πληροφοριών. Επικαλέστηκε την πιθανότητα η κυβέρνηση Τραμπ να ανανεώσει τη συνεργασία, καθώς και το γεγονός ότι οι νομικοί σύμβουλοι της διοίκησής του είχαν κρίνει ότι το Ισραήλ δεν είχε παραβιάσει το διεθνές δίκαιο. Αυτή η απόφαση υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των γεωπολιτικών ισορροπιών και τις εσωτερικές διαφωνίες εντός της αμερικανικής κυβέρνησης σχετικά με την προσέγγιση της σύγκρουσης στη Γάζα.