Ιαπωνία: Προϋπολογισμός-ρεκόρ 785 δισ. δολαρίων από την κυβέρνηση Τακαΐτσι

Το υπουργικό συμβούλιο της Σανάε Τακαΐτσι ενέκρινε έναν ιστορικό προϋπολογισμό ύψους 785 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το επόμενο οικονομικό έτος, επιχειρώντας μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της επιθετικής δημοσιονομικής τόνωσης και της ανάγκης για συγκράτηση του δημόσιου χρέους. Όπως μεταδίδει το Reuters, η κίνηση αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει αυξανόμενες αποδόσεις ομολόγων και ένα εξαιρετικά ασθενές γιεν.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών που καταβάλλει η Σανάε Τακαΐτσι να αποφύγει μια κρίση αξιοπιστίας στις αγορές, παρόμοια με το βρετανικό δημοσιονομικό σοκ του 2022. Το παρασκήνιο της απόφασης αντανακλά την πίεση που δέχεται το Τόκιο από την έξοδο της Τράπεζας της Ιαπωνίας από την πολιτική των εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων, γεγονός που αυξάνει κατακόρυφα το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες.

Η στρατηγική εξισορρόπησης της δημοσιονομικής πολιτικής

Ο προϋπολογισμός για το έτος που ξεκινά τον Απρίλιο, ο οποίος θα κατατεθεί στο κοινοβούλιο στις αρχές του 2026, θα ανέλθει στο ποσό-ρεκόρ των 122,3 τρισεκατομμυρίων γιεν. Παρά το μέγεθος των δαπανών, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να περιορίσει την έκδοση νέων ομολόγων στα 29,6 τρισεκατομμύρια γιεν, διατηρώντας τον δείκτη εξάρτησης από το χρέος στο 24,2%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 1998. Η κίνηση αυτή θεωρείται από οικονομικούς αναλυτές ως ένα σαφές μήνυμα προς τους επενδυτές ότι η διοίκηση Τακαΐτσι δεν θα καταφύγει σε ανεύθυνο δανεισμό ή αλόγιστες φορολογικές περικοπές.

Τα φορολογικά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 7,6%, φτάνοντας στο ιστορικό υψηλό των 83,7 τρισεκατομμυρίων γιεν, προσφέροντας μια απαραίτητη ανάσα στα δημόσια ταμεία. Ωστόσο, οι αυξημένες εισπράξεις δεν επαρκούν για να καλύψουν πλήρως τις εκτοξευόμενες δαπάνες για την κοινωνική πρόνοια, την εθνική άμυνα και, κυρίως, τους τόκους των δανείων.

Το κόστος του χρέους και η νέα νομισματική πραγματικότητα

Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, που περιλαμβάνει πληρωμές τόκων και χρεολύσια, αναμένεται να σημειώσει άλμα 10,8%, φτάνοντας τα 31,3 τρισεκατομμύρια γιεν. Η κυβέρνηση έχει ορίσει το υποτιθέμενο επιτόκιο στο 3,0%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 29 ετών, προσαρμοζόμενη στη νέα πραγματικότητα της νομισματικής σύσφιξης. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη στο Τόκιο, η Ιαπωνία παραμένει εξαιρετικά ευάλωτη σε οποιαδήποτε άνοδο του κόστους δανεισμού, καθώς το δημόσιο χρέος της υπερβαίνει το διπλάσιο του μεγέθους της οικονομίας της.

Η πρωθυπουργός Τακαΐτσι προτίθεται να εγκαταλείψει τον στόχο του ετήσιου πρωτογενούς ισοζυγίου ως μέτρο δημοσιονομικής εξυγίανσης, επιλέγοντας έναν νέο πολυετή στόχο που θα επιτρέπει μεγαλύτερη ευελιξία στις δαπάνες. Αυτή η αλλαγή πλεύσης υποδηλώνει μια προσπάθεια για μακροπρόθεσμη σταθερότητα, αποφεύγοντας τις απότομες περικοπές που θα μπορούσαν να πνίξουν την οικονομική ανάπτυξη.

Οι προκλήσεις και η επόμενη ημέρα

Η επιτυχία αυτού του προϋπολογισμού θα κριθεί από την ικανότητα της κυβέρνησης να διατηρήσει την εμπιστοσύνη των αγορών ενώ εφαρμόζει επιθετικά μέτρα δημοσιονομικής τόνωσης. Η αδυναμία του γιεν παραμένει ένας αστάθμητος παράγοντας που αυξάνει το κόστος των εισαγωγών και πιέζει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Οι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η Τακαΐτσι θα βρεθεί αντιμέτωπη με έντονες πιέσεις στο κοινοβούλιο κατά την επικύρωση του σχεδίου στις αρχές του νέου έτους.

Η δημοσιονομική πειθαρχία που επιδεικνύεται μέσω του περιορισμού των νέων ομολόγων αποτελεί το κλειδί για την αποφυγή υποβαθμίσεων από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Η επόμενη περίοδος θα δείξει αν η Ιαπωνία μπορεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις τεράστιες κοινωνικές ανάγκες ενός γηράσκοντος πληθυσμού και στις σκληρές απαιτήσεις της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αγοράς.