- Ιρανικά drones επιτέθηκαν σε αμερικανικά κοιτάσματα πετρελαίου στο Ιρακινό Κουρδιστάν τον Ιούλιο 2025.
- Οι ΗΠΑ άσκησαν έντονη διπλωματική πίεση, οδηγώντας στην επαναλειτουργία κρίσιμου αγωγού εξαγωγής πετρελαίου.
- Η εξέλιξη σηματοδότησε μετατόπιση επιρροής στο Ιράκ, ευνοώντας την Ουάσιγκτον έναντι της Τεχεράνης.
- Η συμφωνία για τον αγωγό είναι προσωρινή και υπόκειται σε επανεξέταση στα τέλη Δεκεμβρίου 2025.
- Η Exxon Mobil συμφώνησε να επανέλθει στο Ιράκ, δείχνοντας βελτίωση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ιράκ.
Ιρανικά drones επιτέθηκαν σε αμερικανικά κοιτάσματα πετρελαίου στο βόρειο Ιρακινό Κουρδιστάν στα μέσα Ιουλίου 2025, διακόπτοντας σχεδόν τη μισή παραγωγή πετρελαίου της περιοχής. Αυτή η άμεση επίθεση προκάλεσε έντονη πίεση από την Ουάσιγκτον προς τη Βαγδάτη, οδηγώντας στην επαναλειτουργία ενός κρίσιμου αγωγού εξαγωγής πετρελαίου. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια μετατόπιση της ισορροπίας επιρροής στο Ιράκ, ευνοώντας τις ΗΠΑ έναντι του Ιράν.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακροχρόνιας διπλωματικής μάχης για τον έλεγχο των ενεργειακών πόρων του Ιράκ, μιας χώρας που αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό στον ΟΠΕΚ. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει όχι μόνο την αντιπαράθεση μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ για την επιρροή στην περιοχή, αλλά και τις εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ της Βαγδάτης και της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν (KRG) σχετικά με τις πωλήσεις πετρελαίου, οι οποίες είχαν οδηγήσει στο κλείσιμο του αγωγού το 2023.
Οι επιθέσεις drone και η απάντηση των ΗΠΑ
Στα μέσα Ιουλίου 2025, ιρανικά drones σάρωσαν τον εναέριο χώρο της περιοχής του Κουρδιστάν στο βόρειο Ιράκ, στοχεύοντας πετρελαιοπηγές που λειτουργούν από αμερικανικές εταιρείες. Μία από τις επιθέσεις έπληξε το κοίτασμα Sarsang, το οποίο διαχειρίζεται η HKN Energy, εταιρεία που ανήκει στον γιο του δισεκατομμυριούχου από το Τέξας, Ross Perot. Μια άλλη επίθεση σημειώθηκε σε γειτονικό κοίτασμα της Hunt Oil, με αποτέλεσμα την διακοπή σχεδόν της μισής παραγωγής πετρελαίου της περιοχής. Οι επιθέσεις αυτές, που αποδίδονται σε φιλοϊρανική πολιτοφυλακή εντός του Ιράκ, πιθανότατα ως αντίποινα για προηγούμενα αμερικανικά πλήγματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, εξόργισαν την Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με πηγές, ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, κλιμάκωσε την πίεση προς τη Βαγδάτη. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με παρόμοια περιστατικά, μπορείτε να διαβάσετε για την επίθεση drone στο κοίτασμα φυσικού αερίου Khor Mor στο Ιράκ.
Η διπλωματική πίεση και η επαναλειτουργία του αγωγού
Η Ουάσιγκτον ασκούσε πιέσεις για την επαναλειτουργία του αγωγού προς το τουρκικό λιμάνι Ceyhan από το 2023, όταν έκλεισε λόγω διαφωνίας μεταξύ Βαγδάτης και KRG. Αυτό κρίθηκε απαραίτητο τόσο για την στήριξη των αμερικανικών εταιρειών πετρελαίου στο Κουρδιστάν όσο και για την προσπάθεια μείωσης των παγκόσμιων τιμών πετρελαίου. Επιπλέον, το κλείσιμο του αγωγού εκτρέπει το αργό πετρέλαιο προς τα νότια, τροφοδοτώντας δίκτυα λαθρεμπορίου που αποφέρουν τεράστια ποσά στο Ιράν και τους πληρεξούσιούς του. Μετά τις επιθέσεις drone, οι εκπρόσωποι του Trump απείλησαν κορυφαίους ιρακινούς ενεργειακούς αξιωματούχους με κυρώσεις εάν ο αγωγός δεν ξεκινούσε ξανά, όπως ανέφερε το Reuters, επικαλούμενο πηγές. Αν και αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν επιβεβαίωσαν τις απειλές, δήλωσαν ότι ασκήθηκε «εξαιρετικά εντατική» διπλωματική πίεση. Μια προκαταρκτική συμφωνία για την επανεκκίνηση του αγωγού ανακοινώθηκε στις 17 Ιουλίου 2025, την τελευταία ημέρα των επιθέσεων, και το πετρέλαιο άρχισε να ρέει στις 27 Σεπτεμβρίου 2025.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωματικούς κύκλους είναι η ανθεκτικότητα αυτής της μετατόπισης ισχύος και κατά πόσο η συμφωνία για τον αγωγό θα αποδειχθεί μόνιμη. Η Βαγδάτη παραδοσιακά διατηρεί μια λεπτή ισορροπία μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, αλλά η εξασθένηση της ιρανικής επιρροής λόγω των ισραηλινών επιθέσεων στην περιοχή, σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα της Ουάσιγκτον, φαίνεται να έχει δημιουργήσει ένα νέο δυναμικό.
Οι επιπτώσεις και οι μελλοντικές προκλήσεις
Η επαναλειτουργία του αγωγού αποτελεί μια σημαντική παραχώρηση του Ιράκ και υποδηλώνει μια μετατόπιση της ισορροπίας επιρροής εντός της χώρας, μακριά από την Τεχεράνη και προς την Ουάσιγκτον. Το επεισόδιο υπογραμμίζει επίσης τις φιλοδοξίες των ΗΠΑ στον ενεργειακό τομέα της Μέσης Ανατολής και τους στενούς δεσμούς μεταξύ της αμερικανικής διπλωματίας και των επιχειρηματικών συμφερόντων. Η συμφωνία για την επανέναρξη λειτουργίας του αγωγού είναι ωστόσο προσωρινή και υπόκειται σε επανεξέταση από τη Βαγδάτη και την KRG στα τέλη Δεκεμβρίου 2025. Επιπλέον, το μέλλον περιπλέκεται από την λήξη τον Ιούλιο του 2026 μιας συμφωνίας του 1973 μεταξύ Ιράκ και Τουρκίας που καθορίζει το νομικό πλαίσιο για τις εξαγωγές πετρελαίου. Η Βαγδάτη εξακολουθεί να αντιτίθεται σε δύο συμφωνίες φυσικού αερίου του Κουρδιστάν που συνήφθησαν από την HKN Energy και την WesternZagros με την KRG τον Μάιο του 2025, υποστηρίζοντας ότι συμφωνίες για τους φυσικούς πόρους του Ιράκ μπορούν να γίνονται μόνο με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Η επόμενη μέρα στις σχέσεις ΗΠΑ-Ιράκ
Παρά τις εντάσεις, υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης στις σχέσεις ΗΠΑ-Ιράκ. Η Ουάσιγκτον πρότεινε έναν νέο ειδικό απεσταλμένο στο Ιράκ στις 19 Οκτωβρίου 2025, λίγες ημέρες αφότου ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός Exxon Mobil συμφώνησε να επανέλθει στη χώρα για να βοηθήσει στην επέκταση της παραγωγής στο νότιο Ιράκ. Ο διευθύνων σύμβουλος της Exxon, Darren Woods, δήλωσε στις 13 Οκτωβρίου 2025 ότι πρόκειται για ένα «πρώτο πολύ σημαντικό βήμα», εκφράζοντας αισιοδοξία για τις μελλοντικές εξελίξεις. Η οικογένεια Perot, ιδιοκτήτρια της HKN Energy, αποτελεί σημαντικό υποστηρικτή του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, με δωρεές άνω των 3 εκατομμυρίων δολαρίων τόσο το 2024 όσο και το 2025, γεγονός που υπογραμμίζει τους στενούς δεσμούς μεταξύ επιχειρηματικών και πολιτικών συμφερόντων.
🛡️ Το παρόν άρθρο είναι αμιγώς ενημερωτικό και δεν αποτελεί επενδυτική συμβουλή, ούτε προτροπή για αγορά ή πώληση χρηματοοικονομικών προϊόντων.
