Η ICE απειλεί με διαχωρισμό οικογενειών και φυλάκιση για την επίτευξη στόχων απέλασης

Σύμφωνα με το Reuters, η αμερικανική υπηρεσία μετανάστευσης και τελωνείων (ICE) χρησιμοποιεί επιθετικές τακτικές, όπως απειλές για ποινικές διώξεις και διαχωρισμό οικογενειών, προκειμένου να πιέσει τους μετανάστες να αποδεχθούν την απέλαση. Αυτό συμβαίνει ακόμη κι αν έχουν υποβάλει νόμιμες αιτήσεις παραμονής, όπως στην περίπτωση της οικογένειας Vargas από την Κολομβία, η οποία αναγκάστηκε να επιλέξει την απέλαση αντί του κινδύνου φυλάκισης και χωρισμού από την 6χρονη κόρη της.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της ευρείας εκστρατείας καταστολής της μετανάστευσης που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η οποία βασίζεται όλο και περισσότερο σε σκληρές τακτικές για την επίτευξη των στόχων απέλασης. Η προσέγγιση αυτή έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των κρατήσεων και στην άσκηση πίεσης σε άτομα με δυνητικά νόμιμες αξιώσεις παραμονής.

Οι επιθετικές τακτικές της κυβέρνησης Τραμπ

Η υπόθεση των Kelly και Yerson Vargas, οι οποίοι κρατούνταν σε κέντρο κράτησης στο Τέξας, αναδεικνύει τις μεθόδους πίεσης της ICE. Μετά από απόρριψη της έφεσής τους, έλαβαν ένα email από αξιωματικό μετανάστευσης που τους έδινε μια σκληρή επιλογή: είτε να αποδεχθούν την απέλαση στην Κολομβία είτε να αντιμετωπίσουν ποινικές κατηγορίες για μη συμμόρφωση με την εντολή απέλασης, ένα σπάνια χρησιμοποιούμενο νομικό άρθρο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε φυλάκιση έως και 10 ετών και διαχωρισμό από την 6χρονη κόρη τους, Maria Paola. Οι Vargas είχαν υποβάλει αιτήσεις βίζας ως θύματα εμπορίας ανθρώπων, επικαλούμενοι αναγκαστική εργασία και απειλές θανάτου από μέλη καρτέλ στο Μεξικό κατά τη διέλευσή τους προς τις ΗΠΑ.

Όπως διαπίστωσε το Reuters, αυτές οι τακτικές περιλαμβάνουν απειλές φυλάκισης για αντίσταση σε εντολή απέλασης ή παράνομη διέλευση των συνόρων – εγκλήματα που προηγουμένως σπάνια διώκονταν και οδηγούσαν σε διαχωρισμό από τα παιδιά. Επίσης, περιλαμβάνουν την παρατεταμένη κράτηση χωρίς δυνατότητα αναζήτησης απελευθέρωσης και την απέλαση σε απομακρυσμένες τρίτες χώρες. Ο Tom Homan, υπεύθυνος για τα σύνορα του Λευκού Οίκου, υπερασπίστηκε την προσέγγιση της κυβέρνησης Τραμπ, δηλώνοντας ότι «χρησιμοποιούμε κάθε εργαλείο στη φαρέτρα μας» και ότι «όλα όσα κάνουμε είναι νόμιμα».

Αύξηση κρατήσεων και νομικές προκλήσεις

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει θέσει ως στόχο την απέλαση 1 εκατομμυρίου ανθρώπων ετησίως, αν και οι τρέχουσες τάσεις δείχνουν ότι πιθανότατα θα υπολείπεται αυτού του στόχου. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των ατόμων υπό κράτηση της ICE έχει αυξηθεί κατά περίπου 70% από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, φτάνοντας σχεδόν τους 66.000 τον Νοέμβριο του 2025. Προηγουμένως, όσοι δεν είχαν ποινικό μητρώο είχαν καλές πιθανότητες απελευθέρωσης εν αναμονή των αποφάσεων για τις αιτήσεις ασύλου και άλλες αξιώσεις τους.

Τον Ιούλιο, η ICE άλλαξε τη στάση της, υποστηρίζοντας ότι ουσιαστικά όλοι οι μετανάστες που συλλαμβάνονταν ήταν ακατάλληλοι για εγγύηση. Ωστόσο, ένας ομοσπονδιακός δικαστής στην Καλιφόρνια μπλόκαρε αυτή τη νέα ερμηνεία του νόμου τον Νοέμβριο. Παρά την απόφαση αυτή, ορισμένοι μετανάστες, αφού ενημερώθηκαν ότι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν μήνες ή χρόνια κράτησης λόγω των καθυστερήσεων στα δικαστήρια μετανάστευσης, είχαν ήδη συμφωνήσει να εγκαταλείψουν τη χώρα. Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ εντείνει τους περιορισμούς στη νόμιμη μετανάστευση, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται χιλιάδες άνθρωποι, όπως οι σχεδόν 200.000 Ουκρανοί στις ΗΠΑ που βρίσκονται σε νομικό κενό.

Οι συνέπειες για τους μετανάστες και το μέλλον

Η Elora Mukherjee, διευθύντρια της Κλινικής Δικαιωμάτων Μεταναστών στη Νομική Σχολή του Κολούμπια, η οποία εκπροσώπησε την οικογένεια Vargas, δήλωσε ότι η «υπολογισμένη σκληρότητα» της κυβέρνησης Τραμπ αναγκάζει τους ανθρώπους να επιλέξουν την απέλαση. «Οι κρατούμενοι πελάτες μου από το Νιου Τζέρσεϊ έως το Τέξας αναφέρουν συνθήκες κράτησης απάνθρωπες και υποτιμητικές, κάποιες από τις οποίες είναι τόσο αφόρητες που εγκαταλείπουν τις υποθέσεις μετανάστευσης τους», υπογράμμισε η Mukherjee.

Πολλοί μετανάστες, όπως ο Lourival Paulo da Silva από τη Βραζιλία, ο οποίος ζούσε στις ΗΠΑ για πάνω από δύο δεκαετίες και ήταν παντρεμένος με Αμερικανίδα πολίτη, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις υποθέσεις τους. Ο da Silva, μετά από εβδομάδες κράτησης, συμπεριλαμβανομένου του απομακρυσμένου στρατοπέδου Everglades της Φλόριντα, γνωστού ως Alligator Alcatraz, όπου αρρώστησε και βρέθηκε θετικός στη φυματίωση, συμφώνησε σε εθελοντική αναχώρηση τον Οκτώβριο. Τα στοιχεία των ομοσπονδιακών δικαστηρίων μετανάστευσης δείχνουν άλμα στις δικαστικά εγκεκριμένες εθελοντικές αναχωρήσεις, με αύξηση πενταπλάσια σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, φτάνοντας τις πάνω από 16.000 τους πρώτους οκτώ μήνες του 2025.

Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επίσης στείλει εκατοντάδες ανθρώπους σε τρίτες χώρες με τις οποίες δεν έχουν δεσμούς, μια τακτική που σπάνια χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν. Η απειλή απέλασης σε μια τρίτη χώρα, συμπεριλαμβανομένων χωρών όπου μπορεί να φυλακιστούν, ώθησε ορισμένους να εγκαταλείψουν τις υποθέσεις τους, όπως δήλωσαν μετανάστες, μέλη οικογενειών και δικηγόροι στο Reuters. Ο Hector Grillo, ένας 31χρονος Βενεζουελανός που απελάθηκε στη Βενεζουέλα, ζήτησε να σταλεί πίσω στην πατρίδα του επειδή φοβόταν να καταλήξει σε φυλακή στο Ελ Σαλβαδόρ. Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Tricia McLaughlin, δήλωσε ότι οι αξιωματικοί της ICE δεν «απειλούν» τους ανθρώπους, αλλά τους ενημερώνουν κατάλληλα για τις πιθανές ομοσπονδιακές κατηγορίες που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν, τονίζοντας ότι «αυτοί οι παράνομοι αλλοδαποί παραβίασαν το νόμο και προειδοποιήθηκαν ότι θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες για τα εγκλήματά τους».