- Η επιτροπή της Βουλής των ΗΠΑ ενέκρινε την ανανέωση του προγράμματος AGOA για την Αφρική.
- Δεν υπήρξε άμεση αναφορά στον αποκλεισμό της Νότιας Αφρικής, παρά τις προηγούμενες απειλές.
- Το AGOA, που έληξε τον Σεπτέμβριο, είναι κρίσιμο για εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στην Αφρική.
- Οι σχέσεις ΗΠΑ-Νότιας Αφρικής παραμένουν τεταμένες λόγω εμπορικών και πολιτικών διαφορών.
- Το νομοσχέδιο θα προχωρήσει στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων για τελική ψήφιση.
Μια επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε χθες Τετάρτη ένα νομοσχέδιο που θα ανανεώσει για άλλα τρία χρόνια το πρόγραμμα προτιμησιακού εμπορίου της Ουάσιγκτον για την Αφρική, το African Growth and Opportunity Act (AGOA). Η έγκριση αυτή έγινε χωρίς άμεση αναφορά στον αποκλεισμό της Νότιας Αφρικής, παρά τις προηγούμενες δηλώσεις του εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, ο οποίος είχε αφήσει ανοιχτό αυτό το ενδεχόμενο.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια περίοδο που το African Growth and Opportunity Act (AGOA), ένας νόμος που θεσπίστηκε αρχικά το 2000 για να παρέχει δασμολογική πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ σε επιλέξιμες χώρες και προϊόντα της υποσαχάριας Αφρικής, έληξε τον Σεπτέμβριο. Εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στην Αφρική εκτιμάται ότι εξαρτώνται από αυτό το πρόγραμμα, καθιστώντας την ανανέωσή του κρίσιμη για την οικονομική σταθερότητα της περιοχής.
Η έγκριση του νομοσχεδίου και η σημασία του AGOA
Η Επιτροπή Τρόπων και Μέσων της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε το νομοσχέδιο επέκτασης του AGOA με ψήφους 37-3. Σύμφωνα με δήλωση της επιτροπής, η εμπορική πρωτοβουλία αποτελεί τον «ακρογωνιαίο λίθο των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της υποσαχάριας Αφρικής». Η έγκριση αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική κίνηση προς τη διατήρηση των εμπορικών δεσμών, διασφαλίζοντας τη συνέχεια των προτιμησιακών όρων για τις αφρικανικές χώρες.
Η ανανέωση του AGOA για άλλα τρία χρόνια θεωρείται ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και τη σταθερότητα στην Αφρική. Η απουσία του προγράμματος θα δημιουργούσε ένα κενό που, όπως επισημαίνεται στη δήλωση της επιτροπής, «κακόβουλοι παράγοντες όπως η Κίνα και η Ρωσία θα επιδιώξουν να καλύψουν». Αυτή η προειδοποίηση υπογραμμίζει τις γεωπολιτικές διαστάσεις του εμπορικού προγράμματος και τον ανταγωνισμό για επιρροή στην αφρικανική ήπειρο.
Οι ανησυχίες για τη Νότια Αφρική και οι αμερικανικές αιτιάσεις
Παρά την έγκριση του νομοσχεδίου, οι ανησυχίες σχετικά με την πιθανή εξαίρεση της Νότιας Αφρικής παραμένουν. Όπως μεταδίδει το Reuters, ο εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, είχε δηλώσει προχθές Τρίτη ότι η κυβέρνηση Τραμπ ήταν ανοιχτή σε μια μονοετή παράταση, αλλά ενδέχεται να αποκλείσει τη Νότια Αφρική, την οποία χαρακτήρισε «μοναδικό πρόβλημα». Αυτή η στάση αντανακλά τις τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες έχουν επιδεινωθεί σημαντικά κατά τη δεύτερη θητεία του Τραμπ.
Η Νότια Αφρική, από την πλευρά της, μέσω του υπουργείου Εμπορίου της, δηλώνει ότι καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει την ένταξή της σε οποιαδήποτε επέκταση του AGOA. Ο Τραμπ έχει επικρίνει έντονα τη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής για τις πολιτικές της σχετικά με τη φυλετική ανισότητα. Επιπλέον, ο Γκριρ έχει υπογραμμίσει την ανάγκη η Νότια Αφρική να μειώσει τους δασμούς και τα μη δασμολογικά εμπόδια στα προϊόντα των ΗΠΑ, προκειμένου να μειωθούν οι 30% δασμοί που επέβαλαν οι ΗΠΑ στα νοτιοαφρικανικά προϊόντα τον Αύγουστο. Η Νότια Αφρική αντιτείνει ότι οι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ βασίζονται σε ανακριβή άποψη για το εμπόριο των δύο χωρών, γεγονός που αποδεικνύεται και από την απουσία της από συναντήσεις αξιωματούχων της G20.
Η επόμενη μέρα για το AGOA και τις εμπορικές σχέσεις
Το νομοσχέδιο αναμένεται να περάσει στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων, αν και δεν είναι ακόμη σαφές πότε θα συζητηθεί. Η εξέλιξη αυτή παρακολουθείται στενά από το υπουργείο Εμπορίου της Νότιας Αφρικής, καθώς η ένταξη ή ο αποκλεισμός της χώρας από το AGOA θα έχει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Η διατήρηση του προγράμματος AGOA θεωρείται κρίσιμη για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη των αφρικανικών οικονομιών, ενώ οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Νότιας Αφρικής παραμένουν σε λεπτή ισορροπία εν μέσω των εμπορικών και πολιτικών εντάσεων.