- Η ECOWAS απέρριψε το μεταβατικό σχέδιο της στρατιωτικής χούντας της Γουινέας-Μπισάου.
- Απαιτείται άμεση επιστροφή στη συνταγματική τάξη και απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων.
- Το περιφερειακό μπλοκ απειλεί με στοχευμένες κυρώσεις αν η χούντα δεν συμμορφωθεί.
- Το πραξικόπημα είναι το ένατο στη Δυτική και Κεντρική Αφρική τα τελευταία πέντε χρόνια.
Η Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) απέρριψε σήμερα, Κυριακή 14 Δεκεμβρίου, το μεταβατικό πρόγραμμα που ανακοίνωσαν οι στρατιωτικοί ηγέτες της Γουινέας-Μπισάου, απαιτώντας άμεση επιστροφή στη συνταγματική τάξη. Το περιφερειακό μπλοκ προειδοποίησε για στοχευμένες κυρώσεις εναντίον όσων εμποδίζουν τη δημοκρατική διαδικασία, εντείνοντας την πίεση στη στρατιωτική χούντα.
Η απόφαση της ECOWAS έρχεται σε συνέχεια μιας ανησυχητικής τάσης αποσταθεροποίησης στη Δυτική και Κεντρική Αφρική, με το πραξικόπημα στη Γουινέα-Μπισάου να αποτελεί το ένατο στην περιοχή τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτή η αλυσίδα γεγονότων έχει εμβαθύνει τις ανησυχίες για την υποχώρηση της δημοκρατίας σε μια περιοχή που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ανασφάλειας και πολιτικής αστάθειας.
Η απόφαση της ECOWAS και η περιφερειακή ανησυχία
Οι ηγέτες της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS), κατά την ετήσια σύνοδο κορυφής τους στην πρωτεύουσα της Νιγηρίας, Αμπούτζα, απέρριψαν κατηγορηματικά το μεταβατικό πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από τους στρατιωτικούς ηγέτες της Γουινέας-Μπισάου. Σύμφωνα με το Reuters, η απόφαση αυτή ελήφθη την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου, με το μπλοκ να απαιτεί άμεση επιστροφή στη συνταγματική τάξη και να προειδοποιεί για σοβαρές συνέπειες. Η ανησυχία της ECOWAS και της Αφρικανικής Ένωσης για το πραξικόπημα είχε εκφραστεί ήδη από την πρώτη στιγμή.
Ο Ομάρ Τουρέι, πρόεδρος της Επιτροπής της ECOWAS, υπογράμμισε τη μηδενική ανοχή του οργανισμού σε αντισυνταγματικές αλλαγές κυβερνήσεων, μια θέση που έχει υιοθετηθεί σταθερά από το περιφερειακό μπλοκ. Η επίσκεψη υψηλού επιπέδου που θα πραγματοποιήσει αντιπροσωπεία της ECOWAS στη Γουινέα-Μπισάου, με επικεφαλής τον πρόεδρο του μπλοκ, αναμένεται να ασκήσει περαιτέρω πίεση στη στρατιωτική χούντα.
Το χρονικό του πραξικοπήματος και οι εκλογές
Το πραξικόπημα στη Γουινέα-Μπισάου συνέβη στις 26 Νοεμβρίου, όταν αξιωματικοί του στρατού, αυτοαποκαλούμενοι «Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση», ανέτρεψαν τον Πρόεδρο Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό. Την επόμενη μέρα, 27 Νοεμβρίου, εγκατέστησαν τον Υποστράτηγο Χόρτα Ίντα-α ως προσωρινό πρόεδρο. Η εξέλιξη αυτή ήρθε λίγο μετά τις εκλογές της 23ης Νοεμβρίου, τις οποίες οι παρατηρητές της ECOWAS, της Αφρικανικής Ένωσης και της Κοινότητας των Πορτογαλόφωνων Χωρών είχαν χαρακτηρίσει ελεύθερες και διαφανείς. Ο έκπτωτος πρόεδρος Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό έφτασε στην Μπραζαβίλ λίγες ημέρες μετά την ανατροπή του.
Προτεινόμενο Μαρόκο: Φονικές πλημμύρες με επτά νεκρούς και 20 τραυματίες στη Σάφι
Η στρατιωτική χούντα είχε ήδη υιοθετήσει έναν μεταβατικό χάρτη διάρκειας 12 μηνών, ο οποίος απαγόρευε στον προσωρινό πρόεδρο και πρωθυπουργό να θέσουν υποψηφιότητα στις επόμενες εκλογές. Ωστόσο, αυτό το σχέδιο δεν κρίθηκε επαρκές από την ECOWAS, η οποία επιμένει σε μια συνολική και σύντομη μετάβαση. Εκατοντάδες διαδηλωτές καταγγέλλουν το πραξικόπημα στην πρωτεύουσα, ζητώντας την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων.
Οι απαιτήσεις και η απειλή κυρώσεων
Οι ηγέτες της ECOWAS ζήτησαν την άμεση απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων των στελεχών της αντιπολίτευσης, και επέμειναν σε μια συμπεριληπτική και σύντομη μεταβατική περίοδο στη Γουινέα-Μπισάου. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές της περιοχής είναι η επανάληψη του φαινομένου των πραξικοπημάτων, το οποίο υπονομεύει κάθε προσπάθεια για σταθερότητα και ανάπτυξη. Η πίεση της διεθνούς κοινότητας θεωρείται κρίσιμη για την αποτροπή περαιτέρω δημοκρατικής οπισθοδρόμησης.
Το μπλοκ ξεκαθάρισε ότι εάν η χούντα δεν συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της ECOWAS, θα επιβληθούν στοχευμένες κυρώσεις εναντίον ατόμων ή ομάδων που εμποδίζουν τη μετάβαση. Η ECOWAS κάλεσε επίσης την Αφρικανική Ένωση και τους διεθνείς εταίρους να υποστηρίξουν τις προσπάθειές της για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης στη χώρα. Η στρατιωτική κυβέρνηση είχε ήδη απαγορεύσει διαδηλώσεις ενόψει επίσκεψης ECOWAS, δείχνοντας την πρόθεσή της να διατηρήσει τον έλεγχο.
Η επόμενη μέρα στη Γουινέα-Μπισάου
Η απόφαση της ECOWAS σηματοδοτεί μια σκλήρυνση της στάσης έναντι των στρατιωτικών καθεστώτων στην περιοχή, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα ότι οι αντισυνταγματικές αλλαγές δεν θα γίνονται ανεκτές. Η επιτυχία αυτής της προσπάθειας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα της ECOWAS να εφαρμόσει αποτελεσματικά τις απειλούμενες κυρώσεις και να εξασφαλίσει τη συνεργασία των διεθνών εταίρων. Η Γουινέα-Μπισάου βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, με το μέλλον της δημοκρατίας να κρέμεται από μια κλωστή.
