Γουινέα: Ο Μαμαντί Ντουμπουγιά οδεύει προς την προεδρική εκλογή με «όπλο» το γιγαντιαίο ορυχείο Simandou

Ο ηγέτης του πραξικοπήματος στη Γουινέα, Μαμαντί Ντουμπουγιά, αναμένεται να επικρατήσει με χαρακτηριστική άνεση στις προεδρικές εκλογές της Κυριακής, στηριζόμενος στην έναρξη λειτουργίας του εμβληματικού ορυχείου Simandou. Όπως μεταδίδει το Reuters, η απουσία ισχυρών αντιπάλων και η στροφή στον «πόρο-εθνικισμό» εδραιώνουν την κυριαρχία του στη χώρα.

Η πολιτική διαδρομή του Ντουμπουγιά, ο οποίος από πραξικοπηματίας διεκδικεί πλέον την προεδρία, αντανακλά μια ευρύτερη τάση στη Δυτική Αφρική, όπου στρατιωτικοί ηγέτες επιδιώκουν τη δημοκρατική νομιμοποίηση μέσω της κάλπης. Η ανατροπή του Άλφα Κοντέ πριν από τέσσερα χρόνια αποτέλεσε την αφετηρία μιας μεταβατικής περιόδου που κορυφώνεται με την έγκριση του νέου Συντάγματος τον περασμένο Σεπτέμβριο, το οποίο επέκτεινε τη προεδρική θητεία στα επτά έτη και ήρε τα νομικά κωλύματα που θα εμπόδιζαν την υποψηφιότητά του.

Η οικονομική στρατηγική «Simandou 2040» και ο πόρος-εθνικισμός

Το κεντρικό επιχείρημα της καμπάνιας του Ντουμπουγιά είναι η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, με αιχμή του δόρατος το ορυχείο Simandou, το οποίο διαθέτει τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο. Η στρατιωτική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μια σκληρή στάση απέναντι στις ξένες εταιρείες, επιβάλλοντας την παύση εργασιών το 2022 για να διασφαλίσει τα εθνικά συμφέροντα, μια κίνηση που ενίσχυσε τη δημοτικότητα του ηγέτη στο εσωτερικό της χώρας.

Η στρατηγική «Simandou 2040» δεν αποτελεί απλώς ένα οικονομικό πλάνο, αλλά το θεμέλιο της πολιτικής επιβίωσης του καθεστώτος. Με την παραγωγή να αναμένεται να φτάσει τους 120 εκατομμύρια τόνους ετησίως, η κυβέρνηση υπόσχεται ότι τα έσοδα θα διοχετευθούν στην εθνική ανάπτυξη, διακηρύσσοντας σε κάθε τόνο ότι η «Γουινέα δεν είναι πλέον προς πώληση». Αυτή η στροφή προς τον κρατικό έλεγχο των πόρων παρατηρείται και σε άλλες χώρες της περιοχής, όπως το Μάλι και ο Νίγηρας, δημιουργώντας ένα νέο γεωπολιτικό τοπίο.

Πολιτικό σκηνικό και περιορισμοί της αντιπολίτευσης

Παρά την οικονομική αισιοδοξία, η εκλογική διαδικασία διεξάγεται σε ένα περιβάλλον έντονων περιορισμών. Οι κυριότεροι πολιτικοί αντίπαλοι, όπως ο Άλφα Κοντέ και ο Σελού Νταλέιν Ντιαλό, βρίσκονται στην εξορία, ενώ άλλοι υποψήφιοι αποκλείστηκαν λόγω γραφειοκρατικών ελλείψεων στα έγγραφά τους. Αυτό αφήνει το πεδίο ελεύθερο για τον Ντουμπουγιά, καθώς οι υπόλοιποι οκτώ διεκδικητές δεν θεωρούνται ικανοί να απειλήσουν την κυριαρχία του.

Νομικοί κύκλοι και διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν ότι η απουσία ισότιμων όρων ανταγωνισμού υπονομεύει την αξιοπιστία της αναμέτρησης. Η καταστολή των διαδηλώσεων και οι περιορισμοί στην ελευθερία του τύπου έχουν προκαλέσει τις αντιδράσεις οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίες κατηγορούν τη στρατιωτική κυβέρνηση για αυταρχισμό. Ωστόσο, η ECOWAS αποφάσισε να στείλει παρατηρητές, γεγονός που ερμηνεύεται ως μια προσπάθεια σταδιακής επαναπροσέγγισης με τη Γουινέα, η οποία παραμένει σε αναστολή από τον οργανισμό μετά το πραξικόπημα του 2021.

Η επόμενη ημέρα και οι προκλήσεις της εξουσίας

Αυτό που τονίζουν οι αναλυτές είναι ότι η τυπική νίκη στις εκλογές δεν θα αλλάξει την ουσία της εξουσίας, η οποία θα παραμείνει στα χέρια των στρατιωτικών. Η πρόκληση για τον Ντουμπουγιά την επόμενη ημέρα θα είναι η μετάβαση από τη διοίκηση μέσω διαταγμάτων σε μια μορφή διακυβέρνησης που θα απαιτεί διάλογο με ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Η επιτυχία του έργου Simandou θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό αν η οικονομική υπόσχεση θα μεταφραστεί σε πραγματική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου για τους 6,7 εκατομμύρια εγγεγραμμένους ψηφοφόρους.