- Ο Μαμαντί Ντουμπουγιά αναμένεται να κερδίσει επταετή προεδρική θητεία στις εκλογές της Γουινέας.
- Η εκλογή ακολουθεί πραξικόπημα του 2021 και συνταγματικές αλλαγές που νομιμοποίησαν την υποψηφιότητά του.
- Ο πόρο-εθνικισμός και το ορυχείο Simandou ενισχύουν τη δημοτικότητα του Ντουμπουγιά.
- Διεθνείς οργανισμοί εκφράζουν ανησυχίες για περιορισμούς στην αντιπολίτευση και την ελευθερία του Τύπου.
Η Γουινέα διεξάγει προεδρικές εκλογές την Κυριακή, 28 Δεκεμβρίου 2025, στις οποίες ο Μαμαντί Ντουμπουγιά, ο οποίος κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 2021, αναμένεται να εξασφαλίσει επταετή θητεία. Αυτή η διαδικασία σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της μετάβασης της χώρας της Δυτικής Αφρικής σε πολιτική διακυβέρνηση, παρά τις διεθνείς ανησυχίες για την αξιοπιστία της εκλογικής διαδικασίας.
Η σημερινή εκλογική αναμέτρηση στη Γουινέα αποτελεί την κορύφωση μιας πολυετούς μεταβατικής περιόδου που ξεκίνησε με το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021. Η διαδικασία αυτή, η οποία έχει ως στόχο την επιστροφή σε πολιτική διακυβέρνηση, έρχεται μετά την υιοθέτηση ενός νέου συντάγματος που καταργεί τον αρχικό αποκλεισμό των μελών της χούντας από τις εκλογές, διαμορφώνοντας ένα νέο πολιτικό τοπίο στην περιοχή της Δυτικής Αφρικής.
Η πορεία προς την προεδρία και το νέο σύνταγμα
Ο Μαμαντί Ντουμπουγιά, πρώην διοικητής των ειδικών δυνάμεων και επικεφαλής του πραξικοπήματος του 2021, αντιμετωπίζει οκτώ άλλους υποψηφίους σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό πεδίο, χωρίς κάποιον ισχυρό αντίπαλο. Οι εκτοπισμένοι πρώην πρόεδρος Άλφα Κοντέ και ο επί μακρόν ηγέτης της αντιπολίτευσης Σελλού Νταλεΐν Ντιάλο παραμένουν εξόριστοι, αφήνοντας ουσιαστικά το πεδίο ελεύθερο. Όπως μεταδίδει το Reuters, η πορεία του Μαμαντί Ντουμπουγιά διεκδικεί την προεδρία νομιμοποιήθηκε μετά την υπερψήφιση ενός νέου συντάγματος τον Σεπτέμβριο, το οποίο όχι μόνο ήρε την απαγόρευση συμμετοχής των μελών της χούντας στις εκλογές, αλλά και επέκτεινε τις προεδρικές θητείες σε επτά χρόνια, δημιουργώντας παράλληλα μια Γερουσία.
Οικονομική πολιτική και γεωπολιτικό αποτύπωμα
Η Γουινέα διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα βωξίτη στον κόσμο και το πλουσιότερο ανεκμετάλλευτο κοίτασμα σιδηρομεταλλεύματος στο γιγαντιαίο ορυχείο Simandou, η λειτουργία του οποίου ξεκίνησε επίσημα τον περασμένο μήνα μετά από χρόνια καθυστερήσεων. Ο Ντουμπουγιά έχει διεκδικήσει την πατρότητα αυτής της εξέλιξης, τονίζοντας ότι το έργο θα διασφαλίσει ότι η Γουινέα θα επωφεληθεί από την παραγωγή του. Η στροφή προς τον πόρο-εθνικισμό, ένα φαινόμενο που παρατηρείται και σε άλλες χώρες όπως το Μάλι, η Μπουρκίνα Φάσο και ο Νίγηρας, έχει ενισχύσει τη δημοτικότητά του, ειδικά σε μια χώρα με μέσο όρο ηλικίας τα 19 έτη. Ένας μηχανικός στην Κόνακρι, ο Μοχάμεντ Κάμπα, δήλωσε ότι «για εμάς τους νέους, ο Ντουμπουγιά αντιπροσωπεύει την ευκαιρία να στείλουμε την παλιά πολιτική τάξη στη σύνταξη».
Διεθνείς ανησυχίες και καταστολή της αντιπολίτευσης
Παρά την εικόνα της σταθερότητας που επιδιώκει να προβάλει η κυβέρνηση, η προεκλογική περίοδος χαρακτηρίστηκε από σοβαρές καταγγελίες για περιορισμούς στις πολιτικές ελευθερίες. Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, δήλωσε την Παρασκευή ότι η εκστρατεία «περιορίστηκε σοβαρά, σημαδεύτηκε από εκφοβισμό παραγόντων της αντιπολίτευσης, φαινομενικά πολιτικά υποκινούμενες αναγκαστικές εξαφανίσεις και περιορισμούς στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης». Αυτές οι συνθήκες «κινδυνεύουν να υπονομεύσουν την αξιοπιστία της εκλογικής διαδικασίας», πρόσθεσε. Ο πολιτικός διάλογος έχει περιοριστεί σημαντικά υπό τον Ντουμπουγιά, με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να καταγγέλλουν την απαγόρευση διαδηλώσεων και τον περιορισμό της δραστηριότητας της αντιπολίτευσης. Η κυβέρνηση δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
Αναλυτές γεωπολιτικού κινδύνου εκφράζουν την ανησυχία ότι, εάν εκλεγεί, ο Ντουμπουγιά «πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει τη θέση του για να εδραιώσει περαιτέρω την εξουσία του και αυτή του στρατού στη Γουινέα», όπως εκτιμά ο Μπένεντικτ Μάνζιν, επικεφαλής αναλυτής για τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στην εταιρεία συμβούλων Sibylline. Ειδικότερα, ο Μάνζιν προβλέπει ότι θα «τοποθετήσει τους συμμάχους και τους συνεργάτες του να επωφεληθούν από την αναμενόμενη οικονομική άνθηση που συνδέεται με την έναρξη της παραγωγής» στο Simandou.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Με περίπου 6,7 εκατομμύρια εγγεγραμμένους ψηφοφόρους να προσέρχονται στις κάλπες, τα προσωρινά αποτελέσματα αναμένονται εντός 48 έως 72 ωρών από το κλείσιμο της ψηφοφορίας. Η συμμετοχή ανήλθε στο 86,42% σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, αν και οι προσωπικότητες της αντιπολίτευσης αμφισβήτησαν αυτό το ποσοστό. Η Γουινέα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπου η εδραίωση της πολιτικής σταθερότητας και η διασφάλιση των δημοκρατικών θεσμών θα αποτελέσουν τις βασικές προκλήσεις για την επόμενη επταετία, παρά τις προσδοκίες για οικονομική ανάπτυξη από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.
