- Εκατοντάδες διαδηλωτές στη Γουινέα-Μπισάου ζητούν την απελευθέρωση πολιτικών ηγετών μετά το πραξικόπημα.
- Το πραξικόπημα της 26ης Νοεμβρίου ανέτρεψε τον Πρόεδρο Εμπαλό, ενισχύοντας την αστάθεια στη χώρα.
- Η ECOWAS θα συνεδριάσει την Κυριακή για να εξετάσει κυρώσεις και την κατάσταση στη Γουινέα-Μπισάου.
- Η χούντα υιοθέτησε μεταβατικό χάρτη 12 μηνών, αποκλείοντας τους προσωρινούς ηγέτες από μελλοντικές εκλογές.
- Η χώρα αντιμετωπίζει χρόνιες προκλήσεις πολιτικής αστάθειας και διακίνησης ναρκωτικών.
Εκατοντάδες πολίτες διαδήλωσαν την Παρασκευή στην πρωτεύουσα της Γουινέας-Μπισάου, Μπισάου, καταγγέλλοντας το στρατιωτικό πραξικόπημα του περασμένου μήνα και απαιτώντας την απελευθέρωση των ηγετών της αντιπολίτευσης. Οι διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν ενόψει της συνάντησης των περιφερειακών ηγετών την Κυριακή, οι οποίοι θα συζητήσουν την κρίση και ενδεχόμενες κυρώσεις, σε μια χώρα με μακρά ιστορία πολιτικής αστάθειας.
Αυτή η κινητοποίηση έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου έντονης πολιτικής αστάθειας στη Γουινέα-Μπισάου, η οποία χαρακτηρίζεται από συχνές στρατιωτικές παρεμβάσεις και μια μακρά ιστορία πραξικοπημάτων. Η χώρα, γνωστή επίσης ως κόμβος διακίνησης κοκαΐνης, βρίσκεται για άλλη μια φορά στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής λόγω της διατάραξης της συνταγματικής τάξης.
Το χρονικό του πραξικοπήματος και οι αντιδράσεις
Την Παρασκευή, 12 Δεκεμβρίου, εκατοντάδες πολίτες πραγματοποίησαν πορεία στην πρωτεύουσα Μπισάου, διαμαρτυρόμενοι για το στρατιωτικό πραξικόπημα που εκδηλώθηκε στις 26 Νοεμβρίου, μία ημέρα πριν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των βουλευτικών και προεδρικών εκλογών. Όπως μεταδίδει το Reuters, οι διαδηλωτές συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις ασφαλείας, έκαψαν λάστιχα και ζήτησαν την άμεση απελευθέρωση των ηγετών της αντιπολίτευσης. Αξιωματικοί του στρατού είχαν ανακοινώσει την κατάληψη της εξουσίας λίγο πριν την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων.
Συγκεκριμένα, ζητούν την απελευθέρωση του Ντομίνγκος Σιμόες Περέιρα, επικεφαλής του Αφρικανικού Κόμματος για την Ανεξαρτησία της Γουινέας και του Πράσινου Ακρωτηρίου (PAIGC), ο οποίος συνελήφθη κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος, σύμφωνα με συγγενείς και πηγές ασφαλείας. Το πραξικόπημα, το οποίο ανέτρεψε τον Πρόεδρο Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό, είναι το ένατο στη Δυτική και Κεντρική Αφρική τα τελευταία πέντε χρόνια, υπογραμμίζοντας έναν κύκλο αστάθειας στην περιοχή.
Οι απαιτήσεις των διαδηλωτών και η διεθνής αντίδραση
Ο ακτιβιστής της κοινωνίας των πολιτών, Βιγκάριο Λουίς Μπαλάντα, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την Παρασκευή ότι «δεν αναγνωρίζουμε τη μεταβατική κυβέρνηση», καλώντας σε γενική απεργία και μία εβδομάδα πολιτικής ανυπακοής. Το μεταβατικό στρατιωτικό καθεστώς δεν ήταν άμεσα διαθέσιμο για σχολιασμό. Από την πλευρά της, η περιφερειακή κοινότητα ECOWAS θα συναντηθεί στην Αμπούτζα της Νιγηρίας την Κυριακή, 14 Δεκεμβρίου, για να συζητήσει την κατάσταση και να εξετάσει την επιβολή κυρώσεων κατά του δυτικοαφρικανικού έθνους, όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Σιέρα Λεόνε, Τίμοθι Μούσα Κάμπα, την περασμένη εβδομάδα. Η ECOWAS είχε εκφράσει την έντονη ανησυχία της για την κατάληψη της εξουσίας αμέσως μετά το πραξικόπημα.
Ο έκπτωτος πρόεδρος Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό είχε φτάσει στην Μπραζαβίλ λίγες ημέρες μετά την ανατροπή του, εν μέσω της πολιτικής αναταραχής. Η φυγή του Εμπαλό σηματοδότησε την εδραίωση του στρατιωτικού ελέγχου, πυροδοτώντας τις τρέχουσες διαδηλώσεις και την περαιτέρω διεθνή καταδίκη.
Ο μεταβατικός χάρτης και οι μελλοντικές εκλογές
Την Τρίτη, 9 Δεκεμβρίου, η χούντα παρουσίασε έναν μεταβατικό χάρτη διάρκειας 12 μηνών, ο οποίος απαγορεύει στον προσωρινό ηγέτη, υποστράτηγο Χόρτα Ίντα-α, και στον πρωθυπουργό του να συμμετάσχουν σε μελλοντικές εκλογές. Η ανακοίνωση αυτή, που έγινε δύο εβδομάδες μετά την αναστολή του συντάγματος, αποτελεί μέρος του οδικού χάρτη για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης. Ο μεταβατικός χάρτης της στρατιωτικής χούντας είχε ήδη τεθεί σε εφαρμογή, αποκλείοντας τους ηγέτες από τις επόμενες εκλογές.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η επαναλαμβανόμενη φύση των πραξικοπημάτων στην περιοχή της Δυτικής Αφρικής, δημιουργώντας ένα κλίμα βαθιάς αβεβαιότητας για τη δημοκρατική μετάβαση και την πολιτική σταθερότητα. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς η αποκατάσταση της νομιμότητας αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την περιφερειακή ασφάλεια.
Ο διαδηλωτής Αντόνιο Σάμι τόνισε την αποφασιστικότητα της νεολαίας, δηλώνοντας: «Είμαστε η νεολαία και είμαστε το μέλλον αυτής της χώρας. Δεν θα δεχτούμε ποτέ να αμφισβητηθεί η κυριαρχία μας».
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Η Γουινέα-Μπισάου αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στην προσπάθειά της να ξεφύγει από τον κύκλο της πολιτικής αστάθειας. Η επικείμενη συνάντηση της ECOWAS και οι πιθανές κυρώσεις αναμένεται να ασκήσουν πίεση στο στρατιωτικό καθεστώς για την ταχεία επιστροφή στη δημοκρατία. Ωστόσο, η βαθιά ριζωμένη διαφθορά και η σύνδεση της χώρας με τη διακίνηση ναρκωτικών περιπλέκουν περαιτέρω την κατάσταση, καθιστώντας την πορεία προς τη σταθερότητα ιδιαίτερα δύσκολη.