Γουινέα-Μπισάου: Ανησυχία ECOWAS και Αφρικανικής Ένωσης για το πραξικόπημα

Οι παρατηρητές της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) και της Αφρικανικής Ένωσης (AU) εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για τη στρατιωτική κατάληψη της εξουσίας στη Γουινέα-Μπισάου και τις συλλήψεις εκλογικών αξιωματούχων. Η κοινή δήλωση των οργανισμών, που εκδόθηκε χθες, Τετάρτη 26 Νοεμβρίου, καλεί τα περιφερειακά όργανα να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης και την άμεση απελευθέρωση των κρατουμένων.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακράς περιόδου πολιτικής αστάθειας στη Γουινέα-Μπισάου, ένα έθνος της Δυτικής Αφρικής ιδιαίτερα επιρρεπές σε πραξικοπήματα, το οποίο έχει βιώσει αρκετές απόπειρες ανατροπής της εξουσίας στο παρελθόν. Η τρέχουσα κρίση εκτυλίσσεται λίγο πριν την προγραμματισμένη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων μιας έντονα αμφισβητούμενης προεδρικής εκλογής, προσθέτοντας νέα επίπεδα πολυπλοκότητας σε ένα ήδη τεταμένο πολιτικό τοπίο.

Η αντίδραση των περιφερειακών οργανισμών

Οι αποστολές παρατηρητών της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) και της Αφρικανικής Ένωσης (AU) εξέφρασαν από κοινού τη βαθιά τους ανησυχία για τη στρατιωτική κατάληψη της εξουσίας στη Γουινέα-Μπισάου, όπως μεταδίδει το Reuters. Η δήλωση, που εκδόθηκε χθες, Τετάρτη 26 Νοεμβρίου, υπογράμμισε τη λύπη των οργανισμών για το γεγονός ότι η ανακοίνωση του πραξικοπήματος συνέπεσε χρονικά με τις συναντήσεις τους με τους δύο κορυφαίους προεδρικούς υποψηφίους, οι οποίοι είχαν διαβεβαιώσει για την προθυμία τους να αποδεχθούν τη λαϊκή βούληση. Αυτό το γεγονός περιπλέκει περαιτέρω την ήδη τεταμένη πολιτική κατάσταση στη χώρα.

Το χρονικό του πραξικοπήματος και οι εκλογές

Μια ομάδα αξιωματικών του στρατού ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι κατέλαβε την εξουσία στη Γουινέα-Μπισάου, μία μόλις ημέρα πριν από την προγραμματισμένη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των αμφισβητούμενων προεδρικών εκλογών. Η κίνηση αυτή, η οποία περιελάμβανε και τις συλλήψεις εκλογικών αξιωματούχων, έρχεται σε ένα περιβάλλον έντονης πολιτικής πόλωσης και ιστορικής αστάθειας. Το γεγονός ότι οι εκλογές ήταν θερμά αμφισβητούμενες, όπως φάνηκε και από την πρόωρη διεκδίκηση νίκης από τον Φερνάντο Ντίας, δημιούργησε ένα εκρηκτικό κλίμα.

Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους διεθνείς αναλυτές και τους παρατηρητές είναι η διάβρωση των δημοκρατικών θεσμών σε μια περιοχή όπου η πολιτική αστάθεια μπορεί να έχει ευρύτερες περιφερειακές επιπτώσεις. Η επανειλημμένη διακοπή της συνταγματικής τάξης στη Γουινέα-Μπισάου θέτει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και την ικανότητα της χώρας να προχωρήσει σε οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική πρόοδο.

Εκκλήσεις για αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης

Οι αποστολές παρατηρητών, στις οποίες συμμετείχαν ο πρώην Πρόεδρος της Μοζαμβίκης, Φιλίπε Γιασίντο Νιούσι, και ο πρώην Πρόεδρος της Νιγηρίας, Γκούντλακ Τζόναθαν, απηύθυναν έκκληση στα περιφερειακά όργανα να αναλάβουν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης. Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Πορτογαλίας, έχει ήδη ζητήσει τον τερματισμό της βίας και την επανέναρξη της εκλογικής διαδικασίας. «Προτρέπουμε τις ένοπλες δυνάμεις να απελευθερώσουν αμέσως τους κρατούμενους αξιωματούχους για να επιτρέψουν στην εκλογική διαδικασία της χώρας να φτάσει στο τέλος της», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην κοινή δήλωση της ECOWAS και της Αφρικανικής Ένωσης.

Η επόμενη μέρα στη Γουινέα-Μπισάου

Η κατάσταση στη Γουινέα-Μπισάου παραμένει ρευστή και αβέβαιη, με τις διεθνείς πιέσεις να αυξάνονται για την άμεση αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας. Η τύχη των συλληφθέντων εκλογικών αξιωματούχων και η συνέχιση της εκλογικής διαδικασίας αποτελούν τα κύρια ζητήματα που απαιτούν άμεση επίλυση. Η ικανότητα των περιφερειακών οργανισμών να επιβάλουν την τήρηση του συντάγματος θα κρίνει το μέλλον της πολιτικής σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αφρικής.