- Ευρωπαίοι ηγέτες εγκαινίασαν Διεθνή Επιτροπή Αποζημιώσεων για την Ουκρανία στη Χάγη.
- Στόχος είναι η αποζημίωση του Κιέβου για ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων από ρωσικές επιθέσεις.
- Το Μητρώο Ζημιών έχει ήδη δεχθεί πάνω από 80.000 απαιτήσεις από Ουκρανούς.
- Η χρηματοδότηση αναμένεται να προέλθει εν μέρει από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
- Η πρωτοβουλία έρχεται εν μέσω ειρηνευτικών προσπαθειών και νομικών προκλήσεων.
Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συναντήθηκαν στη Χάγη την Τρίτη, 16 Δεκεμβρίου 2025, για να εγκαινιάσουν μια Διεθνή Επιτροπή Αποζημιώσεων. Αυτό το όργανο αποσκοπεί στην αποζημίωση του Κιέβου για εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε ζημιές από ρωσικές επιθέσεις και φερόμενα εγκλήματα πολέμου. Η πρωτοβουλία, που υποστηρίζεται από δεκάδες έθνη και το Συμβούλιο της Ευρώπης, θα εξετάσει πάνω από 80.000 υπάρχουσες απαιτήσεις για τον καθορισμό αποζημιώσεων.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των συνεχιζόμενων διεθνών προσπαθειών για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πλήρους κλίμακας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η δημιουργία μιας τέτοιας επιτροπής υπογραμμίζει την αυξανόμενη συναίνεση μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών σχετικά με την ανάγκη για λογοδοσία και απτή υποστήριξη προς το Κίεβο, πηγαίνοντας πέρα από την άμεση ανθρωπιστική βοήθεια προς τη μακροπρόθεσμη ανασυγκρότηση και τη δικαιοσύνη.
Η έναρξη της Διεθνούς Επιτροπής Αποζημιώσεων
Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συναντήθηκαν στη Χάγη την Τρίτη, 16 Δεκεμβρίου 2025, για να εγκαινιάσουν επίσημα μια Διεθνή Επιτροπή Αποζημιώσεων. Σκοπός της είναι να αποζημιώσει το Κίεβο για ζημιές ύψους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, οι οποίες προκλήθηκαν από τις ρωσικές επιθέσεις και τα φερόμενα εγκλήματα πολέμου, όπως μεταδίδει το Reuters. Η μονοήμερη διάσκεψη, που συνδιοργανώθηκε από την Ολλανδία και το 46μελές Συμβούλιο της Ευρώπης, το κορυφαίο όργανο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της ηπείρου, προσέλκυσε δεκάδες ανώτερα στελέχη, μεταξύ των οποίων και η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλλας.
Η συνάντηση αυτή συμπίπτει με τις εν εξελίξει ειρηνευτικές διπλωματικές προσπάθειες που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, με στόχο τον τερματισμό του πολέμου που ξεκίνησε με την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η πιθανή συμπερίληψη αμνηστίας για θηριωδίες εν καιρώ πολέμου σε μια ειρηνευτική συμφωνία, η οποία κάποτε προτάθηκε από την κυβέρνηση του νυν προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα μπορούσε να περιπλέξει τα σχέδια της Ευρώπης να αποζημιώσει επίσης τα θύματα καταχρήσεων στην Ουκρανία. Αυτές περιλαμβάνουν από σεξουαλική βία και απελάσεις παιδιών έως την καταστροφή θρησκευτικών χώρων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ειρηνευτικές συνομιλίες, μπορείτε να διαβάσετε για τις συνομιλίες του Πούτιν με απεσταλμένους του Τραμπ.
Το εύρος των ζημιών και οι απαιτήσεις
Το διετές Μητρώο Ζημιών, το οποίο θα αποτελέσει μέρος της επιτροπής, έχει ήδη λάβει περισσότερες από 80.000 απαιτήσεις. Αυτές υποβλήθηκαν από ιδιώτες, οργανισμούς και δημόσιους φορείς στην Ουκρανία, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα κατηγοριών. Η επιτροπή, η οποία αποτελεί το δεύτερο μέρος ενός διεθνούς μηχανισμού αποζημιώσεων για την Ουκρανία, θα εξετάζει, θα αξιολογεί και θα αποφασίζει επί των απαιτήσεων που υποβάλλονται στο Μητρώο, καθορίζοντας τις αποζημιώσεις κατά περίπτωση. Οι απαιτήσεις μπορούν να υποβληθούν για ζημίες, απώλειες ή τραυματισμούς που προκλήθηκαν από ρωσικές πράξεις που διαπράχθηκαν εντός ή κατά της Ουκρανίας από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 και μετά. Οι απαιτήσεις αυτές, που καλύπτουν παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, μπορούν να υποβληθούν από τα πληγέντα άτομα, εταιρείες ή το ουκρανικό κράτος.
Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει εκτιμήσει το κόστος ανασυγκρότησης για την επόμενη δεκαετία σε 524 δισεκατομμύρια δολάρια (447 δισεκατομμύρια ευρώ), ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο τριπλάσιο της οικονομικής παραγωγής της Ουκρανίας το 2024. Ωστόσο, αυτό το ποσό αφορά μόνο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024 και δεν περιλαμβάνει τις ζημίες που προκλήθηκαν φέτος, όταν οι ρωσικές επιθέσεις κλιμακώθηκαν στο πλαίσιο μιας εκστρατείας που στόχευε τις υποδομές κοινής ωφέλειας, τις μεταφορές και τις πολιτικές υποδομές. Η συζήτηση για τις αποζημιώσεις έχει συνδεθεί και με τις ευρύτερες ευρωπαϊκές προτάσεις για το σχέδιο ειρήνης των ΗΠΑ.
Οι προκλήσεις και οι πηγές χρηματοδότησης
Περισσότερα από 50 κράτη και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν συντάξει μια σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη δημιουργία της επιτροπής, η οποία θα τεθεί σε ισχύ αφού επικυρωθεί από 25 υπογράφοντες, εφόσον έχουν εξασφαλιστεί επαρκή κεφάλαια για τη χρηματοδότηση του έργου. Δεκάδες χώρες έχουν ήδη εκφράσει την υποστήριξή τους για την επιτροπή, η οποία πιθανότατα θα εδρεύει στη Χάγη. Έως και 35 έθνη έχουν δηλώσει ότι θα υπογράψουν τη σύμβαση στην Τρίτη συνάντηση, σύμφωνα με πηγή που είναι εξοικειωμένη με τις συζητήσεις.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και νομικούς κύκλους είναι η πολυπλοκότητα της χρηματοδότησης των αποζημιώσεων. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η πολυπλοκότητα της υπόθεσης, ιδιαίτερα όσον αφορά την αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, απαιτεί λεπτούς χειρισμούς για την αποφυγή διεθνών νομικών εμπλοκών και πιθανών αντιποίνων από τη Μόσχα. Οι λεπτομέρειες για το πώς θα καταβληθούν τυχόν αποζημιώσεις που θα επιδικαστούν από την επιτροπή πρέπει ακόμη να διευθετηθούν, αλλά η πηγή ανέφερε ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν παγώσει από την ΕΕ είναι μεταξύ των επιλογών που συζητούνται. Η ΕΕ έχει ήδη προχωρήσει σε προσπάθειες για ξεκλείδωμα παγωμένων ρωσικών assets, αντιμετωπίζοντας παράλληλα εμπόδια.
Επιπλέον, η συνάντηση συμπίπτει με τις συνεχιζόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες, όπου η Ρωσία έχει επανειλημμένα απορρίψει τους ισχυρισμούς για εγκλήματα πολέμου. Η πιθανότητα αμνηστίας για εγκλήματα πολέμου, όπως προτάθηκε στο παρελθόν, θα μπορούσε να δημιουργήσει νέες νομικές και ηθικές προκλήσεις. Για τη θέση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου σχετικά με τις εντολές σύλληψης, μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τις εντολές σύλληψης Πούτιν.
Η επόμενη μέρα για την Ουκρανία και την Ευρώπη
Η σύσταση της Διεθνούς Επιτροπής Αποζημιώσεων αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη λογοδοσία και την αποκατάσταση στην Ουκρανία. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, που ιδρύθηκε το 1949 για την προώθηση της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε αυτή την πρωτοβουλία. Η επιτυχία της επιτροπής θα εξαρτηθεί από την ικανότητά της να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση και να πλοηγηθεί στο περίπλοκο διεθνές νομικό και πολιτικό τοπίο. Η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συνεχή στήριξη της Ουκρανίας παραμένει ισχυρή, όπως φάνηκε και από προηγούμενες δηλώσεις για στήριξη εν μέσω ειρηνευτικών συνομιλιών.
Η απόφαση για τη δημιουργία της επιτροπής στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα αλληλεγγύης προς τον ουκρανικό λαό και υπογραμμίζει την προσήλωση της Ευρώπης στις αρχές του διεθνούς δικαίου. Καθώς οι εργασίες της επιτροπής ξεκινούν, η διεθνής κοινότητα θα παρακολουθεί στενά την πρόοδο της, με την ελπίδα ότι θα προσφέρει απτή δικαιοσύνη και αποκατάσταση στα θύματα του πολέμου.
🛡️ Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την επίσημη νομική ή φοροτεχνική συμβουλή