- Νιγηριανό στρατιωτικό αεροσκάφος προσγειώθηκε στην Μπουρκίνα Φάσο χωρίς άδεια τη Δευτέρα.
- Η Συνομοσπονδία Κρατών του Σαχέλ (AES) κατηγορεί τη Νιγηρία για παραβίαση εναέριου χώρου.
- Το περιστατικό εντείνει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ AES και Νιγηρίας/ECOWAS.
- Η AES έχει θέσει τις αεράμυνές της σε μέγιστο συναγερμό για την προστασία του εναέριου χώρου.
Οι χώρες της Συνομοσπονδίας Κρατών του Σαχέλ (AES) κατηγόρησαν τη Νιγηρία για παραβίαση του εναέριου χώρου τους, αναφέροντας ότι ένα στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος της προσγειώθηκε στην Μπουρκίνα Φάσο τη Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2025, χωρίς την απαιτούμενη άδεια. Το περιστατικό υπογραμμίζει τις αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ του μπλοκ του Σαχέλ και της Νιγηρίας, της μεγαλύτερης στρατιωτικής δύναμης της Δυτικής Αφρικής.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων στην περιοχή του Σαχέλ, όπου η Συνομοσπονδία Κρατών του Σαχέλ (AES) – ένα μπλοκ που σχηματίστηκε από το Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο και τον Νίγηρα μετά την αποχώρησή τους από τον περιφερειακό οργανισμό ECOWAS – βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τη Νιγηρία, ένα κράτος-μέλος της ECOWAS. Η Νιγηρία, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της Δυτικής Αφρικής, είχε αποστείλει πρόσφατα αεροσκάφη και στρατεύματα για να βοηθήσει στην καταστολή ενός πραξικοπήματος στο γειτονικό Μπενίν, μια χώρα που επίσης συνορεύει με την Μπουρκίνα Φάσο.
Η παραβίαση του εναέριου χώρου και οι κατηγορίες
Όπως μεταδίδει το Reuters, η AES ανακοίνωσε αργά τη Δευτέρα ότι ένα νιγηριανό μεταγωγικό αεροσκάφος C-130, το οποίο μετέφερε δύο μέλη πληρώματος και εννέα στρατιωτικούς επιβάτες, πέταξε πάνω από την Μπουρκίνα Φάσο χωρίς εξουσιοδότηση. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, το αεροσκάφος αναγκάστηκε να προσγειωθεί στην πόλη Μπόμπο Ντιουλάσο (Bobo Dioulasso) μετά από μια έκτακτη ανάγκη εν πτήσει. Δεν υπήρξε άμεσο σχόλιο από τη Νιγηρία σχετικά με το περιστατικό, γεγονός που αφήνει ανοιχτά ερωτήματα ως προς την πραγματική φύση της κατάστασης.
Οι αυξανόμενες εντάσεις στην περιοχή
Η Συνομοσπονδία Κρατών του Σαχέλ, η οποία δημιουργήθηκε πέρυσι στον απόηχο των πραξικοπημάτων στο Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο και τον Νίγηρα, δήλωσε ότι αποχώρησε από την ECOWAS για να αντιταχθεί στην ξένη επιρροή και στις κυρώσεις της ECOWAS. Αυτή η διάσπαση έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον αυξημένης καχυποψίας και στρατιωτικής ετοιμότητας μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς οι χώρες του Σαχέλ επιδιώκουν να ενισχύσουν την κυριαρχία τους και να χαράξουν μια ανεξάρτητη πορεία στην περιοχή.
Η αντίδραση της AES και η επόμενη μέρα
Η AES υπογράμμισε ότι οι αεράμυνές της βρίσκονται σε μέγιστο συναγερμό και έχουν λάβει εξουσιοδότηση να εξουδετερώσουν οποιοδήποτε αεροσκάφος παραβιάζει τον εναέριο χώρο της. Αυτή η σκληρή στάση αντανακλά την αποφασιστικότητα του μπλοκ να προστατεύσει την εδαφική του ακεραιότητα και να στείλει ένα σαφές μήνυμα σε όσους επιχειρούν να την αμφισβητήσουν. Η έλλειψη άμεσης απάντησης από τη Νιγηρία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω κλιμάκωσης ή διπλωματικών διαβουλεύσεων, καθώς η κατάσταση παραμένει ρευστή.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η δυναμική των περιφερειακών συμμαχιών και η πιθανότητα περαιτέρω αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή. Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι τέτοια περιστατικά, ανεξαρτήτως της αιτίας τους, μπορούν να οδηγήσουν σε παρεξηγήσεις και να επιδεινώσουν τις ήδη τεταμένες σχέσεις. Η διαχείριση της κρίσης απαιτεί λεπτούς χειρισμούς για να αποφευχθεί μια ευρύτερη σύγκρουση στην ευαίσθητη περιοχή του Σαχέλ, η οποία ήδη μαστίζεται από αστάθεια και τρομοκρατία.
Οι γεωπολιτικές προεκτάσεις
Το περιστατικό με το νιγηριανό αεροσκάφος αποτελεί ένα ακόμη επεισόδιο στην σύνθετη γεωπολιτική σκακιέρα της Δυτικής Αφρικής. Η αποχώρηση των χωρών του Σαχέλ από την ECOWAS και η δημιουργία της AES σηματοδοτούν μια νέα εποχή περιφερειακών συμμαχιών και ανακατατάξεων. Η στάση της Νιγηρίας, ως ηγέτιδας δύναμης της ECOWAS, θα είναι κρίσιμη για την διατήρηση της ισορροπίας και την αποφυγή μιας ευρύτερης κρίσης στην περιοχή που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις από την τρομοκρατία και την αστάθεια, απαιτώντας διπλωματική ψυχραιμία.
