Ειρηνευτικές συνομιλίες Ουκρανίας: Ο Ζελένσκι συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο εν μέσω κρίσιμης εβδομάδας

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι συνεχίζει σήμερα, Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου, τις ειρηνευτικές συνομιλίες στο Βερολίνο με απεσταλμένους του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, μετά από μια ημέρα διαπραγματεύσεων που χαρακτηρίστηκαν από την αμερικανική πλευρά ως «πολύ παραγωγικές». Οι συζητήσεις, που αποσκοπούν στον τερματισμό της φονικότερης σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, λαμβάνουν χώρα στην αρχή μιας κομβικής εβδομάδας για την Ευρώπη, με κρίσιμες αποφάσεις να αναμένονται και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η τρέχουσα σειρά ειρηνευτικών συνομιλιών στο Βερολίνο αποτελεί τη συνέχεια μιας εντατικής διπλωματικής προσπάθειας που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και εβδομάδες, με στόχο την εξεύρεση λύσης στην τετραετή σύγκρουση στην Ουκρανία. Οι συζητήσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο όπου οι πιέσεις για την επίτευξη μιας συμφωνίας έχουν ενταθεί, με το Κίεβο να αναζητά ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας και τη Ρωσία να διατηρεί τις απαιτήσεις της για την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την απόσυρση από το ΝΑΤΟ.

Οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντάται ξανά σήμερα, Δευτέρα, με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, και τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, στο Βερολίνο, συνεχίζοντας τις διαβουλεύσεις που ξεκίνησαν την Κυριακή. Οι συνομιλίες της Κυριακής διήρκεσαν πέντε ώρες και, σύμφωνα με την αμερικανική πλευρά, σημειώθηκε «σημαντική πρόοδος» για τον τερματισμό του πολέμου. Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Ζελένσκι θα έχει επίσης συναντήσεις με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες που αναμένονται στη γερμανική πρωτεύουσα, μεταξύ των οποίων η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και οι ηγέτες της Βρετανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Πολωνίας και της Σουηδίας.

Η Ουκρανία δήλωσε την Κυριακή ότι είναι πρόθυμη να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες της για ένταξη στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση. Ωστόσο, παραμένει ασαφές πόσο έχει προχωρήσει η συζήτηση σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα, καθώς και σε άλλα ζωτικής σημασίας θέματα, όπως το μέλλον των ουκρανικών εδαφών και η δυνατότητα επίτευξης κατάπαυσης του πυρός. Οι συνομιλίες αυτές αποτελούν συνέχεια προηγούμενων διπλωματικών προσπαθειών, όπως οι συναντήσεις των απεσταλμένων των ΗΠΑ με τον Πούτιν στη Μόσχα νωρίτερα τον Δεκέμβριο.

Οι ευρωπαϊκές διεργασίες και οι δηλώσεις των αξιωματούχων

Η τρέχουσα εβδομάδα είναι καθοριστική για την Ευρώπη, καθώς την Πέμπτη θα πραγματοποιηθεί μια Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, όπου θα αποφασιστεί εάν η Ένωση μπορεί να εγγυηθεί ένα τεράστιο δάνειο στην Ουκρανία χρησιμοποιώντας παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας. Παράλληλα, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες για να συμφωνήσουν σε νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Οι προσπάθειες αυτές λαμβάνουν χώρα εν μέσω κριτικής από την κυβέρνηση Τραμπ προς την Ευρώπη για τις πολιτικές της σε θέματα μετανάστευσης, ασφάλειας και ρύθμισης της μεγάλης τεχνολογίας. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γιόχαν Βαντεφούλ, δήλωσε στο Deutschlandfunk radio ότι «θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία μπορεί να επιτύχει την καλύτερη δυνατή διαπραγματευτική θέση και, σε περίπτωση αποτυχίας, να έχει όλα τα απαραίτητα μέσα για να αντεπιτεθεί σε αυτόν τον πόλεμο επιθετικότητας».

Ο Φινλανδός Πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ, ο οποίος έχει εμπλακεί στενά στις συνομιλίες και συναντήθηκε με τον Ζελένσκι σήμερα το πρωί, εξέφρασε μια συγκρατημένα αισιόδοξη νότα. Σε συνέντευξή του στην ολλανδική τηλεοπτική εκπομπή Buitenhof την Κυριακή, ο Στουμπ δήλωσε: «Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή στις διαπραγματεύσεις για την ειρήνη. Και ταυτόχρονα, είμαστε πιθανώς πιο κοντά σε μια ειρηνευτική συμφωνία από οποιαδήποτε άλλη στιγμή αυτά τα τέσσερα χρόνια». Ο Στουμπ ανέφερε ότι οι πλευρές εργάζονται πάνω σε τρία κύρια έγγραφα: το πλαίσιο ενός 20-σημείου ειρηνευτικού σχεδίου, ένα που αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία και ένα τρίτο για την ανοικοδόμηση της χώρας.

Οι ρωσικές απαιτήσεις και το μέλλον της Ουκρανίας

Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επανειλημμένα απαιτήσει η Ουκρανία να αποκηρύξει επίσημα τις φιλοδοξίες της για ένταξη στο ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματα από το περίπου 10% της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς, το οποίο εξακολουθεί να ελέγχει το Κίεβο. Η Μόσχα έχει επίσης δηλώσει ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι μια ουδέτερη χώρα και ότι δεν μπορούν να σταθμεύουν εκεί στρατεύματα του ΝΑΤΟ. Ρωσικές πηγές νωρίτερα φέτος ανέφεραν ότι ο Πούτιν επιθυμεί μια «γραπτή» δέσμευση από τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις να μην επεκτείνουν την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συμμαχία του ΝΑΤΟ ανατολικά, κάτι που σημαίνει την επίσημη απόρριψη της ένταξης της Ουκρανίας, της Γεωργίας, της Μολδαβίας και άλλων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών.

Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, δήλωσε σήμερα ότι η κατάληψη της περιοχής του Ντονμπάς της Ουκρανίας «δεν θα είναι το τέλος του παιχνιδιού για τον Πούτιν». Η Κάλλας, πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας, προειδοποίησε ότι «αν πάρει το Ντονμπάς, τότε το οχυρό πέφτει και μετά σίγουρα θα προχωρήσουν στην κατάληψη ολόκληρης της Ουκρανίας. Αν πέσει η Ουκρανία, τότε και άλλες περιοχές βρίσκονται σε κίνδυνο».

Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις

Οι συνομιλίες στο Βερολίνο και οι ευρύτερες διπλωματικές προσπάθειες υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα και το υψηλό διακύβευμα για την ειρήνη στην Ευρώπη. Ενώ η αισιοδοξία για μια πιθανή συμφωνία αυξάνεται, οι διαφορές παραμένουν σημαντικές, ειδικά όσον αφορά τις εδαφικές απαιτήσεις και τις εγγυήσεις ασφαλείας. Η εβδομάδα αυτή θα είναι κρίσιμη για να διαφανεί εάν οι διαπραγματεύσεις μπορούν να οδηγήσουν σε μια βιώσιμη λύση ή αν οι γεωπολιτικές εντάσεις θα συνεχίσουν να κλιμακώνονται, επηρεάζοντας την ευρωπαϊκή ασφάλεια και οικονομία.