- Η χούντα της Μιανμάρ απονέμει χάρη σε 8.665 άτομα ενόψει εκλογών.
- Δυτικές χώρες χαρακτηρίζουν τις εκλογές προσχηματικές για τη στρατιωτική κυριαρχία.
- Περισσότεροι από 30.000 έχουν κρατηθεί πολιτικά από το πραξικόπημα του 2021.
- Η κυβέρνηση Τραμπ τερματίζει το προσωρινό νομικό καθεστώς για πολίτες της Μιανμάρ στις ΗΠΑ.
Η χούντα της Μιανμάρ ανακοίνωσε την απονομή χάριτος ή την απόσυρση κατηγοριών για συνολικά 8.665 άτομα, σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης την Πέμπτη. Η κίνηση αυτή, όπως μεταδίδει το Reuters, γίνεται ενόψει των επερχόμενων εκλογών που δυτικές χώρες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν χαρακτηρίσει ως προσχηματικές. Ο στόχος είναι να επιτραπεί στους εν λόγω πολίτες να ψηφίσουν στις εκλογές που θα διεξαχθούν τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο.
Αυτή η μαζική απονομή χάριτος έρχεται σε μια περίοδο έντονης πολιτικής αναταραχής στη Μιανμάρ, η οποία ξεκίνησε με το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021 που ανέτρεψε την πολιτική κυβέρνηση της βραβευμένης με Νόμπελ, Αούνγκ Σαν Σου Κι. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει μια βαθιά κρίση νομιμότητας για τη στρατιωτική χούντα, η οποία επιδιώκει να νομιμοποιήσει την εξουσία της μέσω των επικείμενων εκλογών.
Η απόφαση για τη χάρη και οι λεπτομέρειες
Η απόφαση της χούντας, που ανακοινώθηκε την Πέμπτη, περιλαμβάνει τη μείωση ποινών για 3.085 άτομα που είχαν καταδικαστεί βάσει του άρθρου 505Α του ποινικού κώδικα. Το συγκεκριμένο άρθρο ποινικοποιεί σχόλια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν φόβο ή να διασπείρουν ψευδείς ειδήσεις. Επιπλέον, αποσύρθηκαν οι κατηγορίες εναντίον 5.580 ατόμων που εξακολουθούν να διαφεύγουν της σύλληψης. Ο εκπρόσωπος της στρατιωτικής κυβέρνησης της Μιανμάρ, Ζαβ Μιν Τουν, δήλωσε την Τετάρτη ότι τα μέτρα αυτά έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν όλους τους επιλέξιμους ψηφοφόρους να ασκήσουν το δικαίωμά τους «ελεύθερα και δίκαια» στις επερχόμενες κάλπες.
Οι αμφισβητούμενες εκλογές και η διεθνής αντίδραση
Οι εκλογές, οι οποίες αναμένεται να διεξαχθούν σε πολλές φάσεις τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, έχουν ήδη απορριφθεί από ορισμένες δυτικές χώρες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως προσχηματικές. Ο λόγος είναι ότι πολλά κόμματα της αντιπολίτευσης είτε έχουν απαγορευτεί είτε τα μποϊκοτάρουν, με στόχο την εμπέδωση της στρατιωτικής κυριαρχίας. Από το πραξικόπημα, περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι έχουν τεθεί υπό κράτηση με πολιτικές κατηγορίες, σύμφωνα με την Ένωση Βοήθειας Πολιτικών Κρατουμένων. Η Αούνγκ Σαν Σου Κι, ηγέτιδα της ανατραπείσας κυβέρνησης, παραμένει υπό κράτηση από το 2021. Η περιφερειακή ένωση της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) θα δυσκολευτεί να επανασυνδεθεί με τη Μιανμάρ ακόμη και μετά τις επερχόμενες εκλογές της, δήλωσε την Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025 ο υπουργός Εξωτερικών της Ταϊλάνδης, Sihasak Phuangketkeow, όπως μεταδίδει το Reuters. Παράλληλα, ζήτησε την άμεση απελευθέρωση της κρατούμενης πρώην ηγέτιδας της χώρας, Αούνγκ Σαν Σου Κι, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας.
Αυτό που ανησυχεί τους διεθνείς παρατηρητές και νομικούς κύκλους είναι η έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τον αριθμό των πολιτικών κρατουμένων που επωφελούνται πραγματικά από τη χάρη, καθώς και η αμφισβητούμενη νομιμότητα των εκλογικών διαδικασιών. Η αγορά και οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στην αστάθεια της χώρας, παρά τις προσπάθειες της χούντας να παρουσιάσει μια εικόνα σταθεροποίησης.
Η στάση των ΗΠΑ και η επιστροφή των πολιτών
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρόσφατη ανακοίνωση της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία νωρίτερα αυτή την εβδομάδα δήλωσε ότι θα τερματίσει το προσωρινό νομικό καθεστώς για τους πολίτες της Μιανμάρ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η απόφαση αυτή βασίζεται στον ισχυρισμό ότι οι πολίτες μπορούν πλέον να επιστρέψουν με ασφάλεια στην εμπόλεμη χώρα, επικαλούμενη τις προγραμματισμένες εκλογές της χούντας ως ένδειξη βελτίωσης των συνθηκών. Ο εκπρόσωπος της χούντας, Ζαβ Μιν Τουν, χαιρέτισε την ανακοίνωση των ΗΠΑ, δηλώνοντας την Τετάρτη ότι οι πολίτες του εξωτερικού είναι ευπρόσδεκτοι να επιστρέψουν για να λάβουν μέρος στην ψηφοφορία. Η στάση αυτή αναδεικνύει μια βαθιά μετατόπιση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής από την παραδοσιακή στήριξη στα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως, όπως φάνηκε και σε άλλες περιπτώσεις, όπως η υπεράσπιση του Τραμπ στον πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας.
Η επόμενη μέρα για τη Μιανμάρ
Παρά τις κινήσεις της χούντας για την απονομή χάριτος και τη διεξαγωγή εκλογών, η Μιανμάρ παραμένει σε μια κατάσταση βαθιάς πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με σκεπτικισμό τις εξελίξεις, καθώς η απουσία πραγματικής δημοκρατικής διαδικασίας και η συνεχιζόμενη καταστολή των αντιφρονούντων εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για το μέλλον της χώρας και την αποτελεσματικότητα των επικείμενων εκλογών.
