- Υποστηρικτές του Τζίμι Λάι σχημάτισαν ουρές στο Χονγκ Κονγκ εν αναμονή της αυριανής ετυμηγορίας στη δίκη του.
- Ο 78χρονος μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης αντιμετωπίζει κατηγορίες εθνικής ασφάλειας που επισύρουν ποινή ισόβιας κάθειρξης.
- Η δίκη έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις, με εκκλήσεις για την άμεση απελευθέρωσή του.
- Η υπόθεση θεωρείται κρίσιμο ορόσημο για τις ελευθερίες και τη δημοκρατία στο Χονγκ Κονγκ, εν μέσω αυξανόμενων πιέσεων από το Πεκίνο.
Χιλιάδες υποστηρικτές του ακτιβιστή υπέρ της δημοκρατίας, Τζίμι Λάι, σχημάτισαν ουρές έξω από δικαστήριο του Χονγκ Κονγκ καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, εν αναμονή της αυριανής ετυμηγορίας στη δίκη ορόσημο. Ο 78χρονος ιδρυτής της πλέον κλειστής εφημερίδας Apple Daily, ο οποίος έχει ήδη περάσει πέντε χρόνια στη φυλακή, αντιμετωπίζει κατηγορίες βάσει του νόμου περί εθνικής ασφάλειας, με διεθνείς εκκλήσεις για την απελευθέρωσή του να εντείνονται, όπως μεταδίδει το Reuters.
Η υπόθεση του Τζίμι Λάι αποτελεί ένα κρίσιμο ορόσημο για το μέλλον της δημοκρατίας και της ελευθερίας του Τύπου στο Χονγκ Κονγκ, καθώς η πόλη βρίσκεται υπό την ολοένα και αυστηρότερη επιρροή του Πεκίνου. Αυτή η δίκη, η οποία ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2023, έρχεται ως συνέχεια μιας ευρύτερης καταστολής που έχει οδηγήσει στην ουσιαστική εξαφάνιση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, αναδεικνύοντας τις βαθιές ρωγμές μεταξύ των φιλοδημοκρατικών κινημάτων και των αρχών της Κίνας.
Η δίκη ορόσημο και οι διεθνείς αντιδράσεις
Η αυριανή ετυμηγορία για τον Τζίμι Λάι, έναν από τους πιο εξέχοντες επικριτές των αυστηρών ελέγχων της Κίνας υπό τον Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, αναμένεται να ανακοινωθεί τη Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου στο Ανώτατο Δικαστήριο του Χονγκ Κονγκ. Εκατοντάδες υποστηρικτές του, ορισμένοι με εξοπλισμό κατασκήνωσης, σχημάτισαν ουρά για να εξασφαλίσουν ένα από τα 507 διαθέσιμα εισιτήρια για την αίθουσα του δικαστηρίου ή για την παρακολούθηση μέσω βίντεο. Η δίκη, που διήρκεσε 156 ημέρες, αποτελεί την υψηλότερου προφίλ εφαρμογή του σαρωτικού νόμου περί εθνικής ασφάλειας του Πεκίνου στην πρώην βρετανική αποικία, η οποία επέστρεψε στην κινεζική κυριαρχία το 1997. Η ετυμηγορία αναμένεται να αποτελέσει ένα πιθανό νέο διπλωματικό σημείο ανάφλεξης.
Χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία, καθώς και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υποστηρίζουν ότι η δίκη είναι πολιτικά υποκινούμενη και έχουν ζητήσει την άμεση απελευθέρωση του Λάι. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έθεσε την υπόθεση του Λάι σε συνάντηση με τον Σι τον Οκτώβριο και δήλωσε ότι θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να τον «σώσει». Η ομάδα υπεράσπισης των μέσων ενημέρωσης «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» δήλωσε ότι «η δίκη μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο ως παρωδία και δεν έχει καμία σχέση με το κράτος δικαίου», υπογραμμίζοντας ότι ο Λάι έχει υπομείνει πέντε χρόνια στη φυλακή υπό φρικτές συνθήκες «απλώς για να κάνει τη δουλειά του ως ιδρυτής ενός από τα πιο γνωστά και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης στο Χονγκ Κονγκ».
Οι κατηγορίες και η κατάσταση της υγείας του Λάι
Ο Τζίμι Λάι, Βρετανός πολίτης, έχει δηλώσει αθώος και για τις τρεις κατηγορίες που του αποδίδονται. Δύο από αυτές, η συνωμοσία για συμπαιγνία με ξένες δυνάμες με σκοπό την υπονόμευση της εθνικής ασφάλειας, επισύρουν ποινές φυλάκισης έως και ισόβια κάθειρξη. Η οικογένεια του Λάι εκφράζει ανησυχίες για την επιδείνωση της υγείας του μετά από περισσότερες από 1.800 ημέρες σε απομόνωση, καθώς πάσχει από διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση και ταχυπαλμίες. Οι κινεζικές και οι αρχές του Χονγκ Κονγκ επιμένουν ότι ο μεγιστάνας λαμβάνει μια δίκαιη δίκη και ότι ο νόμος περί εθνικής ασφάλειας εφαρμόζεται ισότιμα σε όλους, τονίζοντας ότι «καμία ελευθερία δεν είναι απόλυτη όταν πρόκειται για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας».
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές και τους παρατηρητές είναι η ευρύτερη επίπτωση της δίκης στην αυτονομία και τις ελευθερίες του Χονγκ Κονγκ, οι οποίες είχαν υποσχεθεί να διατηρηθούν για 50 χρόνια μετά την παράδοση του 1997. Πολλοί εκτιμούν ότι η συγκεκριμένη υπόθεση θέτει ένα επικίνδυνο προηγούμενο, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την άσκηση κριτικής προς το Πεκίνο και περιορίζοντας περαιτέρω τον χώρο της πολιτικής έκφρασης και του ανεξάρτητου Τύπου στην πόλη. Η αγορά και οι επενδυτές παρακολουθούν επίσης στενά τις εξελίξεις, καθώς η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα του νομικού συστήματος είναι κρίσιμες για το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Το πολιτικό κλίμα στο Χονγκ Κονγκ
Η ανακοίνωση της ετυμηγορίας έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για το Χονγκ Κονγκ, καθώς οι κάτοικοι θρηνούν ακόμα μετά την πολύνεκρη πυρκαγιά που σκότωσε τουλάχιστον 160 ανθρώπους τον περασμένο μήνα, σε μια από τις χειρότερες πυρκαγιές σε κατοικημένο συγκρότημα παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια. Οι αρχές εθνικής ασφάλειας της Κίνας έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι θα καταστείλουν κάθε «αντι-κινεζικό» άτομο που θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την πυρκαγιά για να «βυθίσει το Χονγκ Κονγκ ξανά στο χάος» του 2019, όταν οι μαζικές φιλοδημοκρατικές διαδηλώσεις πυροδότησαν μια πολιτική κρίση. Η οργή για την πολύνεκρη πυρκαγιά στο Χονγκ Κονγκ συνεχίζεται.
Επιπλέον, η ακρόαση του Λάι συμπίπτει με την ουσιαστική εξαφάνιση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης του Χονγκ Κονγκ. Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Δημοκρατικό Κόμμα, ψήφισε για τη διάλυσή του χθες, Κυριακή, υπό την πίεση του Πεκίνου. Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός κύκλου καταστολής που έχει αλλάξει ριζικά το πολιτικό τοπίο της πόλης, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια για ελεύθερη έκφραση και αντιπολιτευτική δράση.
Η επόμενη μέρα για τη δημοκρατία
Η ετυμηγορία για τον Τζίμι Λάι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, θα έχει βαθιές επιπτώσεις στο νομικό και πολιτικό σύστημα του Χονγκ Κονγκ. Θα στείλει ένα σαφές μήνυμα τόσο στους εναπομείναντες ακτιβιστές όσο και στη διεθνή κοινότητα σχετικά με την εφαρμογή του νόμου περί εθνικής ασφάλειας και το εύρος των ελευθεριών που απομένουν στην πόλη. Η πίεση από το Πεκίνο για την ενίσχυση του ελέγχου είναι εμφανής, και η υπόθεση Λάι αποτελεί ένα κεντρικό κομμάτι αυτής της στρατηγικής. Η διεθνής κοινότητα παραμένει σε επαγρύπνηση, παρακολουθώντας τις εξελίξεις και τις επιπτώσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα και την αυτονομία του Χονγκ Κονγκ.