- Το Μπανγκλαντές διεξάγει εθνικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2026, τις πρώτες μετά την ανατροπή της Σέιχ Χασίνα.
- Το Awami League της Χασίνα έχει αποκλειστεί, ανοίγοντας τον δρόμο για νέα πολιτικά δεδομένα.
- Το Εθνικιστικό Κόμμα του Μπανγκλαντές (BNP) θεωρείται φαβορί, παρά τα προβλήματα υγείας της ηγέτιδάς του.
- Το Jamaat-e-Islami επανεμφανίζεται και αναμένεται να καταλάβει τη δεύτερη θέση, ενώ το NCP αγωνίζεται για εκλογική αναγνώριση.
- Κεντρικά ζητήματα είναι η καταπολέμηση της διαφθοράς, η οικονομία και οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις.
Το Μπανγκλαντές ετοιμάζεται για τις εθνικές εκλογές του Φεβρουαρίου 2026, τις πρώτες μετά τη φοιτητική εξέγερση του Αυγούστου 2024 που ανέτρεψε την επί μακρόν ηγέτιδα Σέιχ Χασίνα. Το κόμμα της, το Awami League, έχει αποκλειστεί από τη συμμετοχή, διαμορφώνοντας ένα νέο πολιτικό τοπίο στην κυρίως μουσουλμανική χώρα των 173 εκατομμυρίων κατοίκων.
Αυτή η εκλογική αναμέτρηση έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου έντονων πολιτικών αναταραχών, με την ανατροπή της Σέιχ Χασίνα να έχει αλλάξει ριζικά το πολιτικό σκηνικό. Η απαγόρευση συμμετοχής του Awami League δημιουργεί ένα κενό εξουσίας και μια ευκαιρία για νέα και παλαιότερα κόμματα να διεκδικήσουν την ηγεσία, σε μια χώρα που αναζητά πολιτική σταθερότητα και μεταρρυθμίσεις.
Όπως μεταδίδει το Reuters, οι εκλογές του Φεβρουαρίου θα είναι η πρώτη φορά που οι πολίτες του Μπανγκλαντές θα κληθούν στις κάλπες μετά την ιστορική φοιτητική εξέγερση που ανέτρεψε την κυβέρνηση της Σέιχ Χασίνα τον Αύγουστο του 2024. Η απαγόρευση συμμετοχής του Awami League, του μεγαλύτερου κόμματος του έθνους, έχει ανοίξει τον δρόμο για μια απρόβλεπτη εκλογική μάχη.
Τα βασικά πολιτικά κόμματα
Το πολιτικό τοπίο του Μπανγκλαντές διαμορφώνεται από τρία κυρίως κόμματα, το καθένα με τη δική του ιστορία και ατζέντα.
Το Εθνικιστικό Κόμμα του Μπανγκλαντές (BNP)
Με επικεφαλής την πρώην πρωθυπουργό Χαλέντα Ζία, το BNP θεωρείται ευρέως ως το φαβορί για τις επερχόμενες εκλογές. Μια δημοσκόπηση του Διεθνούς Ρεπουμπλικανικού Ινστιτούτου με έδρα τις ΗΠΑ τον Δεκέμβριο, υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να κερδίσει τις περισσότερες έδρες. Το κόμμα, που ιδρύθηκε το 1978 από τον σύζυγο της Ζία, τον πρώην πρόεδρο Ζιαούρ Ραχμάν, υποστηρίζει τον εθνικισμό του Μπανγκλαντές, τον οικονομικό φιλελευθερισμό και τις μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς. Η εκστρατεία του αντιμετωπίζει εμπόδια λόγω της κακής υγείας της Χαλέντα Ζία και της απουσίας του γιου της, Τάριγκ Ραχμάν, ο οποίος είναι ο υπηρεσιακός αρχηγός και βρίσκεται σε εξορία στο Λονδίνο, αν και έχει ορκιστεί να επιστρέψει πριν από την ψηφοφορία. Η κατάσταση της υγείας της Χαλέντα Ζία και η αβεβαιότητα για την επιστροφή του γιου της έχουν απασχολήσει έντονα την επικαιρότητα, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο ρεπορτάζ για την κρίσιμη κατάσταση της Χαλέντα Ζία.
Το Jamaat-e-Islami
Το ισλαμιστικό κόμμα, το οποίο είχε απαγορευτεί επί Χασίνα, έχει επανεμφανιστεί μετά την εξέγερση και αναμένεται να καταλάβει τη δεύτερη θέση. Υπό την ηγεσία του Σαφικούρ Ραχμάν, το Jamaat υποστηρίζει την ισλαμική διακυβέρνηση υπό τη Σαρία, αλλά επιδιώκει να διευρύνει την απήχησή του πέρα από τη συντηρητική του βάση. Υπόσχεται μια «κοινωνία χωρίς μαφία» και μέτρα κατά της διαφθοράς, ένα θέμα που απασχολεί και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία πρόσφατα κατέληξε σε συμφωνία για νόμο κατά της διαφθοράς. Το Jamaat είχε κυβερνήσει προηγουμένως σε συνασπισμό με το BNP μεταξύ 2001 και 2006.
Προτεινόμενο Η Χαλέντα Ζία σε κρίσιμη κατάσταση: Αβεβαιότητα για την επιστροφή του γιου της στο Μπανγκλαντές
Το Εθνικό Κόμμα Πολιτών (NCP)
Το NCP, που σχηματίστηκε από φοιτητικούς ηγέτες μετά την εξέγερση, έχει αγωνιστεί να μετατρέψει την δύναμη του δρόμου σε εκλογική ισχύ, λόγω της αδύναμης οργάνωσης και των περιορισμένων πόρων. Οι δημοσκοπήσεις το δείχνουν να βρίσκεται πολύ πίσω από το BNP και το Jamaat. Το 24 σημείων μανιφέστο του ζητά ένα νέο σύνταγμα, δικαστική μεταρρύθμιση, ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, καθολική υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση, καθώς και ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή. Επικεφαλής του είναι ο 27χρονος Ναχίντ Ισλάμ, ένα εμβληματικό πρόσωπο των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Η πρόκληση του NCP να μετατρέψει την ορμή της επανάστασης σε ψήφους έχει αναλυθεί και σε προηγούμενο άρθρο μας, που εξέταζε τις δυσκολίες της Gen-Z του Μπανγκλαντές.
Τα κρίσιμα ζητήματα που διαμορφώνουν την ψήφο
Οι επερχόμενες εκλογές επικεντρώνονται σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία του Μπανγκλαντές.
Η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί κεντρικό θέμα για όλα τα κόμματα, καθώς οι πολίτες ζητούν διαφάνεια και λογοδοσία. Η υπόθεση της πρώην πρωθυπουργού Σέιχ Χασίνα, η οποία ανατράπηκε και για την οποία η Ινδία εξετάζει αίτημα έκδοσης, όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενο ρεπορτάζ, υπογραμμίζει την ευαισθησία του θέματος. Επιπλέον, η οικονομική ανάπτυξη και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου είναι στην κορυφή της ατζέντας, με το BNP να προωθεί τον οικονομικό φιλελευθερισμό και το Jamaat να υπόσχεται μια «μαφιόζικη κοινωνία». Η ανάγκη για θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως ένα νέο σύνταγμα και δικαστική αναμόρφωση, αποτελεί επίσης βασικό αίτημα, ειδικά από το NCP, το οποίο αναδύθηκε μέσα από τις φοιτητικές διαδηλώσεις.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Η προεκλογική περίοδος αναμένεται να είναι έντονη, με τα κόμματα να προσπαθούν να προσελκύσουν τους ψηφοφόρους με τις διαφορετικές προσεγγίσεις τους στα κρίσιμα ζητήματα. Η Επιτροπή Εκλογών του Μπανγκλαντές έχει ήδη ανακοινώσει την ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας εποχής για τη χώρα. Η έκβαση των εκλογών θα καθορίσει την πορεία του Μπανγκλαντές για τα επόμενα χρόνια, σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από την ανάγκη για πολιτική σταθερότητα και την υλοποίηση των αιτημάτων της κοινωνίας για δικαιοσύνη και ευημερία.
