- Η Αυστραλία επιβάλλει απαγόρευση social media σε ανηλίκους κάτω των 16 από τις 10 Δεκεμβρίου.
- Η Meta έχει ήδη ξεκινήσει τον αποκλεισμό λογαριασμών σε Instagram, Facebook και Threads.
- Η eSafety Commissioner θεωρεί το μέτρο «πρώτο ντόμινο» για παγκόσμια ρύθμιση των Big Tech.
- Υπάρχουν ανησυχίες για την ψυχική υγεία των εφήβων, με τους γονείς να υποστηρίζουν την απαγόρευση.
- Οι τεχνολογικοί κολοσσοί αντιστάθηκαν, αλλά τελικά συμμορφώνονται με τον αυστηρό νόμο.
Η Αυστραλία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας παγκόσμιας προσπάθειας για τον περιορισμό των Big Tech, καθώς η ρυθμιστική αρχή διαδικτύου της χώρας δήλωσε ότι η απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για εφήβους θα αποτελέσει το πρώτο ντόμινο σε μια διεθνή κίνηση. Οι πλατφόρμες της Meta, όπως το Instagram, το Facebook και το Threads, έχουν ήδη αρχίσει να αποκλείουν εκατοντάδες χιλιάδες λογαριασμούς ανηλίκων, λίγες ημέρες πριν την επίσημη έναρξη ισχύος του νόμου στις 10 Δεκεμβρίου. Η κίνηση αυτή έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών.
Αυτή η ριζοσπαστική εξέλιξη στην Αυστραλία έρχεται ως συνέχεια μιας μακράς συζήτησης και αυξανόμενων ανησυχιών παγκοσμίως σχετικά με τις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία και την ανάπτυξη των ανηλίκων. Η πίεση προς τις εταιρείες τεχνολογίας για αυστηρότερη ρύθμιση έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, με την Αυστραλία να πρωτοπορεί στην υιοθέτηση ενός τόσο άμεσου και δεσμευτικού μέτρου.
Η απαγόρευση ως «πρώτο ντόμινο» και η αντίδραση των Big Tech
Όπως μεταδίδει το Reuters, η Επίτροπος eSafety, Τζούλι Ίνμαν Γκραντ, δήλωσε ότι, αρχικά, εξέφρασε ανησυχία για την «ωμή» προσέγγιση της απαγόρευσης πρόσβασης σε άτομα κάτω των 16 ετών, ωστόσο πλέον την έχει αποδεχθεί, καθώς οι σταδιακές ρυθμιστικές αλλαγές δεν ήταν αρκετά αποτελεσματικές. «Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο καμπής», ανέφερε η Ίνμαν Γκραντ την Πέμπτη στο Sydney Dialogue, μια σύνοδο κορυφής για τον κυβερνοχώρο. Τόνισε ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν την εφαρμογή του αυστραλιανού νόμου, ο οποίος τίθεται σε ισχύ στις 10 Δεκεμβρίου, χαρακτηρίζοντας το μέτρο ως το «πρώτο ντόμινο» σε μια παγκόσμια προσπάθεια. Μετά από περισσότερο από ένα χρόνο εκστρατείας κατά της απαγόρευσης, η οποία επισύρει πρόστιμο έως και 49,5 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (περίπου 33 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ), πλατφόρμες όπως η Meta, η TikTok, η Snapchat της Snap και η YouTube της Alphabet έχουν δηλώσει ότι θα συμμορφωθούν. Η απόφαση της YouTube είχε ήδη γίνει γνωστή, όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο για τη συμμόρφωση της YouTube με την απαγόρευση των social media.
Οι επιπτώσεις και οι αντιδράσεις των χρηστών και των γονέων
Σύμφωνα με την eSafety, περίπου το 96% των Αυστραλών εφήβων κάτω των 16 ετών – δηλαδή περισσότεροι από ένα εκατομμύριο από τον συνολικό πληθυσμό των 27 εκατομμυρίων της χώρας – διαθέτουν λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παρόλο που ο νόμος τίθεται σε ισχύ στις 10 Δεκεμβρίου, οι πλατφόρμες της Meta, Instagram, Facebook και Threads, άρχισαν να απενεργοποιούν λογαριασμούς από την Πέμπτη, όπως φαίνεται από σχετικά στιγμιότυπα οθόνης. Οι περισσότερες άλλες επηρεαζόμενες πλατφόρμες έχουν αρχίσει να επικοινωνούν με τους ανήλικους χρήστες, συμβουλεύοντάς τους να κατεβάσουν τις φωτογραφίες και τις επαφές τους και προσφέροντας την επιλογή να διαγράψουν τους λογαριασμούς τους ή να τους παγώσουν μέχρι να συμπληρώσουν τα 16 τους χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι υπήρξαν και νομικές αντιδράσεις από την πλευρά των ανηλίκων, με εφήβους να έχουν προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο κατά της απαγόρευσης. Η Τζένιφερ Τζένισον, μητέρα από το Σίδνεϊ, εξέφρασε την ικανοποίησή της: «Είναι ένα εξαιρετικό πράγμα και χαίρομαι που η πίεση φεύγει από τους γονείς, γιατί υπάρχουν τόσες πολλές επιπτώσεις στην ψυχικής υγείας».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές της αγοράς και τους νομικούς κύκλους είναι η μελλοντική επέκταση τέτοιων ρυθμιστικών μέτρων σε άλλες χώρες, καθώς η Αυστραλία δημιουργεί ένα δυναμικό προηγούμενο. Η αντίσταση των τεχνολογικών κολοσσών υποδηλώνει την οικονομική σημασία της πρόσβασης των ανηλίκων στις πλατφόρμες τους, αλλά και την πολιτική βαρύτητα που αποκτά το ζήτημα της προστασίας των δεδομένων και της ψυχικής υγείας.
Η διεθνής διάσταση και η αντίσταση των Big Tech
Η Ίνμαν Γκραντ αποκάλυψε στη διάσκεψη ότι η άσκηση πίεσης από τις πλατφόρμες περιελάμβανε και την προσφυγή τους στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Η αμερικανική κυβέρνηση ζήτησε από την Ίνμαν Γκραντ να καταθέσει στην Επιτροπή Δικαιοσύνης της Βουλής των Αντιπροσώπων σχετικά με αυτό που χαρακτήρισε ως προσπάθεια άσκησης εξωεδαφικής εξουσίας στην αμερικανική ελευθερία του λόγου. Η Ίνμαν Γκραντ δεν διευκρίνισε εάν θα δεχθεί το αίτημα, αλλά σημείωσε ότι «με το να μου γράφουν και να μου ζητούν να εμφανιστώ ενώπιον της επιτροπής, αυτό αποτελεί επίσης χρήση εξωεδαφικής εμβέλειας». Οι διεθνείς εξελίξεις δεν περιορίζονται στην Αυστραλία, καθώς και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά όριο ηλικίας 16 ετών για τα social media, αναδεικνύοντας μια παγκόσμια τάση προς την αυστηροποίηση των κανόνων.
Η επόμενη μέρα και οι παγκόσμιες προεκτάσεις
Η εφαρμογή του αυστραλιανού νόμου στις 10 Δεκεμβρίου αναμένεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για άλλες χώρες που εξετάζουν παρόμοια μέτρα. Η σύγκρουση μεταξύ των κυβερνήσεων που επιδιώκουν την προστασία των ανηλίκων και των τεχνολογικών κολοσσών που υπερασπίζονται τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, αναμένεται να ενταθεί. Η περίπτωση της Αυστραλίας θα προσφέρει πολύτιμα δεδομένα και εμπειρίες για την αποτελεσματικότητα και τις προκλήσεις της ριζικής ρύθμισης του διαδικτυακού περιβάλλοντος για τους νέους.
Τι να κάνουν οι γονείς και οι ανήλικοι χρήστες
- Ελέγξτε τις ρυθμίσεις ηλικίας στους λογαριασμούς των παιδιών σας στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
- Ενημερώστε τα παιδιά σας για την επικείμενη απαγόρευση και τις επιπτώσεις της στην πρόσβασή τους.
- Συμβουλέψτε τους ανήλικους χρήστες να κατεβάσουν σημαντικά δεδομένα (φωτογραφίες, επαφές) πριν την απενεργοποίηση.
- Συζητήστε με τα παιδιά σας εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας και ψυχαγωγίας εκτός social media.
- Παρακολουθήστε τις επίσημες ανακοινώσεις από τις πλατφόρμες και την eSafety Commissioner για περαιτέρω οδηγίες.