Η πρόσφατη ακρόαση στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έθεσε υπό αμφισβήτηση την νομική βάση των δασμών που επέβαλε ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση επικρατεί συγκρατημένη στάση καθώς εναλλακτικές νομικές ρυθμίσεις μπορούν να διατηρήσουν μέτρα εναντίον ευρωπαϊκών εξαγωγών.
Στην ακρόαση αμφισβητήθηκε η χρήση του International Emergency Economic Powers Act και το 15% πλαφόν που εφαρμόστηκε σε ορισμένα προϊόντα, ενώ επισημάνθηκε ότι άλλες ρυθμίσεις παραμένουν ανεπηρέαστες.
Τι τέθηκε υπό αμφισβήτηση στην ακρόαση
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Chief Justice John Roberts ρώτησε γιατί ο πρόεδρος θεώρησε ότι είχε εξουσία να επιβάλει δασμούς με βάση νόμο που παραδοσιακά δεν χρησιμοποιείται για αυτόν τον σκοπό, υπογραμμίζοντας την παραδοσιακή αρμοδιότητα του Κογκρέσου για φορολογία.
Η ερώτηση ανέδειξε την ένταση μεταξύ εκτελεστικής εξουσίας και νομοθετικής αρμοδιότητας.
Δικαστές από διαφορετικά πολιτικά στρατόπεδα έθεσαν αυστηρές ερωτήσεις για το εύρος της προεδρικής εξουσίας, με αναφορές στις υποθέσεις που κατέθεσαν περίπου δώδεκα πολιτείες και ιδιωτικές εταιρείες. Παρατηρητές σημείωσαν ότι η στάση των Neil Gorsuch και Brett Kavanaugh θα είναι κρίσιμη για το τελικό αποτέλεσμα.
Συνέπειες για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, ευρωπαίοι αξιωματούχοι αποφεύγουν πανηγυρισμούς, καθώς ακόμη και αν ανατραπούν οι γενικοί δασμοί, υπάρχουν τομείς όπου ο Λευκός Οίκος έχει εφαρμόσει άλλες νομικές βάσεις. Το σχόλιο αυτό συνοδεύτηκε από την εκτίμηση ότι θα αναζητηθούν νέες νομικές βάσεις για την επιβολή μέτρων που επηρεάζουν εμπόριο.
Ανάμεσα στα μέτρα που δεν καλύπτονται από την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο περιλαμβάνονται οι τομεακοί δασμοί με βάση την Section 232, οι οποίοι αφορούν βιομηχανικούς κλάδους όπως τα αυτοκίνητα και το χάλυβα. Οι τομεακές αυτές έρευνες και κυρώσεις εξακολουθούν να επηρεάζουν σημαντικά εξαγωγές από την ΕΕ.
Προτεινόμενο Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπροστά σε νέα πολιτικά διλήμματα: Η ανάγκη για ευρύτερες συμμαχίες
Πολιτική και εμπορικές επιπτώσεις
Ευρωβουλευτές και διπλωμάτες συζητούν τις επιπτώσεις στην εφαρμογή της κοινής δήλωσης μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, γνωστής ως Turnberry, και σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκαν δηλώσεις του Bernd Lange για πιθανή ανάγκη περαιτέρω ρυθμίσεων εάν οι δασμοί ακυρωθούν. Παράλληλα, εμφανίζονται ανησυχίες για το κατά πόσον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εγκρίνει τη νομική διαδικασία που απαιτείται για την υλοποίηση του μέρους του συμφώνου.
Πρώην αξιωματούχοι όπως ο Pascal Lamy έχουν προειδοποιήσει ότι, ακόμα και σε περίπτωση δικαστικής ακύρωσης, η αμερικανική διοίκηση μπορεί να εφαρμοστεί μέσω πιο σύνθετων ρυθμιστικών οδών, κάτι που θα επηρεάσει τη διάρκεια και τη σοβαρότητα των εμπορικών περιορισμών.
Η Επιτροπή της ΕΕ δηλώνει ότι επικεντρώνεται στην εφαρμογή των δεσμεύσεων της κοινής δήλωσης, ενώ ορισμένοι ευρωβουλευτές, όπως ο Brando Benifei, δηλώνουν ότι είναι απίθανο να προχωρήσει η μείωση των ευρωπαϊκών δασμών εάν η αμερικανική πλευρά κριθεί ότι υπέδρασε παράνομα.
Στο ίδιο πλαίσιο το Turnberry σύστημα και οι λεπτομέρειες της συμφωνίας παραμένουν κεντρικά θέματα διαπραγμάτευσης.
Τεχνικά, αν το Ανώτατο Δικαστήριο ακυρώσει τους γενικούς δασμούς, το πλήγμα για την ΕΕ δεν είναι αυτομάτως παύση όλων των αμερικανικών περιορισμών, καθώς οι τομεακές έρευνες και άλλα εργαλεία πολιτικής μπορούν να συνεχίσουν να εφαρμόζονται και να δημιουργήσουν νέες προκλήσεις για εξαγωγείς.
