Lead: Νέα έγγραφα που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Επιτροπή Εποπτείας της Βουλής των ΗΠΑ φέρνουν στο προσκήνιο συνομιλίες του καταδικασμένου χρηματοδότη Τζέφρι Έπσταϊν με τον πρώην γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Θορμπιόρν Γιάγκλαντ, σχετικά με την προσέγγιση ανώτερων ρωσικών αξιωματούχων.
Στα email ο Έπσταϊν προτείνει να «προταθεί στον Πούτιν» να μεσολαβήσει ο Σεργκέι Λαβρόφ.
Τι αποκαλύπτουν τα email
Τζέφρι Έπσταϊν προς τον Θορμπιόρν Γιάγκλαντ με ημερομηνία 24 Ιουνίου 2018, όπου ο χρηματοδότης γράφει: «I think you might suggest to putin that lavrov can get insight on talking to me.» Το αίτημα αφορά την επικοινωνία του Έπσταϊν με τον ρωσικό κορμό εξουσίας μέσω του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ή του περιβάλλοντός του.
Ο Γιάγκλαντ απάντησε ότι θα συναντούσε την επόμενη ημέρα τον βοηθό του Λαβρόφ και ότι θα πρότεινε αυτή την επαφή, ενώ σε άλλη ανταλλαγή ο Έπσταϊν αναφέρθηκε θετικά στον πρώην μόνιμο αντιπρόσωπο της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βιτάλι Τσούρκιν, ο οποίος είχε αποβιώσει το 2017.
Δεν προκύπτει από τα έγγραφα εάν τελικά πραγματοποιήθηκε οποιαδήποτε συνάντηση ή αν υπήρξε συνέχεια στις συζητήσεις. Το Συμβούλιο της Ευρώπης δήλωσε ότι δεν θα προβεί σε σχόλια, ενώ ο ίδιος ο Γιάγκλαντ δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα σχολιασμού που αναφέρεται στα έγγραφα.
Ιστορικό προσβάσεων και ισχύος
Ο Τζέφρι Έπσταϊν ήταν καταδικασμένος για σεξουαλικά αδικήματα ήδη από το 2008 και πέθανε σε φυλακή το 2019 ενώ βρισκόταν υπό νέες διώξεις για trafficking. Τα νέα email εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο που δείχνει ότι ο Έπσταϊν διατήρησε, επί χρόνια, πρόσβαση σε πολιτικούς, διπλωμάτες και επιχειρηματίες διεθνούς βεληνεκούς και φέρεται να επιδίωκε ρόλο διαμεσολαβητή ή συμβούλου σε διεθνείς σχέσεις.
Στις αναφορές των εγγράφων ο Έπσταϊν ισχυρίζεται ότι έδινε συμβουλές σε ρώσους αξιωματούχους σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Η έκταση και το περιεχόμενο αυτών των ισχυρισμών παραμένουν αδιευκρίνιστα.
Context
Γιατί έχει σημασία αυτό το εύρημα: Το Συμβούλιο της Ευρώπης, με έδρα το Στρασβούργο, είναι ο κεντρικός ευρωπαϊκός θεσμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα και εποπτεύει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ECHR). Η εμπλοκή υψηλόβαθμου πρώην στελέχους του οργανισμού σε ανταλλαγές με έναν διεθνώς καταδικασμένο χρηματοδότη εγείρει ερωτήματα για τη διαφάνεια των επαφών και την ηθική ευθύνη των θεσμών.
Προτεινόμενο Αστυνομική επιχείρηση σε Αργολίδα και Λακωνία: 9 συλλήψεις για κλοπή ηλεκτρικής ενέργειας, παραβίαση υγειονομικών διατάξεων και στέρηση δελτίου ταυτότητας
Επιπλέον, το γεγονός ότι ο Έπσταϊν εμφανιζόταν να επιδιώκει ρόλο στην πρόσβαση σε ρωσικές ηγετικές δομές υπογραμμίζει τους κινδύνους που προκύπτουν όταν άτομα με αποδεδειγμένο ιστορικό κακοποίησης και αμφιλεγόμενων σχέσεων εμπλέκονται σε διπλωματικά δίκτυα.
Τοπική οπτική — Τι αφορά την Ελλάδα και την Ευρώπη
Η υπόθεση έχει σημασία για τις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς επηρεάζει την αξιοπιστία ενός οργανισμού που χειρίζεται προσφυγές πολιτών κατά κρατών-μελών στο ECHR. Το 2019 ο Γιάγκλαντ είχε δημόσια αντιταχθεί σε πιθανή ρωσική αποχώρηση από το Συμβούλιο της Ευρώπης, επιχειρηματολογώντας ότι θα στέρηζε εκατομμύρια Ρώσων από πρόσβαση στο δικαστικό έλεγχο των δικαιωμάτων τους.
Οι νέες αποκαλύψεις ενδέχεται να δημιουργήσουν πολιτικό κόστος για πρώην και νυν αξιωματούχους του οργανισμού και να ενισχύσουν τις απαιτήσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια στις επαφές υψηλόβαθμων στελεχών.
Τι αναφέρουν οι ΗΠΑ και οι πολιτικές αντιδράσεις
Τα email δημοσιοποιήθηκαν από την Επιτροπή Εποπτείας της Βουλής των ΗΠΑ και, σύμφωνα με δήλωση της εκπροσώπου Τύπου του Λευκού Οίκου, Karoline Leavitt, τα έγγραφα «δεν αποδεικνύουν τίποτα για τον Πρόεδρο Τραμπ». Ο ίδιος ο πρώην πρόεδρος κατηγόρησε τους Δημοκρατικούς ότι χρησιμοποιούν το θέμα του Έπσταϊν για πολιτική εκμετάλλευση.
Ωστόσο ανεξάρτητα από τις ενδεχόμενες πολιτικές αντιπαραθέσεις, τα στοιχεία αναδεικνύουν τη διάσταση του δικτύου επαφών του Έπσταϊν και τις προσπάθειές του να κρατήσει επιρροή σε διεθνείς κύκλους ακόμα και μετά τις πρώτες καταδίκες του.
Συμπεράσματα και επόμενα βήματα
Τα έγγραφα εγείρουν ερωτήματα που πιθανώς θα ζητήσουν περαιτέρω διερεύνηση: υπήρξαν πραγματικές πρωτοβουλίες συνεννόησης μεταξύ του Έπσταϊν και ρωσικών κύκλων μέσω μεσολάβησης ευρωπαίου αξιωματούχου; Ποια ηθική και θεσμική ευθύνη βαραίνει πρώην και νυν εκπροσώπους οργανισμών όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης όσον αφορά στις επαφές τους με πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για σοβαρά εγκλήματα;
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία στα δημοσιοποιημένα έγγραφα για υλοποιημένη συνάντηση ή συμφωνία. Η διαφάνεια στην αποκάλυψη των εγγράφων δίνει ωστόσο νέα ώθηση στο αίτημα για ανεξάρτητο έλεγχο των επαφών κορυφαίων διεθνών παραγόντων.
