Οι Βρυξέλλες βρίσκονται σε αναβρασμό έπειτα από σοβαρές καταγγελίες που αφορούν φερόμενη κατασκοπεία από την πρεσβεία της Ουγγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Επίτροπος για την καταπολέμηση της απάτης, Πιοτρ Σεραφίν, δεσμεύτηκε ενώπιον των ευρωβουλευτών ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκφράσει τις έντονες ανησυχίες της στην κυβέρνηση της Βουδαπέστης.
Οι κατηγορίες, οι οποίες αφορούν την περίοδο 2012-2018, υποδηλώνουν ότι Ούγγροι πράκτορες, προσποιούμενοι διπλωμάτες, επιχείρησαν να στρατολογήσουν προσωπικό της ΕΕ, δημιουργώντας ένα κλίμα έντονης ανησυχίας και προβληματισμού για τις σχέσεις εντός του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Οι Βρυξέλλες ζητούν απαντήσεις για φερόμενη κατασκοπεία
Η αποκάλυψη των φερόμενων δραστηριοτήτων κατασκοπείας, οι οποίες αναφέρθηκαν από διάφορα μέσα ενημέρωσης νωρίτερα αυτό το μήνα, έχει προκαλέσει σημαντικές αναταράξεις στα κέντρα λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τις αναφορές, αξιωματούχοι των ουγγρικών μυστικών υπηρεσιών, υπό την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, φέρονται να χρησιμοποίησαν διπλωματικό κάλυμμα για να προσεγγίσουν και να προσπαθήσουν να στρατολογήσουν στελέχη της ΕΕ.
Ο Πιοτρ Σεραφίν, απευθυνόμενος στους ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο την Τετάρτη, τόνισε ότι τα φερόμενα περιστατικά «υπονομεύουν την αρχή της ειλικρινούς συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ».
Ο Επίτροπος διαβεβαίωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι, παρόλο που οι έρευνες δεν έχουν ολοκληρωθεί πλήρως, η Κομισιόν θα θέσει το ζήτημα στην ουγγρική κυβέρνηση «σε όλα τα επίπεδα». Ωστόσο, απέφυγε να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με την ευρύτερη έρευνα της Επιτροπής, επικαλούμενος την ανάγκη για εμπιστευτικότητα, ώστε να διασφαλιστεί η ακεραιότητα της διαδικασίας.
Αυτή η στάση, ενώ αναμενόμενη σε τέτοιου είδους υποθέσεις, άφησε ορισμένους ευρωβουλευτές να ζητούν περαιτέρω διαφάνεια και άμεσες ενέργειες.
Πολιτικές αντιδράσεις και το ζήτημα του Επιτρόπου Βάρχελι
Οι καταγγελίες πυροδότησαν έντονη συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με ορισμένους νομοθέτες να υποστηρίζουν την αναστολή των καθηκόντων του Ούγγρου Επιτρόπου, Όλιβερ Βάρχελι, ο οποίος είναι αρμόδιος για θέματα υγείας. Ο Βάρχελι βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής επειδή διετέλεσε πρέσβης της Ουγγαρίας στην ΕΕ για μέρος της περιόδου κατά την οποία φέρεται να λειτουργούσε το δίκτυο κατασκοπείας από την πρεσβεία. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Βάρχελι ενεπλάκη σε οποιαδήποτε φερόμενη πράξη κατασκοπείας.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Κομισιόν, ο Επίτροπος δήλωσε στην Πρόεδρο της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ότι «δεν γνώριζε» τις υποτιθέμενες προσπάθειες της κυβέρνησης Όρμπαν να στρατολογήσει κατασκόπους στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, η Σοφία Βίλμες, ευρωβουλευτής από την κεντρώα Ομάδα Renew, δήλωσε ότι η εκτελεστική αρχή της ΕΕ θα έπρεπε να είχε αναστείλει τα καθήκοντα του Επιτρόπου «τουλάχιστον εν αναμονή της διαλεύκανσης της υπόθεσης».
Προτεινόμενο Διχασμός στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το δάνειο των 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία και την προμήθεια όπλων
Προέτρεψε μάλιστα το Κοινοβούλιο να αναλάβει δράση, εάν η Επιτροπή δεν το πράξει, και να συστήσει άμεσα εξεταστική επιτροπή.
Ανάλογη άποψη εξέφρασε και ο Αντριάν Βάσκεθ Λάζαρα, νομοθέτης από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ο οποίος δήλωσε «μάλλον έκπληκτος» που ο Βάρχελι δεν είχε «απαλλαγεί από τα καθήκοντά του εν αναμονή του αποτελέσματος της έρευνας». Θεώρησε ότι αυτό ήταν το «ελάχιστο που μπορούσαμε να περιμένουμε».
Η διαφορετική οπτική της δεξιάς πτέρυγας και οι πολιτικές προεκτάσεις
Στον αντίποδα των επικρίσεων, ευρωβουλευτές της δεξιάς πτέρυγας εξέφρασαν την άποψη ότι η αναστάτωση προκλήθηκε από ανώνυμες καταγγελίες με στόχο την υπονόμευση των επικείμενων κοινοβουλευτικών εκλογών στην Ουγγαρία. Ο Ούγγρος βουλευτής Πάτρικ Γιάκι, από την ευρωπαϊκή ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, έθεσε ρητορικά το ερώτημα: «Ποιο είναι το μεγαλύτερο αμάρτημα του Βάρχελι;
» και απάντησε: «Έχει ένα διαφορετικό σύνολο απόψεων από το σύνολο των ‘σωστών’ απόψεων».
Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει τις βαθιές πολιτικές διαφορές και τις εντάσεις που επικρατούν εντός της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με την κυβέρνηση Όρμπαν. Οι καταγγελίες για κατασκοπεία, ανεξαρτήτως της τελικής τους έκβασης, προστίθενται σε μια ήδη τεταμένη σχέση μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και της Βουδαπέστης, η οποία συχνά διαφωνεί με τις πολιτικές της Ένωσης σε διάφορα ζητήματα.
Επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή συνοχή και την εμπιστοσύνη
Οι ισχυρισμοί περί κατασκοπείας, εάν αποδειχθούν αληθείς, θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ήδη εύθραυστη εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αρχή της «πιστής συνεργασίας» αποτελεί θεμελιώδη λίθο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, και οποιαδήποτε ενέργεια που την υπονομεύει μπορεί να δημιουργήσει ρήγματα στη συνοχή του μπλοκ.
Η Κομισιόν, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, έχει την ευθύνη να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη τηρούν τους κανόνες και τις αρχές που διέπουν την κοινή λειτουργία.
Η υπόθεση αυτή αναμένεται να αποτελέσει πεδίο έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων τους επόμενους μήνες, καθώς οι έρευνες προχωρούν και οι πιέσεις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για άμεσες και αποφασιστικές ενέργειες εντείνονται. Το διακύβευμα είναι υψηλό, καθώς αφορά όχι μόνο την ασφάλεια των ευρωπαϊκών θεσμών αλλά και την αξιοπιστία και την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της.
