Ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανίζε, ανακοίνωσε ότι η χώρα του δεν θα ασκήσει βέτο στην επιτυχημένη υποψηφιότητα της Τουρκίας για τη φιλοξενία της συνόδου κορυφής για το κλίμα COP31 το επόμενο έτος. Η απόφαση αυτή έρχεται εν μέσω ανησυχιών ότι μια παρατεταμένη διαφωνία για τα δικαιώματα φιλοξενίας θα μπορούσε να υπονομεύσει την ενότητα που απαιτείται για την υποστήριξη των αναγκών των νησιωτικών κρατών του Ειρηνικού.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης διπλωματικής διαμάχης μεταξύ της Αυστραλίας και της Τουρκίας, οι οποίες υπέβαλαν αμφότερες υποψηφιότητες το 2022 για τη φιλοξενία της COP31. Προηγουμένως, ο πρωθυπουργός Αλμπανίζε είχε αποκλείσει τη δυνατότητα κοινής φιλοξενίας της COP31, επικαλούμενος τους αυστηρούς κανόνες του ΟΗΕ που δεν επιτρέπουν συνδιοργανωτές για την ετήσια σύνοδο κορυφής.
Η στροφή της Αυστραλίας και οι λόγοι της
Ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανίζε, δήλωσε την Τρίτη ότι η χώρα του δεν θα αντιταχθεί σε μια επιτυχημένη υποψηφιότητα της Τουρκίας για τη φιλοξενία της επόμενης συνόδου κορυφής για το κλίμα, τη σύνοδο COP31. Η δήλωση αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στάσης, καθώς νωρίτερα αυτή την εβδομάδα είχε αποκλείσει τη συνδιοργάνωση.
Ο βασικός λόγος για αυτή την απόφαση είναι η «σημαντική ανησυχία» από διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των κρατών του Ειρηνικού, ότι η αδυναμία επίτευξης συναίνεσης θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις προσπάθειες για ένα ενιαίο διπλωματικό μέτωπο κατά της κλιματικής αλλαγής.
Ο Αλμπανίζε τόνισε ότι, ανεξάρτητα από το ποια χώρα θα επιλεγεί, η Αυστραλία θα επιδιώξει να διασφαλίσει ότι τα οφέλη θα είναι σημαντικά για τον Ειρηνικό. «Αυτό που κάνουμε είναι να συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε… όχι μόνο με την Τουρκία, αλλά και με άλλες χώρες για να διασφαλίσουμε ότι τα συμφέροντα του Ειρηνικού εξυπηρετούνται», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος επιβεβαίωσε ότι η Αυστραλία δεν έχει αποσύρει την υποψηφιότητά της και αναμένει από την Τουρκία να μην την εμποδίσει σε περίπτωση νίκης της.
Το διπλωματικό αδιέξοδο και οι κανόνες του ΟΗΕ
Η διαμάχη για τη φιλοξενία της COP31 έχει δημιουργήσει ένα διπλωματικό αδιέξοδο μεταξύ των δύο χωρών, με την Τουρκία να έχει προτείνει ακόμη και κοινή ηγεσία, κάτι που όμως απορρίφθηκε από την Αυστραλία λόγω των κανονισμών. Σύμφωνα με τους κανόνες του ΟΗΕ, η ομάδα των 28 μελών «Δυτική Ευρώπη και Άλλες Χώρες», στην οποία ανήκουν τόσο η Αυστραλία όσο και η Τουρκία, πρέπει να αποφασίσει ομόφωνα για τον οικοδεσπότη.
Η συναίνεση πρέπει να επιτευχθεί στην COP30, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη στο Μπελέμ της Βραζιλίας και αναμένεται να ολοκληρωθεί την Παρασκευή.
Η Αυστραλία έχει διεξαγάγει μια εντατική εκστρατεία για να φιλοξενήσει την COP31 μαζί με τα νησιωτικά έθνη του Ειρηνικού, έχοντας την υποστήριξη του Φόρουμ Νησιών του Ειρηνικού με 18 μέλη. Πολλά από αυτά τα κράτη βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και πιέζουν για περισσότερες παγκόσμιες προσπάθειες για τη χρηματοδότηση του κλίματος και τη μείωση των εκπομπών.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωμάτες είναι ότι η παρατεταμένη διαφωνία για τη φιλοξενία μπορεί να αποσπάσει την προσοχή από τους ουσιαστικούς στόχους της συνόδου, δηλαδή την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η ανάγκη για ενιαία δράση είναι επιτακτική, καθώς οι διαπραγματεύσεις στην COP30 είναι ήδη ιδιαίτερα δύσκολες, με τις χώρες να προσπαθούν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε κρίσιμα ζητήματα.
Οι επιπτώσεις για τα νησιά του Ειρηνικού και η διεθνής ανησυχία
Η φιλοξενία της COP31 από μια χώρα που υποστηρίζεται από τα νησιά του Ειρηνικού θεωρείται κρίσιμη για την προώθηση των αναγκών και των προτεραιοτήτων τους. Αυτά τα έθνη αντιμετωπίζουν άμεσα τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως η διάβρωση των ακτών, η απώλεια γης και η απειλή για την επιβίωση των κοινοτήτων τους.
Η Αυστραλία, αναγνωρίζοντας αυτή την ευπάθεια, έχει προσπαθήσει να αναδείξει τη σημασία της ενιαίας φωνής του Ειρηνικού στη διεθνή σκηνή.
Το μέλλον της COP31 και οι επόμενες κινήσεις
Εάν ούτε η Αυστραλία ούτε η Τουρκία υποχωρήσουν, η διάσκεψη θα μεταφερθεί ως προεπιλογή στη Βόννη της Γερμανίας, όπου βρίσκεται η έδρα των κλιματικών κεντρικών γραφείων του ΟΗΕ. Ωστόσο, η Γερμανία έχει ήδη δηλώσει ότι δεν επιθυμεί να αναλάβει τα καθήκοντα φιλοξενίας, γεγονός που περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση.
Η ανάγκη για επίτευξη συναίνεσης στην την τρέχουσα COP30 είναι πλέον πιο επιτακτική από ποτέ, καθώς ο χρόνος πιέζει για την οριστικοποίηση του οικοδεσπότη της επόμενης κρίσιμης συνόδου.