Μια φιλόδοξη ισραηλινοαμερικανική startup, η Stardust Solutions, βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μετά την ανακοίνωση μιας ιστορικής χρηματοδότησης ύψους 60 εκατομμυρίων δολαρίων. Η εταιρεία φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη μέσω μιας καινοτόμου, αλλά ταυτόχρονα αμφιλεγόμενης, τεχνολογίας αντανάκλασης του ηλιακού φωτός, ψεκάζοντας ειδικά σωματίδια στην ατμόσφαιρα.
Η εν λόγω επένδυση, η μεγαλύτερη που έχει λάβει ποτέ εταιρεία στον τομέα της ηλιακής γεωμηχανικής, υπογραμμίζει το αυξανόμενο ενδιαφέρον για ριζικές λύσεις στην κλιματική κρίση, ενώ παράλληλα εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις αυτών των μη δοκιμασμένων τεχνολογιών.
Ένα νέο κεφάλαιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Η χρηματοδότηση αυτή ανεβάζει το συνολικό ποσό που έχει συγκεντρώσει η Stardust Solutions στα 75 εκατομμύρια δολάρια μέσα σε δύο χρόνια από την ίδρυσή της. Το ενδιαφέρον των επενδυτών, μεταξύ των οποίων βρίσκονται εξέχουσες προσωπικότητες της Silicon Valley και η ισχυρή ιταλική βιομηχανική δυναστεία Agnelli μέσω της εταιρείας τους Exor, αντανακλά μια αυξανόμενη πίστη στην ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις απέναντι στην κλιματική αλλαγή.
Οι ιδρυτές της Stardust, ο διευθύνων σύμβουλος Γιανάι Γιεντβάμπ και ο συνιδρυτής Αμιάτ Σπέκτορ, είναι και οι δύο πυρηνικοί φυσικοί με προηγούμενη εμπειρία στην ισραηλινή κυβέρνηση, προσδίδοντας κύρος και επιστημονική βάση στην πρωτοβουλία τους.
Η εταιρεία, αν και εγγεγραμμένη στις ΗΠΑ (Ντέλαγουερ) και με έδρα έξω από το Τελ Αβίβ, τονίζει ότι δεν διατηρεί επίσημη σύνδεση με το κράτος του Ισραήλ. Η προσέλκυση αυτού του κεφαλαίου έρχεται σε μια περίοδο όπου οι πολιτικές προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα παραμένουν στάσιμες, ενώ οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να σπάνε ρεκόρ, επιδεινώνοντας φαινόμενα όπως πυρκαγιές, πλημμύρες και ξηρασίες.
Αυτή η κατάσταση ωθεί πολλούς να αναζητούν εναλλακτικές, πιο ριζοσπαστικές λύσεις.
Η καινοτομία πίσω από την αντανάκλαση του ήλιου
Η τεχνολογία της Stardust Solutions επικεντρώνεται στη δημιουργία ενός ειδικού σωματιδίου, το οποίο, όπως ισχυρίζεται η εταιρεία, μπορεί να ανακλά τον ηλιακό φως με τρόπο παρόμοιο με τα ηφαιστειακά σύννεφα που προκαλούν προσωρινή ψύξη του πλανήτη. Η διαφορά, σύμφωνα με τη Stardust, είναι ότι η δική της σκόνη είναι αδρανής, δεν συσσωρεύεται στον ανθρώπινο οργανισμό ή στα οικοσυστήματα και δεν προκαλεί βλάβη στο στρώμα του όζοντος ή όξινη βροχή, σε αντίθεση με τα θειούχα σωματίδια των ηφαιστείων.
Ο στόχος της εταιρείας είναι να εξασφαλίσει κυβερνητικές συμβάσεις για την παραγωγή, διασπορά και παρακολούθηση αυτών των σωματιδίων στη στρατόσφαιρα. Αυτή τη στιγμή, η Stardust βρίσκεται στη διαδικασία εξασφάλισης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και προετοιμασίας επιστημονικών εργασιών που θα τεκμηριώνουν το ολοκληρωμένο σύστημα ηλιακής γεωμηχανικής που αναπτύσσει.
Με τα νέα κεφάλαια, η εταιρεία αναμένεται να ξεκινήσει «ελεγχόμενα υπαίθρια πειράματα» ήδη από τον Απρίλιο. Αυτές οι δοκιμές θα περιλαμβάνουν την απελευθέρωση των ανακλαστικών σωματιδίων εντός τροποποιημένων αεροσκαφών που θα πετούν σε ύψος περίπου 18 χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Προτεινόμενο Οι συνέπειες της κατανάλωσης βραστών αυγών σύμφωνα με τους γιατρούς
Προσεκτικές δοκιμές στην ατμόσφαιρα
Ο διευθύνων σύμβουλος, Yanai Yedvab, εξήγησε ότι η προσέγγιση θα είναι «αντί να διασκορπίζονται τα σωματίδια στη στρατόσφαιρα και να παρακολουθούνται, να γίνεται το αντίθετο — να αναρροφάται αέρας από τη στρατόσφαιρα και να διεξάγονται επιτόπιες δοκιμές, χωρίς ουσιαστική διασπορά».
Η εταιρεία δηλώνει ότι θα μπορούσε να είχε συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα, αλλά επέλεξε να αναζητήσει μόνο το ποσό που κρίνει αναγκαίο για τις αρχικές δοκιμές στη στρατόσφαιρα, επιλέγοντας μόνο επενδυτές που είναι ευθυγραμμισμένοι με την προσεκτική και υπεύθυνη προσέγγισή της.
Κριτική και προβληματισμοί για την εμπορευματοποίηση της γεωμηχανικής
Παρά τον ενθουσιασμό των επενδυτών, η εμπορευματοποίηση της ηλιακής γεωμηχανικής μέσω μιας ιδιωτικής εταιρείας προκαλεί έντονες αντιδράσεις και ανησυχίες. Κριτικοί επισημαίνουν ότι πρόκειται για μια σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη και ανεξέλεγκτη τεχνολογία που θα μπορούσε να διαταράξει τα παγκόσμια καιρικά μοτίβα και να πυροδοτήσει γεωπολιτικές συγκρούσεις.
Ακόμη και υποστηρικτές της έρευνας για τη γεωμηχανική εκφράζουν αμφιβολίες για τη σκοπιμότητα της ανάπτυξής της από μια κερδοσκοπική εταιρεία.
Ο Gernot Wagner, κλιματικός οικονομολόγος στο Columbia Business School και συγγραφέας του βιβλίου «Geoengineering: The Gamble», δήλωσε ότι δεν ήταν λογικό για τους επενδυτές να δώσουν τόσα χρήματα στην εταιρεία. «Δεν νομίζω ότι είναι ένας λογικός δρόμος να υποτεθεί ότι κάποιος — η κυβέρνηση των ΗΠΑ, μια άλλη κυβέρνηση, όποιος κι αν είναι — θα αγοράσει τη Stardust, θα αγοράσει την πνευματική ιδιοκτησία για ένα δισεκατομμύριο δολάρια και θα κάνει τους επενδυτές VC δισεκατομμυριούχους.
Δεν το θεωρώ καθόλου λογικό», τόνισε ο Wagner, υπογραμμίζοντας τους κινδύνους που εγκυμονεί η παράδοση μιας τόσο κρίσιμης τεχνολογίας σε εμπορικά συμφέροντα.
Η ομάδα των νέων επενδυτών περιλαμβάνει, εκτός των ήδη αναφερθέντων, τις αμερικανικές εταιρείες Future Ventures, Never Lift Ventures, Starlight Ventures, Nebular και Lauder Partners, καθώς και τις βρετανικές Attestor, Kindred Capital και Orion Global Advisors.
Συμμετείχαν επίσης η Future Positive Capital από το Παρίσι και η Earth.now από το Βερολίνο, μαζί με τον πρώην στέλεχος του Facebook, Matt Cohler. Αυτό το ποικίλο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο αναδεικνύει την ευρεία, αν και όχι αδιαμφισβήτητη, αποδοχή του τομέα της γεωμηχανικής ως μιας πιθανής λύσης στην κλιματική κρίση.
Η ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα που θα παρακολουθείται στενά από την επιστημονική κοινότητα και το ευρύτερο κοινό, καθώς οι πιθανές επιπτώσεις της θα μπορούσαν να διαμορφώσουν το μέλλον του πλανήτη μας.
