Μελέτη UPM: Η gamification με Kahoot! εκτοξεύει τις επιδόσεις φοιτητών

Μια πενταετής μελέτη του Πολυτεχνείου της Μαδρίτης (UPM) αποκαλύπτει ότι η ενσωμάτωση της gamification, μέσω πλατφορμών όπως το Kahoot!, βελτιώνει σημαντικά τις ακαδημαϊκές επιδόσεις και την προσήλωση των φοιτητών. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Education and Information Technologies, υπογραμμίζουν τον μετασχηματιστικό ρόλο της διαδραστικής μάθησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται να επιβεβαιώσει μια ευρύτερη τάση στην παγκόσμια εκπαίδευση, όπου η αναζήτηση για πιο αποτελεσματικές και ελκυστικές μεθόδους διδασκαλίας καθίσταται επιτακτική, ειδικά σε μια εποχή που οι παραδοσιακές, παθητικές προσεγγίσεις δυσκολεύονται να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον των φοιτητών. Η ενεργός συμμετοχή και η διαδραστικότητα αναδεικνύονται ως κλειδιά για την ενίσχυση της μάθησης και τη διατήρηση της γνώσης, ακόμη και σε απαιτητικά ακαδημαϊκά περιβάλλοντα.

Τι είναι η Gamification και πώς λειτουργεί

Η gamification συνίσταται στην ενσωμάτωση στοιχείων και δυναμικών παιχνιδιού σε μη αμιγώς ψυχαγωγικά πλαίσια, όπως είναι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Στόχος είναι η εισαγωγή μηχανισμών που χαρακτηρίζουν τα βιντεοπαιχνίδια – όπως πόντοι, επίπεδα, κατατάξεις ή ανταμοιβές – στις διαδικασίες μάθησης. Αυτό γίνεται με σκοπό την αύξηση του κινήτρου, της συμμετοχής και, κατ’ επέκταση, της διατήρησης της γνώσης από τους φοιτητές.

Πλατφόρμες όπως το Kahoot! μεταμορφώνουν τον τρόπο που οι φοιτητές προσεγγίζουν το ακαδημαϊκό περιεχόμενο. Οι διαλέξεις μετατρέπονται σε ενεργούς χώρους μάθησης, όπου οι φοιτητές συμμετέχουν σε αυτοματοποιημένα κουίζ, ανταγωνίζονται φιλικά, συνεργάζονται και εμπλέκονται ουσιαστικά σε αυτό που μαθαίνουν. Η βασική επιτυχία της μεθόδου έγκειται στο ότι ο φοιτητής παύει να είναι παθητικός δέκτης και γίνεται πρωταγωνιστής της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Τα ευρήματα της μελέτης του UPM

Για μια περίοδο πέντε ετών, η ερευνητική ομάδα του Πολυτεχνείου της Μαδρίτης αξιολόγησε την απόδοση περίπου χιλίων φοιτητών Μηχανολογίας, οι οποίοι ενσωμάτωσαν το Kahoot! στις εβδομαδιαίες τους διαλέξεις. Οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν για 14 συνεχόμενες εβδομάδες, με τους καθηγητές να χρησιμοποιούν μια σειρά από διαδραστικά κουίζ στην αρχή ή στο τέλος κάθε μαθήματος, εστιάζοντας σε θέματα της προηγούμενης εβδομάδας.

Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: οι φοιτητές που συμμετείχαν τακτικά στις δραστηριότητες gamification παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στις τελικές τους βαθμολογίες, σε σύγκριση με εκείνους που δεν το έκαναν. Επιπλέον, η συστηματική χρήση του Kahoot! οδήγησε σε αύξηση της προσέλευσης στις τάξεις, ενίσχυσε την ακρίβεια και, κυρίως, εδραίωσε τον δεσμό μεταξύ καθηγητή και φοιτητή. Η άμεση ανατροφοδότηση της πλατφόρμας επέτρεψε την ταχεία αναγνώριση θεμάτων που χρήζουν ενίσχυσης, δημιουργώντας έναν διαρκή κύκλο βελτίωσης και συνεργατικής μάθησης.

Νομικοί κύκλοι, αλλά και εκπαιδευτικοί αναλυτές, επισημαίνουν ότι η ενσωμάτωση τέτοιων εργαλείων δεν αφορά απλώς την τεχνολογική αναβάθμιση, αλλά την ουσιαστική αναμόρφωση του παιδαγωγικού μοντέλου, με στόχο την καλλιέργεια κριτικής σκέψης και την ενεργό εμπλοκή των φοιτητών, έναντι της απλής απομνημόνευσης.

Ο αντίκτυπος στην πανεπιστημιακή κοινότητα

Οι ίδιοι οι φοιτητές του UPM εξέφρασαν ιδιαίτερα θετική άποψη για τη χρήση της gamification στην εκπαίδευσή τους. Πολλοί τόνισαν ότι αυτή η μέθοδος τους βοήθησε να παρακολουθούν καλύτερα τον ρυθμό των μαθημάτων και να αισθάνονται πιο παρακινημένοι να διατηρούν το πρόγραμμα σπουδών τους ενημερωμένο. Η μάθηση έπαψε να εκλαμβάνεται ως βάρος και μετατράπηκε σε μια πιο συμμετοχική και δυναμική εμπειρία.

Μάλιστα, η αποτελεσματικότητα της gamification δεν περιορίζεται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όπως συνέβαινε μέχρι πρόσφατα. Η μελέτη του Πολυτεχνείου της Μαδρίτης αποδεικνύει ότι η διαδραστική μάθηση μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό εργαλείο για τη βελτίωση των συνολικών αποτελεσμάτων, ακόμη και σε πολύπλοκες και θεωρητικά φορτισμένες πανεπιστημιακές σχολές.

Η επόμενη μέρα στην εκπαίδευση

Η επιτυχία της μελέτης του UPM υποδεικνύει μια τάση που αναμένεται να ενταθεί: την ολοένα και μεγαλύτερη ενσωμάτωση της τεχνολογίας και του παιχνιδιού στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η gamification, με πλατφόρμες όπως το Kahoot!, εδραιώνεται ως μια αποτελεσματική απάντηση στην έλλειψη κινήτρων και στην παραδοσιακή, απομνημονευτική μάθηση. Η μελλοντική εκπαίδευση φαίνεται να κινείται προς ένα μοντέλο που θα δίνει έμφαση στην εμπειρία, την ενεργό συμμετοχή και την προσαρμοστικότητα, διασφαλίζοντας έτσι πιο ουσιαστικά και διαρκή μαθησιακά αποτελέσματα για τους φοιτητές.