Μια ομάδα αποφοίτων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατέστησε δυνατή την αποστολή προπτυχιακών φοιτητών σε αμερικανικά εργαστήρια, προσφέροντας χρηματοδότηση για θερινές ερευνητικές πρακτικές. Η προσπάθεια ξεκίνησε ως πρωτοβουλία με στόχο να συνδέσει την Σχολή Χημικών Μηχανικών με διεθνή κέντρα, ενώ πέντε φοιτητές αποκόμισαν εμπειρία και οικονομική στήριξη περίπου 8.000 δολάρια έκαστος μέσω του πρόγραμμα URIUS που οργανώθηκε το περασμένο καλοκαίρι.
Πώς ξεκίνησε η πρωτοβουλία
Η ιδέα προήλθε από καθηγητές και αποφοίτους που επέστρεψαν ή εργάζονται στις ΗΠΑ και συνεργάστηκαν με τη διοίκηση της σχολής για να ανοίξουν διαύλους επικοινωνίας. Μεταξύ των πρωτεργατών αναφέρονται οι Δημήτρης Κόλλιας και ο Ευάγγελος Δεληκούρας, οι οποίοι σε συντονισμό με τον Γιάννη Μπουρμπάκη κινητοποίησαν επαφές και πόρους, έχοντας παράλληλα στήριξη από τη κοσμήτορα Γλυκερία Κακάλη και τον πρώην πρύτανη Ανδρέα Μπουντουβή.
Η ομάδα απευθύνθηκε σε διακεκριμένους Ελληνες καθηγητές που διδάσκουν σε αμερικανικά πανεπιστήμια και ζήτησε θέσεις για φοιτητές σε θερινές ερευνητικές ομάδες, καθώς οι ευκαιρίες για πρακτική στις ΗΠΑ είναι πιο περιορισμένες σε σχέση με την Ευρώπη. Στο εσωτερικό δίκτυο εντάχθηκαν μέλη με διεθνή εμπειρία που προσέφεραν όχι μόνο καθοδήγηση αλλά και την κάλυψη κόστους ταξιδιού και διαμονής, ανοίγοντας δρόμους προς ερευνητικά εργαστήρια με υψηλές απαιτήσεις.
Συνεργασίες και χρηματοδότηση
Σε πρώτο στάδιο, τρεις καθηγητές από το εξωτερικό δέχθηκαν φοιτητές της σχολής και χρηματοδότησαν τις θέσεις: ο Διονύσης Βλάχος και η Μαριάνθη Ιεραπετρίτου στο Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ και ο Ματθαίος Κόφφας στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο Ρένσελεαρ. Αυτή η στήριξη επέτρεψε σε νέους ερευνητές να εργαστούν σε διεθνές περιβάλλον, ενισχύοντας τις δυνατότητες τους με την πρακτική στο εξωτερικό και με επαφή με διεθνείς ομάδες, ενώ οι υποτροφίες κάλυψαν τα βασικά έξοδα παραμονής.
Παρά τις δυσκολίες στη σχέση αμερικανικών ιδρυμάτων με πολιτικές περικοπών, η πρωτοβουλία μπόρεσε να εξασφαλίσει τις απαραίτητες θέσεις και πόρους για πέντε φοιτητές, οι οποίοι επέστρεψαν με ενισχυμένες ερευνητικές δεξιότητες. Η προσπάθεια των εμπλεκόμενων καθηγητών δείχνει πώς το δίκτυο αποφοίτων μπορεί να λειτουργήσει ως πηγή ευκαιριών για νέους επιστήμονες.
Προτεινόμενο Κατάληψη στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ενόψει πανεκπαιδευτικών συλλαλητηρίων σε όλη τη χώρα
Η εμπειρία των φοιτητών
Οι συμμετέχοντες περιγράφουν την εμπειρία ως καθοριστική για την επιστημονική τους ωρίμανση, με την Εριφύλη Χριστοφορίδη να εντάσσεται σε εργαστηριακή ομάδα με άμεση σύνδεση στη βιομηχανία και να προετοιμάζεται για διδακτορικές σπουδές στις ΗΠΑ. Η πρακτική τους περιλάμβανε καθημερινή συνεργασία με μεταδιδακτορικούς και διδακτορικούς ερευνητές, κάτι που πολλοί χαρακτηρίζουν ως μοναδική ευκαιρία.
Άλλοι φοιτητές τόνισαν την ποικιλία και τον όγκο των προγραμμάτων μέσα σε ένα εργαστήριο, καθώς και τη βαθύτερη γνώση σε πεδία όπως η μεταβολική μηχανική. Οι εμπειρίες αυτές συνδέθηκαν τόσο με τεχνικές δεξιότητες όσο και με την ικανότητα εργασίας σε πολυεθνικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον, στοιχεία κρίσιμα για επαγγελματική εξέλιξη.
Η εξοικείωση με διεθνείς μεθόδους εργασίας και η συναναστροφή με επιστήμονες από διαφορετικές χώρες αξιολογήθηκαν ως παράγοντες που διευρύνουν την οπτική των φοιτητών και ενισχύουν την ερευνητική κουλτούρα στο πανεπιστήμιο. Η εμπειρία έδωσε στους συμμετέχοντες πρακτικά εργαλεία και επαγγελματικό δίκτυο που αξιοποιείται μετά την επιστροφή τους.
Επιπτώσεις στην ελληνική έρευνα
Πέρα από το ατομικό όφελος, οι εμπλεκόμενοι επιστήμονες επισημαίνουν ότι τέτοιες πρωτοβουλίες μπορούν να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές για την καινοτομία στην Ελλάδα, αν αποκτήσουν μόνιμη βάση και θεσμικό πλαίσιο. Ο στόχος είναι να εδραιωθεί το URIUS ως θεσμός με διάρκεια, ώστε να διευρυνθεί ο αριθμός των συμμετεχόντων και να δημιουργηθούν μακροχρόνιες συνεργασίες ως θεσμική οντότητα URIUS που θα υποστηρίζει ανταλλαγές και κοινά έργα.
Η επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο και δικτύωση με πανεπιστήμια του εξωτερικού περιλαμβάνει μεταφορά γνώσης, κοινές δημοσιεύσεις και πιθανά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, ενισχύοντας έτσι την ερευνητική υποδομή της χώρας. Με την επιστροφή των φοιτητών, οι ελληνικές ομάδες αποκτούν νέες μεθόδους εργασίας και ευκαιρίες για μελλοντική συνεργασία με ξένα κέντρα.
Η πρωτοβουλία δείχνει πώς το δίκτυο αποφοίτων του Πολυτεχνείου μπορεί να μετατραπεί σε γέφυρα που ανοίγει δρόμους για την επόμενη γενιά ερευνητών, χωρίς να εξαρτάται αποκλειστικά από κρατικούς πόρους αλλά αξιοποιώντας την προσωπική συμβολή των ακαδημαϊκών που στηρίζουν νέες προοπτικές.
