- Ιστορική συμφωνία για συλλογικές συμβάσεις εργασίας υπεγράφη από κυβέρνηση και κοινωνικούς εταίρους.
- Στόχος η κάλυψη του 80% των ιδιωτικών εργαζομένων, καταργώντας μνημονιακούς περιορισμούς.
- Αποκαθίσταται η μετενέργεια και ενισχύεται η επεκτασιμότητα των συμβάσεων.
- Καταργείται η μονομερής μείωση μισθών και διατηρούνται τα επιδόματα μετά τη λήξη ΣΣΕ.
- Μειώνεται στο 40% το ποσοστό για την επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων.
Η κυβέρνηση και οι κοινωνικοί εταίροι, μεταξύ των οποίων η ΓΣΕΕ και ο ΣΕΒ, υπέγραψαν το πρωί της Τετάρτης μια ιστορική συμφωνία-πλαίσιο για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η συμφωνία αυτή, που χαρακτηρίζεται ως τέλος στους μνημονιακούς περιορισμούς, φιλοδοξεί να καλύψει το 80% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, από το σημερινό 28%-29%. Οι βασικοί άξονες περιλαμβάνουν την αποκατάσταση της μετενέργειας και την ενίσχυση της επεκτασιμότητας των συμβάσεων.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια ενός εντατικού κοινωνικού διαλόγου, ο οποίος επιδιώκει να ανατρέψει χρόνια περιορισμών στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αφορά τις διατάξεις της μνημονιακής περιόδου, οι οποίες είχαν σημαντικά αποδυναμώσει την κάλυψη των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις και είχαν περιορίσει τη διαπραγματευτική τους δύναμη, καθιστώντας αναγκαία την παρούσα παρέμβαση.
Η ιστορική συμφωνία και οι βασικοί άξονες
Η συμφωνία-πλαίσιο για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας υπεγράφη το πρωί της Τετάρτης, 26 Νοεμβρίου 2025, μεταξύ της κυβέρνησης και των εθνικών κοινωνικών εταίρων. Η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος και ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος παρουσίασαν τους άξονες αυτής της «ιστορικής» συμφωνίας, η οποία σηματοδοτεί το τέλος των μνημονιακών περιορισμών. Όπως αναφέρεται στην «Κ», παρόντες ήταν επίσης οι Γιώργος Καββαθάς (πρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ), Σταύρος Καφούνης (πρόεδρος ΕΣΕΕ), Γιάννης Παράσχης (πρόεδρος ΣΕΤΕ) και Λουκία Σαράντη (πρόεδρος ΣΒΕ). Η συμφωνία φιλοδοξεί να καλύψει το 80% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, από το σημερινό 28%-29%, μόλις κυρωθεί νομοθετικά. Οι δύο βασικοί άξονες στους οποίους κινείται η συμφωνία-πλαίσιο είναι η αποκατάσταση της μετενέργειας και η ενίσχυση της δυνατότητας επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων.
Τι αλλάζει για μισθούς και επιδόματα
Ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος, μιλώντας στην «Κ», υπογραμμίζει ότι «βασικός άξονας είναι η κατάργηση των μνημονιακών διατάξεων που έδιναν το δικαίωμα στον εργοδότη να προβεί μονομερώς σε μείωση μισθών έως και 40%». Επίσης, καταργείται η διάταξη που επέτρεπε στον εργοδότη, μετά το τρίμηνο από τη λήξη της συλλογικής σύμβασης ή της διαιτητικής απόφασης, να καταργεί όλα τα επιδόματα, πλην των επιδομάτων ωρίμανσης, επικινδύνου εργασίας, τέκνων και σπουδών. Πλέον, όταν λήξει μια Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ), θα διατηρείται το μισθολογικό και θεσμικό καθεστώς μέχρι την υπογραφή νέας ΣΣΕ. Αυτή η διάταξη αποσκοπεί στη μισθολογική ομαλότητα και στην αποφυγή στρεβλώσεων στον ανταγωνισμό, προστατεύοντας τους εργαζομένους από πολιτικές μείωσης του μισθολογικού κόστους.
Προτεινόμενο Επαναφορά συλλογικών συμβάσεων εργασίας: Τι αλλάζει για μισθούς και εργασιακούς όρους
Ενίσχυση επεκτασιμότητας και ρόλος της ΓΣΕΕ
Τόσο ο κ. Καρούζος όσο και ο γραμματέας Επικοινωνίας της ΓΣΕΕ Γιώργος Χριστόπουλος κρίνουν θετικά τη δυνατότητα επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων. Ο κ. Καρούζος επισημαίνει ότι «σημαντικό για το μέλλον είναι και το γεγονός ότι μειώνεται από 50%+1 σε 40% το ποσοστό απασχόλησης των εργαζομένων από τις εργοδοτικές οργανώσεις που υπογράφουν κλαδικές συμβάσεις». Αυτό καθιστά τις συμβάσεις δεσμευτικές για όλους τους εργαζομένους του κλάδου, κάτι που προηγουμένως ήταν ανέφικτο. Ο κ. Χριστόπουλος εξηγεί ότι, για παράδειγμα, αν συνυπογράψουν ο ΣΕΒ και η ΓΣΕΕ μια σύμβαση στον χώρο του μετάλλου, θα καλύπτεται το σύνολο των 150.000 εργαζομένων του κλάδου, από τους 30.000 που καλύπτονταν πριν από λίγο καιρό. Επιπλέον, «για πρώτη φορά στα χρονικά», η ΓΣΕΕ ανακτά το δικαίωμά της να υπογράφει εθνικές κλαδικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες θα ισχύουν για όλους τους εργαζόμενους, ακόμα και αν δεν είναι συνδικαλιστικά ενταγμένοι.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα της νομοθετικής κύρωσης των συμφωνηθέντων. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η μετάβαση από τη συμφωνία-πλαίσιο σε συγκεκριμένα, εφαρμόσιμα μέτρα είναι κρίσιμη για την επίτευξη του στόχου του 80% κάλυψης. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί θετικές επιπτώσεις στην εργασιακή ειρήνη και την παραγωγικότητα, αλλά η πραγματική δοκιμασία θα έρθει με την πλήρη εφαρμογή των νέων διατάξεων.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Ο Γιάννης Καρούζος τονίζει ότι η συμφωνία-πλαίσιο θα πρέπει να δώσει επιπλέον ώθηση με κίνητρα για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων, όπως συμβαίνει σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Προτείνει φορολογικά κίνητρα στις επιχειρήσεις, ασφαλιστικές διευκολύνσεις και ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, παράλληλα με την αλλαγή της νοοτροπίας των κοινωνικών εταίρων. Ο κ. Χριστόπουλος καταλήγει ότι «έγιναν θετικά βήματα που οδηγούν στον στόχο και γεννώνται οι προϋποθέσεις για να υπογραφούν περισσότερες συλλογικές συμβάσεις και να βελτιωθούν οι συνθήκες για τους εργαζομένους», σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για τα εργασιακά δικαιώματα στην Ελλάδα.
Τι σημαίνει η συμφωνία για τους εργαζομένους
- Οι μισθοί και τα επιδόματα θα διατηρούνται μετά τη λήξη μιας ΣΣΕ μέχρι την υπογραφή νέας, προστατεύοντας το εισόδημά σας.
- Οι κλαδικές συμβάσεις θα επεκτείνονται ευκολότερα σε περισσότερους εργαζομένους, αυξάνοντας την κάλυψη.
- Η ΓΣΕΕ ανακτά το δικαίωμα να υπογράφει εθνικές κλαδικές συμβάσεις για όλους, ενισχύοντας τη συλλογική διαπραγμάτευση.
- Ενημερωθείτε για τις νέες ρυθμίσεις που θα καλύπτουν το 80% των ιδιωτικών υπαλλήλων στον κλάδο σας.
