Σημαντικές αλλαγές στα εισοδηματικά κριτήρια και τις προθεσμίες ανακοινώθηκαν για το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», με στόχο την τόνωση της συμμετοχής και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν ανακύψει. Τα νέα όρια ανεβάζουν το εισόδημα για τους άγαμους στα 25.000 ευρώ και για τους έγγαμους στις 35.000 ευρώ, ενώ παράλληλα επεκτείνονται οι ημερομηνίες για την υπαγωγή και την υπογραφή των δανειακών συμβάσεων.
Γιατί αλλάζουν τα κριτήρια του «Σπίτι μου 2»
Οι πρόσφατες τροποποιήσεις στα κριτήρια του προγράμματος «Σπίτι μου 2» έρχονται ως συνέχεια των προκλήσεων και των στρεβλώσεων που παρατηρήθηκαν από την έναρξή του. Η προσαρμογή αυτή στοχεύει στην αύξηση της προσβασιμότητας για περισσότερα νοικοκυριά, ιδίως τα νέα, καθώς και στην επίλυση πρακτικών προβλημάτων που καθιστούσαν δυσχερή την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων.
Αναλυτικές αλλαγές στα εισοδηματικά κριτήρια
Τα εισοδηματικά κριτήρια για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω, διευρύνοντας τον κύκλο των δυνητικών δικαιούχων. Συγκεκριμένα, για τους άγαμους το ανώτατο εισοδηματικό όριο αυξάνεται στα 25.000 ευρώ, από 20.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι σήμερα.
Για τους έγγαμους, το όριο διαμορφώνεται στις 35.000 ευρώ, έναντι 28.000 ευρώ προηγουμένως. Επιπλέον, η προσαύξηση για κάθε παιδί αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ, από 4.000 ευρώ που ήταν αρχικά. Στις μονογονεϊκές οικογένειες, το εισοδηματικό όριο ανεβαίνει στις 39.000 ευρώ (από 31.000 ευρώ), συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί από το δεύτερο και μετά.
Επιμήκυνση προθεσμιών και ολοκλήρωση προγράμματος
Παράλληλα με τις αλλαγές στα εισοδηματικά κριτήρια, επεκτείνεται και το χρονικό διάστημα για την υπαγωγή των δικαιούχων στο πρόγραμμα και την υπογραφή της δανειακής σύμβασης. Πλέον, το όριο για την υπαγωγή είναι μέχρι τις 31 Μαΐου 2026, ενώ για την υπογραφή της δανειακής σύμβασης η προθεσμία ορίζεται μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2026.
Η παράταση αυτή είναι κρίσιμη, καθώς συμπίπτει με την ουσιαστική ολοκλήρωση του Ταμείου Ανάκαμψης, από το οποίο χρηματοδοτείται το πρόγραμμα, δίνοντας περισσότερο χρόνο στους ενδιαφερόμενους να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες για τα στεγαστικά δάνεια.
Προβλήματα και στρεβλώσεις του «Σπίτι μου 2»
Το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» ξεκίνησε με υψηλές προσδοκίες, σημειώνοντας εκρηκτική ζήτηση το πρώτο τρίμηνο του 2025. Ωστόσο, η δυναμική αυτή υποχώρησε σημαντικά, κυρίως λόγω της εκτόξευσης των τιμών στις επιλέξιμες κατοικίες. Σε πολλές περιπτώσεις, η εκτίμηση της τράπεζας για την αξία του ακινήτου υπολείπεται σημαντικά της συμφωνηθείσας τιμής μεταξύ πωλητή και αγοραστή, αναγκάζοντας τους δανειολήπτες να καλύψουν τη διαφορά από την τσέπη τους.
Αυτό το φαινόμενο καθιστά συχνά ασύμφορη ή και αδύνατη την αξιοποίηση των δανείων, οδηγώντας σε στασιμότητα.
Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει ανησυχία στους αναλυτές της αγοράς ακινήτων, οι οποίοι επισημαίνουν ότι το πρόγραμμα, παρά τις καλές προθέσεις, δεν κατάφερε να επιτύχει τον αρχικό του στόχο για ευρεία στήριξη των νέων νοικοκυριών. Από τον συνολικό προϋπολογισμό των 2 δισ. ευρώ, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα έχει εγκρίνει έως τις 31 Ιουλίου μόλις 9.151 δάνεια, συνολικής αξίας 1,1 δισ. ευρώ, αφήνοντας σχεδόν το μισό πρόγραμμα αναξιοποίητο.
Ακόμη πιο αποθαρρυντική είναι η εικόνα στις εκταμιεύσεις, καθώς έχουν προχωρήσει μόνο 2.561 δάνεια, ύψους 277,4 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 14% του συνόλου, παρά τις 30.421 προεγκρίσεις από τις τράπεζες. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο ευέλικτες και λειτουργικές λύσεις, όπως αυτές που ενδεχομένως θα φέρει το «Σπίτι μου 3».
Το μέλλον: «Σπίτι μου 3» και νέες προοπτικές
Εν αναμονή των εξελίξεων, το νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου 3» αναμένεται να περιλαμβάνει χαλαρότερα κριτήρια σχετικά με την παλαιότητα των κατοικιών, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις που παρατηρήθηκαν μέχρι σήμερα. Παράλληλα, εξετάζεται η επέκταση των εισοδηματικών ορίων για τους επιλέξιμους δανειολήπτες, διατηρώντας ωστόσο ως κύριο στόχο τα νέα νοικοκυριά της μεσαίας τάξης.
Η εστίαση στην ανακαίνιση παλαιών κατοικιών και η προσαρμογή στα πραγματικά δεδομένα της αγοράς θα είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία της επόμενης φάσης του προγράμματος.