Το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης παρουσίασαν τρία νέα ψηφιακά εργαλεία που στοχεύουν στην αποτροπή διάθεσης αλκοόλ και καπνικών προϊόντων σε ανηλίκους, μετά από μια σειρά ανησυχητικών περιστατικών. Αυτά τα εργαλεία έρχονται να ενισχύσουν το νομικό πλαίσιο που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2025, προσφέροντας σύγχρονους μηχανισμούς ελέγχου για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Η πρόσφατη παρουσίαση τριών καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων από τα Υπουργεία Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποτελεί άμεση συνέχεια ενός αυστηρού νομικού πλαισίου που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2025, με στόχο την αποτελεσματική προστασία των ανηλίκων από την πρόσβαση σε αλκοόλ και καπνικά προϊόντα.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται ως απάντηση σε μια σειρά τραγικών περιστατικών, όπως ο θάνατος μιας 16χρονης τον Οκτώβριο του 2025 στο Γκάζι και η νοσηλεία μαθητών λυκείου τον Οκτώβριο του 2024, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για ενισχυμένους ελέγχους.
Τα νέα ψηφιακά εργαλεία
Οι υπουργοί Άδωνις Γεωργιάδης (Υγείας) και Δημήτρης Παπαστεργίου (Ψηφιακής Διακυβέρνησης), μαζί με τον υφυπουργό Υγείας Δημήτρη Βαρτζόπουλο και τον γενικό γραμματέα Δημόσιας Τάξης Παναγιώτη Στάθη, παρουσίασαν σήμερα τα τρία νέα ψηφιακά εργαλεία. Όπως επεσήμανε ο κ.
Παπαστεργίου, «το καλοκαίρι το υπουργείο Υγείας έφερε ένα γενναίο νομοσχέδιο προκειμένου πλέον να μπει φρένο σε αυτό που βλέπαμε να συμβαίνει έξω και να το κάνουμε με σύγχρονα εργαλεία, έτσι ώστε να βοηθήσουμε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη να πραγματοποιεί καλύτερους ελέγχους».
Τα εργαλεία αυτά είναι τα εξής:
- Events.gov.gr: Πρόκειται για πλατφόρμα όπου οι ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων διασκέδασης οφείλουν να δηλώνουν εκδηλώσεις με συμμετοχή ανηλίκων. Μέσω αυτής, οι διοργανωτές αποδέχονται την εκδήλωση και παράγεται ένα ιδιωτικό συμφωνητικό με QR Code, το οποίο επιδεικνύεται σε περίπτωση ελέγχου. Υπενθυμίζεται ότι η διάθεση αλκοόλ σε ανηλίκους απαγορεύεται ανεξαρτήτως εκδήλωσης.
- Alto.gov.gr: Ένα Ψηφιακό Μητρώο Ελέγχου Προϊόντων, στο οποίο καλούνται να εγγραφούν έως τις 31 Ιανουαρίου 2026 όλες οι επιχειρήσεις (φυσικές και ψηφιακές) που πωλούν προϊόντα καπνού, αλκοόλ και άτμισης. Η εγγραφή εκδίδει έγγραφο με QR Code, απαραίτητο για τους αστυνομικούς ελέγχους. Όσες επιχειρήσεις δεν εγγραφούν, θα τους απαγορεύεται η πώληση των συγκεκριμένων προϊόντων.
- Επαλήθευση ηλικίας μέσω Gov.gr Wallet: Ο πωλητής επιλέγει την «Επαλήθευση ηλικίας» στο Gov.gr Wallet, διαλέγει την επιθυμητή ηλικιακή βαθμίδα και εμφανίζεται ένα QR Code. Ο αγοραστής σκανάρει το QR Code με το Kids Wallet (για ανηλίκους) ή το Gov Wallet (για ενηλίκους), και ο πωλητής λαμβάνει πράσινη ή κόκκινη σήμανση για την επιτρεπόμενη πώληση.
Το νομικό πλαίσιο και οι επιπτώσεις
Ο νόμος που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2025 από το Υπουργείο Υγείας έθεσε τις βάσεις για την ενίσχυση της προστασίας των ανηλίκων. Όπως επεσήμανε ο κ. Γεωργιάδης, «σήμερα πολλοί ανήλικοι πάνε να αγοράσουν αλκοόλ ή προϊόντα καπνού ή άτμισης και λένε ότι ξέχασαν την ταυτότητα ή έχουν ψεύτικες ταυτότητες.
Όμως όλοι έχουμε μαζί μας κινητό. Άρα δημιουργούμε ένα εργαλείο που αφαιρεί όλες τις δικαιολογίες που μπορεί να πει κάποιος». Αυτή η ψηφιακή μετάβαση αναμένεται να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων και να μειώσει τις παραβάσεις.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους ειδικούς και την πολιτεία είναι οι τεράστιες επιπτώσεις της χρήσης τοξικών ουσιών στην ανηλικότητα, τόσο στην υγεία των παιδιών όσο και στη δημόσια υγεία γενικότερα. Ο κ. Βαρτζόπουλος τόνισε ότι ο βασικός στόχος είναι η συνειδητοποίηση από όλους – πωλητές, γονείς και την ίδια τη νέα γενιά – ότι η παραμέληση αυτής της ευθύνης «υπονομεύει την εξέλιξη της νέας γενιάς, υπονομεύει την εξέλιξη της πατρίδας».
Το μήνυμα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, μέσω του κ. Παναγιώτη Στάθη, είναι σαφές: «μηδενική ανοχή στους υπαιτίους που θέτουν τα παιδιά στον κίνδυνο και στη βία».
Τα στοιχεία των ελέγχων και οι παραβάσεις
Η Ελληνική Αστυνομία έχει ήδη εντείνει τους ελέγχους μετά την ψήφιση του νόμου. Από τις 7 Ιουλίου 2025 έως και τις 31 Οκτωβρίου 2025, πραγματοποιήθηκαν πανελλαδικά 35.018 έλεγχοι. Αυτοί οι έλεγχοι οδήγησαν στον σχηματισμό 205 δικογραφιών, σε 149 συλλήψεις και στη βεβαίωση 97 προστίμων.
Από τις υποθέσεις αυτές, οι 101 αφορούσαν την πώληση και διάθεση αλκοόλ σε ανηλίκους, αναδεικνύοντας το μέγεθος του προβλήματος.
Επιπλέον, στο 10μηνο του 2025, οι βεβαιώσεις παραβάσεων που σχετίζονται με την παραμέληση εποπτείας ανηλίκου παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 50% σε σχέση με το 2024, φτάνοντας τις 1.680 περιπτώσεις. Αυτό αφορά όλες τις περιπτώσεις, από τη βία ανηλίκων έως την πώληση καπνικών και την είσοδο σε καταστήματα πώλησης αλκοόλ, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση και εντατικοποίηση των μέτρων προστασίας.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η εισαγωγή των ψηφιακών εργαλείων σηματοδοτεί μια νέα εποχή στην προστασία των ανηλίκων από τις βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ και του καπνού. Η προθεσμία εγγραφής των επιχειρήσεων στο μητρώο Alto.gov.gr έως τις 31 Ιανουαρίου 2026 είναι κρίσιμη για την πλήρη εφαρμογή του συστήματος.
Η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι, πέρα από τους ελέγχους, τα εργαλεία αυτά θα συμβάλουν στην αλλαγή της νοοτροπίας τόσο των πωλητών όσο και των γονέων και των ίδιων των ανηλίκων, δημιουργώντας ένα ασφαλέστερο περιβάλλον για τη νέα γενιά.