Το οικονομικό επιτελείο προβλέπει σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων για το 2026, με το Δημόσιο να αναμένεται να εισπράξει 2,498 δισ. ευρώ επιπλέον φόρους σε σχέση με το 2025. Τα συνολικά καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 79,983 δισ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 3,8% από την εκτίμηση του προηγούμενου έτους.
Αυτή η πρόβλεψη για αύξηση των φορολογικών εσόδων στον Προϋπολογισμό του 2026 έρχεται ως συνέχεια μιας διαχρονικής στρατηγικής, όπου η φορολογία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δημοσιονομικής σταθερότητας για την ελληνική οικονομία. Το οικονομικό επιτελείο βασίζεται στη συνεχιζόμενη δυναμική της οικονομίας, η οποία αντανακλάται σε άνοδο της κατανάλωσης, της επιχειρηματικής δραστηριότητας και των επενδύσεων, για την επίτευξη των φιλόδοξων αυτών στόχων.
Η ανάλυση των φορολογικών εσόδων για το 2026
Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό 2026, τα συνολικά έσοδα από φόρους εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 73,645 δισ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 2,498 δισ. ευρώ ή 3,5% έναντι του 2025. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο, το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο 92% των συνολικών καθαρών εσόδων, επιβεβαιώνοντας την κυρίαρχη θέση της φορολογίας στη διαμόρφωση των δημοσιονομικών μεγεθών.
Η ενίσχυση αυτή αντανακλά τη συνεχιζόμενη δυναμική της οικονομίας, όπως προκύπτει από τις σχετικές μακροοικονομικές προβλέψεις, οι οποίες δείχνουν άνοδο της κατανάλωσης, της επιχειρηματικής δραστηριότητας και των επενδύσεων. Αυτή η πορεία των εσόδων συνάδει με την υπέρβαση στις εισπράξεις φόρων που καταγράφηκε ήδη στο 10μηνο του 2025.
Κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των φορολογικών εσόδων έχουν οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών, που αναμένεται να αγγίξουν τα 40,872 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 1,658 δισ. ευρώ ή 4,2%. Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) παραμένει ο κινητήριος μοχλός, με έσοδα που προβλέπεται να ανέλθουν στα 29,229 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,603 δισ. ευρώ, αποτυπώνοντας την ανθεκτικότητα της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Αντίστοιχα, οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (ΕΦΚ) εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 7,460 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση κατά 53 εκατ. ευρώ.
Οι μεταβολές στους φόρους εισοδήματος και ακινήτων
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος παρουσιάζουν μικτή εικόνα, εκτιμώμενα συνολικά στα 26,757 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 690 εκατ. ευρώ ή 2,6% σε σχέση με το 2025. Ωστόσο, τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να υποχωρήσουν στα 15,815 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση 75 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αναμόρφωσης της φορολογικής κλίμακας, που επιφέρει απώλεια εσόδων άνω του 1,2 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων αναμένεται να αυξηθούν θεαματικά στα 8,576 δισ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 788 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας τα υψηλά κέρδη των επιχειρήσεων.
Ανακάμπτουν επίσης οι φόροι και οι δασμοί στις εισαγωγές, τα έσοδα των οποίων προβλέπεται να ανέλθουν στα 432 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 27 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, καταγράφεται μείωση στους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας, που αναμένεται να περιοριστούν στα 2,328 δισ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 83 εκατ. ευρώ.
Η πτώση συνδέεται με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 50% για κύριες κατοικίες σε μικρούς οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, παρέμβαση που θα οδηγήσει σε πλήρη κατάργηση το 2027. Σημαντική άνοδο σημειώνουν οι λοιποί φόροι επί της παραγωγής, οι οποίοι αναμένεται να ενισχυθούν στα 661 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 155 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της εισροής 200 εκατ. ευρώ από τη συμμετοχή του Δημοσίου στα κέρδη της Τράπεζας της Ελλάδος.
Αυτό που επισημαίνουν οι οικονομικοί αναλυτές και το ίδιο το οικονομικό επιτελείο, είναι ότι η δημοσιονομική εικόνα για το 2026 βασίζεται σε μια σταθερή φορολογική απόδοση και σε ισχυρές εισροές από ευρωπαϊκά προγράμματα. Αυτή η προσέγγιση διαμορφώνει ένα περιβάλλον θετικών προοπτικών, παρά τις επιμέρους προκλήσεις, με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της οικονομίας και τη μείωση του χρέους, όπως έχει τονίσει και ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, αναφορικά με την μείωση του δημοσίου χρέους.
Μεταβιβάσεις και λοιπά έσοδα/έξοδα
Αμετάβλητοι παραμένουν οι φόροι κεφαλαίου στα 250 εκατ. ευρώ και οι κοινωνικές εισφορές στα 61 εκατ. ευρώ. Σημαντική συμβολή στα συνολικά έσοδα έχει και η κατηγορία των μεταβιβάσεων, οι οποίες αναμένεται να ενισχυθούν στα 10,930 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,623 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης των εισροών από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
Οι εισροές από το ΤΑΑ, μετά την προσαρμογή κατά ESA, αναμένεται να εκτοξευθούν στα 5,950 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,657 δισ. ευρώ.
Ελαφρά πτωτική πορεία σημειώνουν τα έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, τα οποία εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 1,061 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 151 εκατ. ευρώ. Ακόμη μεγαλύτερη μείωση καταγράφεται στα λοιπά τρέχοντα έσοδα, που αναμένεται να περιοριστούν στα 2,274 δισ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 688 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μερισμάτων δημόσιων φορέων, αρνητικών επιπτώσεων από ευρωπαϊκές προκαταβολές, λιγότερων επιστροφών από ΝΠΔΔ και χαμηλότερων τόκων καταθέσεων.
Τέλος, ο Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων προβλέπεται να φτάσει τα 4,350 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 50 εκατ. ευρώ.
Οι προκλήσεις και οι προοπτικές του 2026
Στο σύνολό τους, τα στοιχεία του Προϋπολογισμού 2026 καταδεικνύουν μια δημοσιονομική εικόνα που βασίζεται σε σταθερή φορολογική απόδοση και ισχυρές εισροές από ευρωπαϊκά προγράμματα. Παρά τις επιμέρους μειώσεις σε κάποιες κατηγορίες εσόδων, όπως ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων και οι φόροι ακίνητης περιουσίας λόγω συγκεκριμένων παρεμβάσεων, η συνολική κατεύθυνση είναι η ενίσχυση των κρατικών εσόδων, διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον θετικών προοπτικών για το επόμενο έτος και τη συνέχιση της δημοσιονομικής σταθερότητας.