Πιερρακάκης: Το δημογραφικό απειλεί την ανάπτυξη και την οικονομία

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, τόνισε ότι το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί υπαρξιακή πρόκληση που απειλεί την ανάπτυξη της Ελλάδας και της Ευρώπης. Μιλώντας σε ημερίδα του «Ελεύθερου Τύπου», υπογράμμισε πως η μείωση του πληθυσμού επηρεάζει κρίσιμους τομείς όπως η οικονομία, η παιδεία και η υγεία, με προβλέψεις για πτώση του ελληνικού πληθυσμού στα 8,5 εκατομμύρια έως το 2050. Η κυβέρνηση αντιδρά με ένα ολοκληρωμένο πακέτο δημογραφικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων φορολογικών ελαφρύνσεων και κοινωνικών προγραμμάτων.

Αυτή η αναγνώριση του δημογραφικού ως κεντρικής πρόκλησης έρχεται σε συνέχεια μιας ευρύτερης συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου η γήρανση του πληθυσμού αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που περιορίζουν την οικονομική δυναμική και θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των κοινωνικών συστημάτων. Η ελληνική κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης, έχει θέσει το ζήτημα ψηλά στην ατζέντα της, αναζητώντας συνεκτικές λύσεις.

Η «υπαρξιακή πρόκληση» του δημογραφικού

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, έθεσε στο επίκεντρο της κυβερνητικής στρατηγικής την «αφαίρεση εμποδίων» για οικογένειες και νέους, στην ημερίδα «Το δημογραφικό και η Ελλάδα του 2040: Οικογένεια, οικονομία, σύγχρονος τρόπος ζωής», που διοργάνωσε ο «Ελεύθερος Τύπος». Όπως υπογράμμισε, το δημογραφικό αποτελεί μια «υπαρξιακή πρόκληση» που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά το σύνολο της Ευρώπης, η οποία χαρακτηρίζεται ως «γηράσκουσα Ήπειρος». Η μείωση τόσο του συνολικού όσο και του οικονομικά ενεργού πληθυσμού έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει κρίσιμους τομείς της οικονομίας, της παιδείας, της υγείας και του ασφαλιστικού συστήματος.

Ο κ. Πιερρακάκης αναφέρθηκε σε μελέτες που προβλέπουν μια πιθανή πτώση του ελληνικού πληθυσμού στα 8,5 εκατομμύρια έως το 2050, γεγονός που καταδεικνύει το μέγεθος της πρόκλησης. Η γήρανση του πληθυσμού, όπως έχει επισημανθεί και από διεθνείς οργανισμούς, αποτελεί μια «ωρολογιακή βόμβα» για την οικονομική ανάπτυξη και τα συνταξιοδοτικά συστήματα.

Τα μέτρα στήριξης οικογενειών και νέων

Ο κ. Πιερρακάκης επέμεινε στη σημασία μιας συνεκτικής στρατηγικής, υπενθυμίζοντας ότι για πρώτη φορά στη ΔΕΘ παρουσιάστηκε ολοκληρωμένο πακέτο δημογραφικών μέτρων. Ανάμεσά τους, η μηδενική φορολόγηση για πολύτεκνες οικογένειες με τέσσερα παιδιά και άνω, η αναλογική μείωση φορολογικών συντελεστών για πολυμελείς οικογένειες, η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, καθώς και η φορολογική ελάφρυνση για νέους στην αγορά εργασίας. Τα μέτρα αυτά, όπως είπε, αποτελούν «τη μεγαλύτερη μείωση φόρων της Μεταπολίτευσης», η οποία θα αρχίσει να γίνεται ορατή από τον Ιανουάριο στους μισθωτούς και αργότερα στους ελεύθερους επαγγελματίες.

Παράλληλα, ο υπουργός τόνισε ότι η φορολογική πολιτική δεν αρκεί από μόνη της για να αντιμετωπίσει το δημογραφικό, επισημαίνοντας την ανάγκη για ευρύτερες παρεμβάσεις. Υπενθύμισε μέτρα όπως οι δωρεάν βρεφονηπιακοί σταθμοί, οι θεσμικές αλλαγές για την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, τα στεγαστικά προγράμματα «Σπίτι μου» και οι «Νταντάδες της Γειτονιάς». Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον που θα επιτρέπει στα νέα ζευγάρια να παίρνουν πιο εύκολα την απόφαση να αποκτήσουν παιδιά.

Οικονομικές προκλήσεις και η πορεία της Ελλάδας

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι, παρά τις όποιες φορολογικές ελαφρύνσεις, η δημογραφική συρρίκνωση αποτελεί ένα δομικό πρόβλημα που απαιτεί μακροπρόθεσμες και πολυεπίπεδες παρεμβάσεις, πέραν της δημοσιονομικής πολιτικής. Η επίδραση στην παραγωγικότητα και το εργατικό δυναμικό είναι κεντρική, καθώς η μείωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού μπορεί να υπονομεύσει τους ρυθμούς ανάπτυξης, ανεξάρτητα από τις βραχυπρόθεσμες ενέσεις ρευστότητας ή τις φορολογικές διευκολύνσεις.

Ο κ. Πιερρακάκης έκανε λόγο για τρεις μεγάλες οικονομικές προκλήσεις: το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης, τη δημογραφική συρρίκνωση και τη διεθνή αβεβαιότητα. Παρά τις δυσκολίες, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζεται διεθνώς ως χώρα που πετυχαίνει στον τομέα της οικονομικής και μεταρρυθμιστικής πολιτικής, με ρυθμό ανάπτυξης υψηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σημείωσε ωστόσο πως η παραγωγικότητα αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη συνέχιση αυτής της πορείας και βρίσκεται «στον πυρήνα της δημογραφικής εξίσωσης».

Η επόμενη μέρα και το σχέδιο σύγκλισης

Κλείνοντας, ο υπουργός υπογράμμισε ότι η Ελλάδα έχει διανύσει σημαντική απόσταση τα τελευταία χρόνια—με άνοδο του εισοδήματος από το 62% στο 70% του ευρωπαϊκού μέσου όρου κατά PPP—αλλά «ακόμη δεν βρίσκεται εκεί που μπορεί και πρέπει». Τόνισε ότι η κυβέρνηση γνωρίζει τα σωστά ερωτήματα, βελτιώνεται διαρκώς και διαθέτει ξεκάθαρο σχέδιο για τη σύγκλιση με την Ευρώπη και τη στήριξη των οικογενειών που σηκώνουν το βάρος της δημογραφικής πρόκλησης.