ΟΠΕΚΕΠΕ: Ενοχή 14 προσώπων ζητεί ο εισαγγελέας για παράνομες επιδοτήσεις

Άνοιξε πρόσφατα η αυλαία μιας ακόμη δίκης για παράνομες επιδοτήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, με 14 κατηγορούμενους, κυρίως από την Κρήτη, να αντιμετωπίζουν κατηγορίες για απάτη σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. Ο εισαγγελέας της έδρας ζήτησε την ενοχή όλων των κατηγορουμένων, επισημαίνοντας την οργανωμένη φύση του συστήματος εκμετάλλευσης των αδυναμιών του συστήματος επιδοτήσεων.

Η υπόθεση των παράνομων επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί ένα επαναλαμβανόμενο ζήτημα που απασχολεί την ελληνική επικαιρότητα και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, αναδεικνύοντας τις συστηματικές αδυναμίες στον έλεγχο και την κατανομή των κοινοτικών πόρων. Αυτή η δίκη έρχεται σε συνέχεια μιας σειράς ελέγχων και αποκαλύψεων που έχουν φέρει τον Οργανισμό στο επίκεντρο, με τις επιπτώσεις να αγγίζουν τόσο τους πραγματικούς αγρότες όσο και τα ευρωπαϊκά ταμεία.

Η δίκη για τις παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ

Η αυλαία της δίκης για τις παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ άνοιξε με 14 κατηγορούμενους, οι οποίοι προέρχονται κυρίως από την περιοχή της Κρήτης. Μόνο δύο από τους κατηγορούμενους βρέθηκαν στο εδώλιο, ενώ οι υπόλοιποι εκπροσωπήθηκαν από τους δικηγόρους τους. Έξι από αυτούς αντιμετωπίζουν το αδίκημα της απόπειρας απάτης σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύο την τετελεσμένη απάτη και οι υπόλοιποι την συνέργεια στην απάτη. Τα ποσά των επιδοτήσεων που έλαβαν οι κατηγορούμενοι το 2020 κυμαίνονταν από 5.000 έως 40.000 ευρώ και αφορούσαν τη διατήρηση εκτάσεων σε καλή γεωργική κατάσταση. Οι περισσότεροι είχαν έδρα την Κρήτη, αλλά οι εκτάσεις που δήλωσαν ότι ενοικίαζαν βρίσκονταν στη Βόρεια Ελλάδα, όπως τα Γρεβενά και η Ροδόπη.

Οι αποκαλύψεις της υπαλλήλου του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι «τεχνικές λύσεις»

Στο βήμα του μάρτυρα ανέβηκε η υπάλληλος της Διεύθυνσης Άμεσων Ενισχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, Παρασκευή Τυχεροπούλου, η οποία περιέγραψε το modus operandi της απάτης. Όπως εξήγησε, από το 2015 υπήρχε μια τάση να δηλώνονται βοσκοτόπια χωρίς ζωικό κεφάλαιο για τη διατήρηση του «εθνικού αποθέματος», ενός «κουμπαρά» για τους νέους αγρότες. Η απαραίτητη προϋπόθεση ήταν κάποιες καλλιεργητικές φροντίδες, όπως η βλάστηση να μένει στα 70 εκατοστά, κάτι που δεν είναι εφικτό σε όλες τις εκτάσεις, καθώς πολλές στην Ελλάδα είναι πετρώδεις και ξυλώδεις και προορίζονται μόνο για βόσκηση. Η κ. Τυχεροπούλου αναφέρθηκε στο «κόλπο» της τεχνικής λύσης, όπου εκτάσεις που είχαν χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενες τεχνικές λύσεις για κτηνοτρόφους, εμφανίζονταν ξαφνικά ως ιδιωτικές, ενώ ήταν δημόσιες εκτάσεις. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκαν τεράστιες εκτάσεις περίπου 120 εκτάρια σε περιοχές όπως η Ροδόπη και η Άρτα, πολύ μακριά από την έδρα των δικαιούχων.

Οι απολογίες των κατηγορουμένων και η θέση του εισαγγελέα

Κατά τη διάρκεια των απολογιών, ένας φοιτητής κατηγορούμενος ισχυρίστηκε ότι δεν γνώριζε τίποτα, αποδίδοντας την ευθύνη σε «λάθος του παππού, του λογιστή ή του μελετητή», ενώ ένας δεύτερος κατηγορούμενος, ηθοποιός στο επάγγελμα, ανέφερε ότι το όνειρό του ήταν η δημιουργία ενός κέντρου αγροτουρισμού. Ο ηθοποιός δήλωσε ότι βρήκε λογιστή και μεσίτη μέσω Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) στον Πειραιά και νοίκιασε χωράφια στα Γρεβενά με εξαιρετικά χαμηλό μίσθωμα. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι μετά την είσπραξη 5.000 ευρώ, προσπάθησε να τα επιστρέψει, αλλά δεν μπορούσε να βρει τους ανθρώπους που τον βοήθησαν, με αποτέλεσμα να απευθυνθεί σε δικηγόρο. Ο εισαγγελέας της έδρας ζήτησε την ενοχή όλων των κατηγορουμένων, με την επισήμανση να δοθεί στον ηθοποιό το ελαφρυντικό της ειλικρινούς μεταμέλειας επειδή επέστρεψε τα χρήματα.

Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους νομικούς κύκλους και τους αναλυτές είναι η συστηματική εκμετάλλευση των αδυναμιών του συστήματος, όπως υπογράμμισε ο εντεταλμένος ευρωπαίος εισαγγελέας Διονύσης Μουζάκης. Ο κ. Μουζάκης ξεκαθάρισε ότι «δεν είναι μεμονωμένες υποθέσεις», αλλά ένα «πολύ καλά οργανωμένο σύστημα» που οδηγεί σε «βαθιά αντικοινωνική συμπεριφορά», καθώς μειώνονται τα χρήματα που θα έπρεπε να λάβουν οι πραγματικοί γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Τόνισε επίσης την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα στον ρόλο των ΚΥΔ, καθώς κανένας κατηγορούμενος δεν αναφέρθηκε σε αυτά κατά τις απολογίες.

Τα κοινά στοιχεία της απάτης και τα εύλογα ερωτήματα

Ο εισαγγελέας κατά την αγόρευσή του επισήμανε τα πανομοιότυπα αποτελέσματα ελέγχου και τα κοινά στοιχεία σε όλες τις υποθέσεις των κατηγορουμένων. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της πρώτης κατηγορουμένης, οι εκτάσεις στη Ροδόπη είχαν χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενα έτη στην τεχνική λύση, με μηνιαίο μίσθωμα μόλις 30 ευρώ. Ο δεύτερος κατηγορούμενος δήλωσε εκτάσεις στα Γρεβενά, οι οποίες είχαν διανεμηθεί σε 15 κτηνοτρόφους τα προηγούμενα έτη, με συνολικό μίσθωμα 10 ευρώ μηνιαίως και χωρίς να διαπιστωθεί ζωικό κεφάλαιο. Αντίστοιχα, ο τρίτος και ο τέταρτος κατηγορούμενος δήλωσαν αγροτεμάχια στο Γαλαξίδι Φωκίδας και στα Γρεβενά αντίστοιχα, με πανομοιότυπα χαμηλά μισθώματα και ιστορικό χρήσης σε κτηνοτρόφους. Ο εισαγγελέας έθεσε εύλογα ερωτήματα σχετικά με την εμφάνιση διαθήκης από εκμισθωτή, η οποία δημοσιεύτηκε το 2021, ενώ ο πατέρας του είχε πεθάνει το 2020 και η διαθήκη είχε συνταχθεί το 2019, συμπίπτοντας με την περίοδο ελέγχου της κατηγορουμένης. Τέλος, τονίστηκε ότι οι 7 στους 8 κατηγορούμενους είχαν κάνει αιτήσεις μέσω του ίδιου ΚΥΔ και οι περισσότεροι είχαν νοικιάσει από τον ίδιο εκμισθωτή, ενώ ο ισχυρισμός περί αιτήσεων από παππούδες δεν μπορεί να σταθεί λογικά, καθώς επρόκειτο για επιδοτήσεις νέων αγροτών.

Η επόμενη μέρα για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις αγροτικές επιδοτήσεις

Η υπόθεση αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για εντατικότερους και πιο αποτελεσματικούς ελέγχους από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ειδικά σε ό,τι αφορά τις επιδοτήσεις του εθνικού αποθέματος και τη διαχείριση των βοσκοτόπων. Οι δηλώσεις του Ευρωπαίου εισαγγελέα υπογραμμίζουν ότι τέτοιου είδους απάτες όχι μόνο πλήττουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και στερούν πόρους από τους πραγματικούς αγρότες που τους έχουν ανάγκη. Η περαιτέρω διερεύνηση του ρόλου των ΚΥΔ και η ενίσχυση των μηχανισμών διασταύρωσης στοιχείων κρίνονται απαραίτητες για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε., καθώς και για τη διασφάλιση της δίκαιης κατανομής των επιδοτήσεων στον αγροτικό τομέα.