Μια νέα σελίδα φαίνεται να ανοίγει στις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού, καθώς ο μετριοπαθής Τουφάν Ερχιουρμάν αναδείχθηκε νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, διαδεχόμενος τον σκληροπυρηνικό Ερσίν Τατάρ. Η συντριπτική του νίκη, που έλαβε χώρα την Κυριακή, αναζωπυρώνει τις ελπίδες για την επανέναρξη των συνομιλιών επανένωσης της διαιρεμένης νήσου, οι οποίες είχαν παγώσει από το 2017.
Ο Ερχιουρμάν, ένας θιασώτης της ομοσπονδιακής λύσης, σηματοδοτεί μια αλλαγή πορείας στην τουρκοκυπριακή ηγεσία, η οποία αναμένεται να επηρεάσει τις διπλωματικές εξελίξεις.
Η Εκλογική Ανατροπή και η Επιστροφή στην Ελπίδα
Ο 55χρονος δικηγόρος Τουφάν Ερχιουρμάν κατέγραψε μια πρωτοφανή νίκη, εξασφαλίζοντας το 62,8% των ψήφων στις τουρκοκυπριακές εκλογές. Το αποτέλεσμα αυτό έφερε την καθαίρεση του Ερσίν Τατάρ, ο οποίος είχε θεωρηθεί στενός σύμμαχος και εκλεκτός του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η εκλογική ανατροπή θεωρείται κομβικής σημασίας για το μέλλον του Κυπριακού, καθώς ο Ερχιουρμάν, ως ηγέτης του κεντροαριστερού κόμματος CTP, έχει διαχρονικά ταχθεί υπέρ της επανένωσης του νησιού.
Η εκλογή του Ερχιουρμάν, ο οποίος έχει υπηρετήσει στη τουρκοκυπριακή νομοθετική εξουσία από το 2013, δημιουργεί ένα νέο κλίμα προσδοκιών. Ενώ ο προκάτοχός του ακολουθούσε μια αυστηρή γραμμή υπέρ της λύσης των δύο κρατών, ο νέος ηγέτης φέρεται αποφασισμένος να επανεκκινήσει τον διάλογο υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, μια κίνηση που χαιρετίζεται από τη διεθνή κοινότητα και ειδικότερα από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Οι Αντίθετες Προσεγγίσεις στο Κυπριακό
Η διαίρεση της Κύπρου το 1974, μετά την τουρκική εισβολή που ακολούθησε το πραξικόπημα που υποστηρίχθηκε από την Ελλάδα, οδήγησε στη δημιουργία του τουρκοκυπριακού βορρά και του ελληνοκυπριακού νότου. Έκτοτε, η «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία, σε αντίθεση με την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναγνωρίζεται διεθνώς ως η μοναδική κυρίαρχη αρχή σε ολόκληρο το νησί.
Οι προηγούμενες προσπάθειες για την εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης έχουν αποτύχει, με την τελευταία επίσημη διαδικασία να λαμβάνει χώρα το 2017. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών συνεχίζει να προωθεί μια λύση που είναι γνωστή ως «διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία».
Ο πρώην ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, καθ’ όλη τη διάρκεια της πενταετούς θητείας του, είχε υιοθετήσει τις απόψεις της Άγκυρας, υποστηρίζοντας την ιδέα των δύο χωριστών κρατών στην Κύπρο, γεγονός που είχε δυσχεράνει σημαντικά τις προοπτικές για επανένωση.
Η Σχέση με την Άγκυρα και οι Διπλωματικές Προτεραιότητες
Παρά τη μετατόπιση προς μια πιο μετριοπαθή γραμμή, ο Τουφάν Ερχιουρμάν έχει ήδη διαμηνύσει την πρόθεσή του να διατηρήσει στενούς δεσμούς με την Τουρκία. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, υποσχέθηκε ότι η πρώτη του επίσκεψη ως ηγέτη θα είναι στην Άγκυρα για συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν.
Προτεινόμενο Κάντε εξέταση αiματος αν σας σuμβαίνει αuτό τη νύχτα στο κρεβάτι:
Στα πρώτα του σχόλια μετά τη νίκη του, ο Ερχιουρμάν δήλωσε ότι η ηγεσία του θα ασκηθεί με «αμερόληπτο, δίκαιο και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο», αλλά τόνισε επίσης ότι θα βρίσκεται σε στενή συνεννόηση με την Τουρκία σε θέματα «εξωτερικής πολιτικής».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Ερντογάν συνεχάρη τον Ερχιουρμάν για την εκλογή του, επιβεβαιώνοντας τη στήριξη της Τουρκίας. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε πως «η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα και συμφέροντα της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου σε κάθε πλατφόρμα, μαζί με τους Τούρκους αδελφούς μας».
Ωστόσο, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, είχε επαναλάβει λίγο πριν τις εκλογές την πάγια θέση της Άγκυρας, πως «η μόνη ρεαλιστική λύση στο Κυπριακό βρίσκεται στην αποδοχή της ύπαρξης δύο ξεχωριστών κρατών στο νησί».
Η Αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας και οι Προοπτικές
Η εκλογή του Ερχιουρμάν χαιρετίστηκε θερμά και από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος έσπευσε να τον συγχαρεί. Ο κ. Χριστοδουλίδης επανέλαβε την ετοιμότητά του για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, υπογραμμίζοντας τη σημασία της επερχόμενης άτυπης συνάντησης που ανακοινώθηκε από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών ως «κομβική ευκαιρία για την επανεκκίνηση της διαδικασίας».
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε επίσης ότι η λύση του Κυπριακού πρέπει να βασίζεται στις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και στις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία η Κυπριακή Δημοκρατία ανήκει και θα συνεχίσει να ανήκει.
Η ανάδειξη του Τουφάν Ερχιουρμάν αναζωπυρώνει ένα κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας, παρά τις εμμένουσες διαφορές στις προσεγγίσεις των εμπλεκόμενων πλευρών. Το διπλωματικό παιχνίδι αναμένεται να είναι έντονο, με την ελπίδα ότι η νέα ηγεσία θα μπορέσει να γεφυρώσει τις υπάρχουσες διαφωνίες και να οδηγήσει σε μια βιώσιμη λύση για το μέλλον της Κύπρου.
