Μία σειρά από χρονικά όρια και νέα εργαλεία διαχείρισης κληρονομιών περιλαμβάνει το υπό κατάρτιση νομοσχέδιο για το κληρονομικό δίκαιο, που αναμένεται να παραδοθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης από την Ομάδα Εργασίας.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις στοχεύουν στην προστασία των κληρονόμων και στη μείωση νομικών εμπλοκών μέσω ρητών χρονικών προθεσμιών και νέων διαδικασιών.
Κεντρικές ρυθμίσεις του σχεδίου
Το νομοσχέδιο προβλέπει αλλαγές στον τρόπο δημοσίευσης και χειρισμού ιδιόγραφων διαθηκών, με ειδικές προθεσμίες για την εμφάνιση τέτοιων εγγράφων μετά το θάνατο του διαθέτη, ώστε να περιοριστούν οι καθυστερήσεις και οι αμφισβητήσεις. Επιπλέον, εισάγεται υποχρέωση για γραφολογική πραγματογνωμοσύνη όταν μια διαθήκη εμφανίζεται μετά από δύο χρόνια από τον θάνατο.
Στις ρυθμίσεις περιλαμβάνονται κανόνες για διαθήκες που συντάσσονται σε νοσοκομεία ή μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, ειδικά όταν κληροδοτείται περιουσία στο προσωπικό των δομών, με σκοπό την αποφυγή καταχρήσεων και προσχηματικών λήψεων περιουσίας. Παράλληλα ορίζονται διαδικασίες για την αναγνώριση και τη δημοσιοποίηση τέτοιων εγγράφων.
Προθεσμίες αποποίησης και άλλες χρονικές δεσμεύσεις
Στο νέο πλαίσιο καθορίζεται ότι οι περισσότεροι κληρονόμοι θα έχουν προθεσμία τέσσερις μήνες για να αποποιηθούν την κληρονομιά, ενώ για κατοίκους του εξωτερικού η προθεσμία επεκτείνεται στον ένα χρόνο. Αυτά τα χρονικά όρια αποσκοπούν στην ταχύτερη διευθέτηση κληρονομικών υποθέσεων και στην αποτροπή μακροχρόνιων νομικών εκκρεμοτήτων.
Επιπλέον, προβλέπονται κανόνες για την παραγραφή αξιώσεων που αφορούν τη νόμιμη μοίρα, καθώς και προθεσμίες για τις αναγγελίες απαιτήσεων κατά της κληρονομιάς, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση εντός προσδιορισμένου χρόνου. Η λειτουργία των νέων προθεσμιών επιδιώκει την προστασία των δικαιωμάτων των κληρονόμων χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.
Σχέση συντρόφων, φροντιστών και δικαιώματα τρίτων
Το σχέδιο εισάγει σαφή κριτήρια αναγνώρισης δικαιωμάτων για συντρόφους σε ελεύθερη ένωση, καθορίζοντας κατώτατο όριο συμβίωσης τους τρεις μήνες ή την απουσία χρονικού ορίου όταν υπάρχουν κοινά παιδιά. Στόχος είναι να διασφαλίζεται η προστασία εκείνων που συνδέονταν ουσιαστικά με τον διαθέτη χωρίς να είναι έγγαμοι.
Προτεινόμενο Ο Εμμανουέλ Μακρόν χάνει την αίγλη του ως οραματιστής της Ευρώπης
Παράλληλα ορίζονται προϋποθέσεις για τη διεκδίκηση μεριδίου από άτομα που παρείχαν φροντίδα στον διαθέτη, όταν αυτή η φροντίδα είχε διάρκεια τουλάχιστον έξι μήνες μέσα στα τρία τελευταία έτη της ζωής του. Το μέτρο αυτό στοχεύει στην αναγνώριση της προσφοράς φροντιστών που συνέβαλαν ουσιαστικά στη φροντίδα του διαθέτη.
Κληρονομικές συμβάσεις και προστασία περιουσίας
Για πρώτη φορά εισάγεται ο θεσμός των κληρονομικών συμβάσεων, με σκοπό να περιοριστεί ο κατακερματισμός των περιουσιών και να διευκολυνθεί η συνέχεια οικογενειακών επιχειρήσεων μετά τον θάνατο του ιδιοκτήτη. Μέσω αυτών των συμβάσεων αναμένεται να ενισχυθεί η σταθερότητα των επιχειρήσεων σε οικογενειακό επίπεδο.
Το σχέδιο προβλέπει επίσης διαδικασία διαχωρισμού της κληρονομικής περιουσίας από την ατομική περιουσία του κληρονόμου, προκειμένου να αποφεύγεται η μεταφορά άγνωστων χρεών στον κληρονόμο και να προστατεύεται η περιουσιακή ασφάλεια του νέου ιδιοκτήτη.
Διορισμός εκκαθαριστή και ολοκλήρωση εκκαθάρισης
Στις προτεινόμενες ρυθμίσεις καθορίζεται το πλαίσιο για τον διορισμό εκκαθαριστή της κληρονομιάς, τη διαδικασία αναγγελίας απαιτήσεων και τον τρόπο με τον οποίο θα ολοκληρώνεται η εκκαθάριση της περιουσίας, με στόχο τη διαφάνεια και την ταχεία διεκπεραίωση.
Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούν στην αποφυγή νομικών εκκρεμοτήτων για τα κληρονομικά δικαιώματα.
Συνολικά, το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιχειρεί να εισαγάγει σαφείς χρονικούς φραγμούς και νέα εργαλεία που θα διευκολύνουν την εφαρμογή της τελευταίας βούλησης του διαθέτη και την προστασία των δικαιωμάτων τρίτων, χωρίς να αλλάζει η ουσία των υπαρχόντων δικαιωμάτων.
Η Ομάδα Εργασίας ολοκληρώνει την παράδοση προς το υπουργείο, όπως έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη εβδομάδα.
