Η Μαρία Καρυστιανού, μία μητέρα που έχασε την κόρη της στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, έχει αναδειχθεί σε μια απρόσμενη αλλά ισχυρή φωνή, αμφισβητώντας το καθιερωμένο πολιτικό σύστημα της χώρας. Η περίπτωση της, μαζί με το ευρύτερο κλίμα κοινωνικής δυσαρέσκειας, σηματοδοτεί μια περίοδο έντονων ζυμώσεων στην ελληνική πολιτική σκηνή, όπου η εμπιστοσύνη των πολιτών στους πολιτικούς έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Πολλοί βλέπουν την Καρυστιανού ως μια πιθανή «σωτήρα», ικανή να προσφέρει μια νέα, ανεξάρτητη προοπτική σε ένα τοπίο που έχει κλονιστεί από σκάνδαλα και κρατική ανεπάρκεια.
Η τραγωδία των Τεμπών: Ένα διαρκές τραύμα
Η μοιραία σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη τον Φεβρουάριο του 2023, η οποία κόστισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους, κυρίως φοιτητές, παραμένει ένα ανοιχτό τραύμα για την ελληνική κοινωνία. Το δυστύχημα αποκάλυψε σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του κράτους, αναδεικνύοντας ζητήματα κακοδιαχείρισης, ανεπαρκούς εξοπλισμού και ελλιπούς συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου.
Η αίσθηση ότι το κράτος φέρει βαριά ευθύνη για την τραγωδία ενέτεινε την οργή του κόσμου, οδηγώντας σε μαζικές διαδηλώσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Η Μαρία Καρυστιανού, ως πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών, έχει γίνει το πρόσωπο αυτού του αγώνα. Η ίδια, μία 52χρονη παιδίατρος, δηλώνει ότι «Η Ελλάδα έχει εκτροχιαστεί και παραμένει εκεί», υπογραμμίζοντας την παράλληλη πορεία της σιδηροδρομικής τραγωδίας με την κρίση του πολιτικού συστήματος.
Η δική της οδύνη και η αταλάντευτη επιμονή της για απόδοση δικαιοσύνης έχουν συνδεθεί άρρηκτα με την ευρύτερη απαίτηση για λογοδοσία.
Η Καρυστιανού στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου
Η πιθανότητα εισόδου της Μαρίας Καρυστιανού στην πολιτική έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις στα τοπικά μέσα. Αν και η ίδια αποφεύγει να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις φήμες, η επιρροή της είναι αδιαμφισβήτητη. Δημοσκοπήσεις μάλιστα υποδεικνύουν ότι ένα νέο πολιτικό κίνημα υπό την ηγεσία της θα μπορούσε να προσελκύσει την υποστήριξη του 25% των ψηφοφόρων, ένα ποσοστό που αντικατοπτρίζει την επιθυμία για κάτι «νέο» και «απρόσμενο».
Η Λαμπρινή Ρόρη, επίκουρη καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρει ότι η διαμαρτυρία για τα Τέμπη δεν είναι απαραίτητα αντι-συστημική, αλλά αποτελεί μάλλον μια φωνή απόγνωσης για τη «χρόνια ανικανότητα» της κυβέρνησης. Η Καρυστιανού, προερχόμενη από τη μεσαία τάξη, έχει καταφέρει να κερδίσει την αναγνώριση και να γίνει σύμβολο του αγώνα για δικαιοσύνη, μιλώντας με σαφήνεια και συγκίνηση, γεγονός που της προσδίδει αξιοπιστία στα μάτια των πολιτών.
Η διαχείριση της τραγωδίας και η πολιτική θωράκιση
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, παρά το γεγονός ότι επιβίωσε πρότασης μομφής τον Μάρτιο του 2024, έχει δεχθεί σφοδρή κριτική για τη διαχείριση των συνεπειών του δυστυχήματος. Η απόρριψη της έκκλησης του Ευρωπαίου Εισαγγελέα για δίωξη δύο πρώην υπουργών μεταφορών, με επίκληση της συνταγματικής πρόβλεψης περί υπουργικής ασυλίας, έχει εντείνει την αίσθηση συγκάλυψης.
Η ίδια η Καρυστιανού έχει εκφράσει την ντροπή της για αυτή την κατάσταση, τονίζοντας την κατάχρηση της εν λόγω διάταξης.
Ο Κώστας Ελευθερίου, επίκουρος καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, χαρακτηρίζει το δυστύχημα ως «έγκλημα του κράτους», επισημαίνοντας την αποτυχία του σιδηροδρόμου να λειτουργήσει σύμφωνα με τις προδιαγραφές. Η μαζική δυσπιστία των Ελλήνων απέναντι στην επίσημη εκδοχή των γεγονότων, ενισχύεται από ισχυρισμούς για μεταφορά εύφλεκτων χημικών ουσιών, εντείνει την ανάγκη για πλήρη διαφάνεια και δικαιοσύνη.
Προτεινόμενο To υγρό που εάν βάλεις μέσα στο πιγκάλ της τουαλέτας θα μοσχοβολάει καθαριότητα
Ο αγώνας των συγγενών και οι προκλήσεις
Οι συγγενείς των θυμάτων έχουν οργανώσει ένα δυναμικό κίνημα διαμαρτυρίας, με εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα και εκτός συνόρων, ακόμα και συναυλίες, διατηρώντας το θέμα στην επικαιρότητα. Η απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι, πατέρα ενός εκ των θυμάτων, έξω από το ελληνικό κοινοβούλιο, για την εκταφή των σορών προς τοξικολογικές εξετάσεις, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αποφασιστικότητας των οικογενειών.
Παρά την αρχική άρνηση, οι δικαστικές αρχές εντέλει αποδέχθηκαν το αίτημα.
Η ομάδα «Μέχρι Τέλους» έχει δημιουργήσει ένα αυτοσχέδιο μνημείο μπροστά στη Βουλή, με τα ονόματα των 57 θυμάτων γραμμένα με κόκκινη μπογιά. Οι καθημερινές συγκεντρώσεις και η ανάγνωση των ονομάτων κάθε βράδυ στις 11:18, την ώρα της σύγκρουσης, έχουν γίνει σύμβολο του αγώνα.
Η κυβερνητική πρόθεση να περάσει τροπολογία που θα απαγορεύει αυτές τις συγκεντρώσεις έχει συναντήσει ισχυρή αντίδραση, καθώς θεωρείται προσπάθεια φίμωσης της διαμαρτυρίας.
Ο Ιωάννης Κωνσταντινίδης, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, επισημαίνει ότι, ενώ οι συγγενείς έχουν «το ηθικό πλεονέκτημα», η ηθική υποστήριξη δεν μεταφράζεται αυτόματα σε εκλογική απήχηση. Αν η Καρυστιανού αποφασίσει να ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική, θα αντιμετωπίσει επιθέσεις που θα αφορούν την απειρία της ή την κυβερνησιμότητά της, όπως προειδοποίησε και ο Έλληνας Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, δηλώνοντας ότι «δεν θα έχει την ίδια ασυλία και μεταχείριση» ως πολιτικός αντίπαλος.
Το πολιτικό τοπίο σε αναβρασμό
Πέρα από την περίπτωση της Μαρίας Καρυστιανού, το ευρύτερο ελληνικό πολιτικό σκηνικό χαρακτηρίζεται από έναν έντονο αναβρασμό. Η πτώση της Νέας Δημοκρατίας στις δημοσκοπήσεις δείχνει αδυναμία σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης, αν διεξάγονταν εκλογές σήμερα, χωρίς ωστόσο να έχει αναδειχθεί ένας σαφής αντίπαλος για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Στον χώρο της κεντροαριστεράς, ο Αλέξης Τσίπρας, πρώην πρωθυπουργός, έχει παραιτηθεί από βουλευτής, τροφοδοτώντας τις εικασίες για τη δημιουργία ενός νέου κόμματος, με τις δημοσκοπήσεις να του δίνουν δυνητική απήχηση έως 20%. Ο ίδιος έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο, δηλώνοντας ότι «ίσως σύντομα, θα ταξιδέψουμε ξανά μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες», ενώ αναμένεται να κυκλοφορήσει βιβλίο για την πρωθυπουργία του.
Από την άλλη πλευρά, ο Αντώνης Σαμαράς, πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, μετά την αποπομπή του από το κόμμα λόγω έντονων επικρίσεων για κυβερνητικές πολιτικές, όπως η αναγνώριση του γάμου των ομοφύλων, αναμένεται επίσης να σχηματίσει ένα νέο δεξιό σχήμα.
Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για πιθανή στήριξη 9% των ψηφοφόρων σε ένα τέτοιο κόμμα, το οποίο φημολογείται ότι θα υιοθετήσει μια ατζέντα με επιρροές από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Μάλιστα, έχουν υπάρξει αναφορές για πιθανή συνεργασία της Καρυστιανού με τον Σαμαρά, καθώς συνεργάτης της είχε διατελέσει σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού.
Το ελληνικό πολιτικό τοπίο βρίσκεται σε μια φάση έντονης αναδιάταξης. Η βαθιά έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα κυρίαρχα κόμματα, σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη για αποτελεσματική διακυβέρνηση και διαφάνεια, δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ανάδυση νέων δυνάμεων.
Παρόλο που οι αναλυτές επισημαίνουν τις δυσκολίες επιβίωσης για τα νέα κόμματα στο ελληνικό σύστημα, η τρέχουσα συγκυρία δείχνει ότι η κοινωνία αναζητά ενεργά νέες λύσεις και φωνές που θα εκφράσουν την αγανάκτησή της και θα διεκδικήσουν μια διαφορετική πολιτική πορεία.
