Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το νομοσχέδιο για τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης Αρχής που θα αναλάβει την ευθύνη της συνολικής εποπτείας της αγοράς και την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών.
Τι αλλάζει με το νέο νομοσχέδιο
Το κείμενο που παρουσιάστηκε από το υπουργείο προβλέπει τη συγκέντρωση αρμοδιοτήτων σε έναν ενιαίο φορέα, ο οποίος θα αντικαταστήσει υφιστάμενες υπηρεσίες. Η πρόταση στοχεύει σε μεγαλύτερη διαφάνεια λειτουργίας και ταχύτερη αντίδραση σε προβλήματα της αγοράς.
Μεταξύ των δομών που θα ενσωματωθούν στο νέο σχήμα περιλαμβάνονται η ΔΙ.Μ.Ε.Α., η Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή, καθώς και επιμέρους τμήματα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, ενώ θα παύσει να λειτουργεί ως ανεξάρτητη αρχή ο Συνήγορος του Καταναλωτή.
Η συγχώνευση προβλέπει μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων προς ενιαίο φορέα εποπτείας.
Διοίκηση και οργανωτική διάρθρωση
Η νέα Αρχή θα αποκτήσει νομική προσωπικότητα και διοικητική αυτοτέλεια, σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχεδίου. Στην κορυφή της δομής θα βρίσκεται ένας Διοικητής και τρεις Υποδιοικητές με θητεία πέντε ετών και διαδικασία επιλογής μέσω ανοιχτής προκήρυξης.
Πέρα από την εκτελεστική διοίκηση, το νομοσχέδιο θεσπίζει πενταμελές Συμβούλιο Διοίκησης με ρόλο στρατηγικού και γνωμοδοτικού χαρακτήρα. Η οργανωτική δομή της Αρχής θα περιλαμβάνει μονάδες για ελέγχους, νομική υποστήριξη, διαμεσολάβηση και επιτήρηση της αγοράς, ώστε να υπάρχει συστηματικός έλεγχος σε προϊόντα και υπηρεσίες.
Η έδρα θα είναι στην Αθήνα, με τη δυνατότητα λειτουργίας περιφερειακών γραφείων για την εγγύτερη κάλυψη τοπικών αγορών και την ταχύτερη αντιμετώπιση παραβάσεων. Το σχήμα προβλέπει επίσης διοικητική υποδομή για υποστήριξη των νέων αρμοδιοτήτων και των περιφερειακών τμημάτων, εξασφαλίζοντας προσβασιμότητα υπηρεσιών σε πολίτες.
Αρμοδιότητες και μέσα δράσης
Η Αρχή θα έχει την ευθύνη για την παρακολούθηση της αγοράς, την έρευνα καταγγελιών και την αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου, με εξουσίες επιβολής διοικητικών κυρώσεων όταν διαπιστώνονται παραβιάσεις. Στόχος είναι η προστασία του συνόλου των καταναλωτών και η προώθηση δίκαιων εμπορικών πρακτικών.
Επιπλέον, προβλέπεται η παροχή νομικής συνδρομής προς πολίτες, καθώς και η δυνατότητα άσκησης αντιπροσωπευτικών αγωγών για την προάσπιση συλλογικών συμφερόντων. Μέσω αυτών των εργαλείων η Αρχή θα μπορεί να παρεμβαίνει σε ζητήματα που αφορούν μεγάλες ομάδες καταναλωτών και συλλογική αποκατάσταση ζημιών.
Συνεργασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται συμμετοχή της Αρχής σε ευρωπαϊκά δίκτυα συνεργασίας, όπως το Consumer Protection Cooperation Network (CPC), ώστε να ενισχυθεί ο διασυνοριακός συντονισμός και να αξιοποιηθούν καλές πρακτικές από άλλες χώρες.
Η ένταξη σε τέτοια δίκτυα θα διευκολύνει την αντιμετώπιση φαινομένων που υπερβαίνουν τα εθνικά όρια, όπως η παραπλανητική διαφήμιση και οι παράνομες πωλήσεις στο διαδίκτυο, εξασφαλίζοντας ταχύτερες και πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις για την προστασία των καταναλωτικών δικαιωμάτων.
Τι πρέπει να περιμένουν οι πολίτες
Καθώς το σχέδιο νόμου παραμένει σε δημόσια συζήτηση, οι λεπτομέρειες εφαρμογής θα προσδιοριστούν κατά την τελική διαμόρφωση. Ο νέος φορέας ωστόσο σχεδιάζεται για να προσφέρει ενιαία προσέγγιση στην εποπτεία της αγοράς και βελτιωμένη ανταπόκριση σε υποθέσεις που αφορούν καθημερινές αγορές των πολιτών.
Η μεταφορά αρμοδιοτήτων από υπάρχουσες δομές αναμένεται να έχει συνέπειες στην υπηρεσιακή οργάνωση και στη ροή υποθέσεων προς επίλυση, ενώ οι πολίτες θα πρέπει να παρακολουθούν τις τελικές ρυθμίσεις για να γνωρίζουν πώς θα αναζητούν υποστήριξη σε μελλοντικά προβλήματα με προϊόντα ή υπηρεσίες.
Αυτό το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να ενισχύσει την ασφάλεια της αγοράς και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.