Σε επεξεργασία βρίσκεται ένα σύστημα «λευκού Τειρεσία» από την ΑΑΔΕ και το υπουργείο Οικονομικών με στόχο να επιβραβεύσει τη συνέπεια στην αποπληρωμή φορολογικών υποχρεώσεων, ενώ τα χρέη προς το Δημόσιο εμφανίζουν σημαντική αύξηση το 2025. Η εισαγωγή του μέτρου στοχεύει να προσφέρει ευνοϊκότερους όρους αποπληρωμής στους συνεπείς φορολογούμενους και να περιορίσει τον ρυθμό διόγκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, δεδομένου ότι τα συνολικά χρέη έχουν φτάσει σε επίπεδο άνω των 111,6 δισ. ευρώ.
Πώς θα λειτουργεί ο λευκός Τειρεσίας
Η πρόταση βασίζεται σε πρότυπα που χρησιμοποιούν οι τράπεζες για θετική λίστα πελατών και προβλέπει προνόμια σε όσους τηρούν τις υποχρεώσεις τους εγκαίρως, όπως διευκολύνσεις στην αποπληρωμή. Μεταξύ των κινήτρων είναι η πρόσβαση σε περισσότερες δόσεις και σε χαμηλότερα επιτόκια, σύμφωνα με τις αρχικές διατάξεις που συζητούνται στο πλαίσιο του σχεδίου.
Στόχος της ρύθμισης είναι να διαχωριστούν όσοι αδυνατούν προσωρινά από όσους αποτελούν στρατηγικούς κακοπληρωτές, ώστε οι πρώτοι να μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους υπό καλύτερους όρους και να μειωθεί η πίεση στο σύστημα είσπραξης.
Ποιοι θα ωφεληθούν
Προτεραιότητα δίνεται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που πληρώνουν κανονικά τις υποχρεώσεις τους αλλά επιβαρύνθηκαν πρόσφατα από νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, ειδικά σε κλάδους όπου εφαρμόστηκε ο μηχανισμός τεκμαρτής φορολόγησης. Στο επίκεντρο βρίσκονται ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που βρέθηκαν αντιμέτωπες με αυξημένα ποσά προς καταβολή.
Αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι μέρος των φορολογουμένων αντιδρά στην επιβολή των νέων τεκμαρτών εισοδημάτων και σε ορισμένες περιπτώσεις επιλέγει να μην εξοφλήσει το τεκμαρτό εισόδημα ούτε τον αναλογούντα ΦΠΑ, γεγονός που επιτείνει την αύξηση των ληξιπροθέσμων υποχρεώσεων.
Αριθμοί και καταγραφή της αύξησης
Τα πρόσφατα στοιχεία της ΑΑΔΕ για το διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου 2025 δείχνουν σαφή επιδείνωση στην πορεία των οφειλών, με τον Αύγουστο να καταγράφει νέα ληξιπρόθεσμα ύψους 1,47 δισ. ευρώ, αύξηση κατά 145,5% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2024.
Από το μηνιαίο αυτό ποσό, περίπου 300 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν σε απλήρωτο φόρο εισοδήματος και 889,2 εκατ. ευρώ σε ΦΠΑ, στοιχεία που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με τον νέο μηχανισμό τεκμαρτής φορολόγησης και όχι με δηλωθέντα πραγματικά εισοδήματα προηγούμενων ετών.
Στο σύνολο της οικονομίας οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προσεγγίζουν τα 111,6 δισ. ευρώ, με 3.973.220 φυσικά και νομικά πρόσωπα να εμφανίζουν οφειλές προς την Εφορία, έναν αριθμό που αντιστοιχεί σχεδόν σε έναν στους δύο ενεργούς φορολογουμένους.
Διαχειριστικά θέματα και προκλήσεις είσπραξης
Το Δημόσιο εκτιμά ότι το πραγματικά εισπράξιμο τμήμα των συνολικών οφειλών δεν υπερβαίνει το εύρος των 23 – 30 δισ. ευρώ, ενώ πάνω από 27 δισ. ευρώ έχουν ήδη χαρακτηριστεί ανεπίδεκτα είσπραξης και αναμένονται επιπλέον περίπου 11 δισ. ευρώ να προστεθούν σε αυτήν την κατηγορία.
Οι προκλήσεις στη διαδικασία είσπραξης γίνονται πιο έντονες όταν αυξάνονται τα χρέη που θεωρούνται μη ρεαλιστικά εισπράξιμα· για αυτό και η εισαγωγή κινήτρων προς τους συνεπείς φορολογουμένους κρίνεται από τις αρχές ως εργαλείο με στόχο τη βελτίωση της ρευστότητας και τη συγκράτηση του ρυθμού αύξησης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.
