Η αναφορά στη «βεντέτα» επιστρέφει τακτικά στην κάλυψη περιστατικών βίας στην Κρήτη, αλλά ειδικοί υποστηρίζουν ότι ο όρος συχνά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. όρος «βεντέτα» εμφανίζεται στα μέσα ως εύγλωττος και δραματικός προσδιορισμός, ενώ, σύμφωνα με την Βασιλική Αρτινοπούλου, καθηγήτρια Εγκληματολογίας, η πρακτική που περιγράφεται με αυτόν τον όρο έχει σε μεγάλο βαθμό αποδομηθεί.
Η χρήση του όρου στα μέσα
Τα ΜΜΕ συχνά προτιμούν λέξεις που προκαλούν άμεσα συναίσθημα και αναγνωσιμότητα, γιʼ αυτό μέσα ενημέρωσης επανέρχονται στη «βεντέτα» όταν καλύπτουν συγκρούσεις. Η επιλογή αυτή λειτουργεί ως συντομογραφία που δίνει μια στοιχειώδη εξήγηση, χωρίς να προσφέρει πάντα λεπτομερή αποτύπωση των νομικών ή κοινωνικών στοιχείων.
Η χρήση του όρου λειτουργεί επίσης ως πολιτισμικό σήμα: μεταφέρει ιστορικές αναφορές και εικόνες, χωρίς απαραίτητα να αντικατοπτρίζει σύγχρονες διαδικασίες. Για αυτό η συμβολικά φορτισμένος χαρακτήρας της λέξης συχνά επισκιαζει την ανάγκη για νομική διερεύνηση.
Ιστορική εξέλιξη στην Κρήτη
Στην Κρήτη υπάρχουν ιστορικά αποτυπώματα της πρακτικής που αποκαλείται «βεντέτα», αλλά ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτή η μορφή σύγκρουσης δεν έχει επιβεβαιωμένη συνέχιση σαν σταθερός κύκλος αίματος τα τελευταία 70 χρόνια. Η μεταβολή αυτή συνδέεται με την ισχυροποίηση των κρατικών θεσμών και του δικαίου.
Προτεινόμενο Δήλωση 31 συγγενών θυμάτων πριν από τη δίκη δύο ελεγκτών
Τα αξιακά στοιχεία όπως η τιμή και η ντροπή παραμένουν σε ορισμένες κοινότητες, αλλά η πραγματοποίηση βίας σήμερα αντιμετωπίζεται κυρίως μέσω της δικαστική τάξη και των ποινικών διαδικασιών, όχι ως θεσμοποιημένο μέσο αποκατάστασης.
Προσεγγίσεις στην έρευνα και την πρόληψη
Όταν τα περιστατικά ερευνώνται, κρίνεται σημαντικό να χρησιμοποιούνται οι όροι και τα εργαλεία που παρέχει το σύγχρονο ποινικό πλαίσιο, ώστε να εξηγούνται τα γεγονότα με ακρίβεια. Μια τέτοια στάση προϋποθέτει έμφαση στην εγκληματικό δίκαιο και στη συλλογή τεκμηρίων αντί για πολιτισμικές μεταφορές.
Επίσης, η αποφυγή της μηχανικής αναφοράς σε ιστορικούς μύθους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο χρήσης αυτών των αφηγήσεων ως δικαιολογίας για μελλοντικές πράξεις βίας. Η προστασία της δημόσιας τάξης στηρίζεται στην ενίσχυση της θεσμική τάξη και στην έγκαιρη διερεύνηση των περιστατικών.
Η κ. Βασιλική Αρτινοπούλου, καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Τμήμα Κοινωνιολογίας Παντείου, έχει τονίσει ότι η ακρίβεια στη γλώσσα της δημοσιογραφίας και της έρευνας συμβάλλει στη σωστή αντιμετώπιση τέτοιων υποθέσεων.
