Σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης προβλέπει μια συστηματική ενίσχυση της Επιτροπής Ανταγωνισμού με στόχο πιο αποτελεσματική εποπτεία της αγοράς και μεγαλύτερη προστασία των καταναλωτών. Το κείμενο, που είναι σε δημόσια διαβούλευση, αναδιατάσσει διαδικασίες, εισάγει νέες οικονομικές ρυθμίσεις και δίνει στην Αρχή πρόσβαση σε τεχνολογικά εργαλεία για την ανάλυση αγορών.
Τι αλλάζει στη διαδικασία γνωστοποιήσεων
Υποχρέωση γνωστοποίησης πλέον καταγράφεται πριν την ολοκλήρωση μιας πράξης αλλά μετά τη σύναψη της συμφωνίας ή τη δημοσίευση προσφοράς. Η παλιά 30ήμερη προθεσμία καταργείται, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να πρέπει να ενεργούν νωρίτερα ώστε να μην εκτεθούν σε κυρώσεις.
Δημοσιοποίηση και σχόλια προβλέπεται σε δύο σημεία: σε οικονομική εφημερίδα και στην ιστοσελίδα της Επιτροπής, όπου τρίτοι θα μπορούν να αφήνουν παρατηρήσεις. Αυτή η διαφάνεια στοχεύει στον ευρύτερο έλεγχο των συγχωνεύσεων και στη συλλογή πληροφοριών από την αγορά.
Οικονομικά κατώφλια και προθεσμίες
Κριτήρια γνωστοποίησης καθορίζονται με συγκεκριμένα όρια: 150 εκατομμύρια ευρώ για την παγκόσμια αγορά και 15 εκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα, όταν συμμετέχουν τουλάχιστον δύο εταιρείες. Επιπλέον, αν μια γνωστοποίηση είναι ελλιπής ή παραπλανητική, οι προθεσμίες της Επιτροπής δεν αρχίζουν να τρέχουν μέχρι να διορθωθούν τα στοιχεία.
Χρηματοδότηση και οικονομική αυτονομία
Νέο τέλος ίδρυσης επιβάλλεται στις ανώνυμες εταιρείες ύψους 1% επί κάθε νέας ίδρυσης ή αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, χωρίς εξαιρέσεις από αναπτυξιακούς ή φορολογικούς νόμους. Τα έσοδα του τέλους θα συγκεντρώνονται σε ειδικό λογαριασμό για την Αρχή, ενισχύοντας τη δημοσιονομική της αυτονομία.
Ελάχιστος προϋπολογισμός της Επιτροπής θα καθορίζεται στο 0,004% του ΑΕΠ, με προοπτική πρόσθετης ενίσχυσης 0,001% ΑΕΠ εφόσον επιτυγχάνονται στόχοι απόδοσης. Ο κρατικός προϋπολογισμός θα αναπληρώνει τυχόν ελλείψεις ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της.
Προτεινόμενο Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει αναθεώρηση κυρώσεων προς Ισραήλ υπό όρους εκεχειρίας
Κυρώσεις, τεχνολογία και ενίσχυση προσωπικού
Αυστηρότεροι έλεγχοι προβλέπουν βαριά πρόστιμα για παράλειψη γνωστοποίησης, με ελάχιστο τα 30.000 ευρώ και ανώτατο όριο έως το 10% του συνολικού κύκλου εργασιών σε περίπτωση υπαιτιότητας. Παράλληλα, οι ποινές για παρεμπόδιση ελέγχων ή παροχή παραπλανητικών πληροφοριών αυξάνονται σημαντικά.
Ποσοστιαίες κυρώσεις φτάνουν έως 1% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών για σοβαρές παραβάσεις, ενώ προβλέπονται και ημερήσιες χρηματικές ποινές. Επιπλέον, έχουν οριστεί χρηματικές κυρώσεις από 15.000 έως 2 εκατομμύρια ευρώ για επιχειρήσεις και ενώσεις επιχειρήσεων, καθώς και από 5.000 έως 2 εκατομμύρια ευρώ για υπαλλήλους που εμποδίζουν έρευνες.
Τεχνολογικά εργαλεία εισάγονται στη φαρέτρα της Επιτροπής, με αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης και data mining και με ηλεκτρονικές διασυνδέσεις με κρατικά και ιδιωτικά συστήματα όπως το ΕΣΗΔΗΣ. Η αυτόματη άντληση δεδομένων θα βοηθήσει στον εντοπισμό ύποπτων μοτίβων συνεργασιών και καρτέλ.
Ενίσχυση ανθρώπινου δυναμικού προωθείται μέσω προγραμμάτων πρακτικής άσκησης για νέους επιστήμονες: έως πέντε ασκούμενοι δικηγόροι ή φοιτητές για περίοδο έως εννέα μηνών, με στόχο τη δημιουργία εξειδικευμένων στελεχών στον τομέα του ανταγωνισμού.
Ρυθμιστική ευελιξία παρέχεται στους αρμόδιους υπουργούς για την αναπροσαρμογή κατωτάτων ορίων ανά κλάδο μετά από τριετή χαρτογράφηση αγορών, δίνοντας περιθώριο προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες κάθε τομέα. Το νέο πλαίσιο, συνολικά, επιδιώκει μια πιο ενεργητική και τεχνολογικά υποστηριζόμενη εποπτεία της αγοράς.
