Μία κληρονόμος επιβαρύνθηκε με καταλογισμό 203.199 ευρώ σε βάρος της μετά από έλεγχο που εντόπισε ελλείψεις στις εισπράξεις του αποβιώσαντος πατέρα της, ενώ η ίδια είχε αποδεχθεί την κληρονομιά με ευεργέτημα της απογραφής, δηλαδή περιορισμένη ευθύνη για τα χρέη.
Στην απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου διατυπώθηκε ότι το χρέος μεταφέρεται στον κληρονόμο και παραμένει ενεργό, όπως επιβεβαιώνεται και από σχετικό έλεγχο, έλεγχος ΑΑΔΕ 2017 που διαπίστωσε σημαντικό έλλειμμα.
Αντικείμενο της υπόθεσης
Ο αποβιώσας υπάλληλος του Πρωτοδικείου είχε αναλάβει την είσπραξη χρηματικών ποινών, και κατά τη διαδικασία ελέγχου της ΑΑΔΕ προέκυψε ότι υπήρχε απώλεια σχεδόν 192.000 ευρώ και η απουσία 20 μπλοκ αποδείξεων, στοιχεία που οδήγησαν στον καταλογισμό. Η έλλειψη ενημερώθηκε από την υπηρεσία, ενώ η έρευνα καλύπτει την περίοδο Μαρτίου έως Οκτωβρίου 2017, και επιβεβαιώνει τα συνολικά ποσά.
Ο υπάλληλος δεν ολοκλήρωσε τη διαδικασία απόδοσης των εισπράξεων πριν από τον θάνατό του, γι’ αυτό το Δημόσιο προχώρησε σε καταλογισμό στο πρόσωπο που είχε την ιδιότητα της κληρονόμου. Στην πράξη, η ΑΑΔΕ διεκδίκησε το πλήρες υπόλοιπο, χωρίς να αμφισβητηθεί η φύση των ελλειμμάτων ως μη αποδοθέντων εισπράξεων.
Δικαστική κρίση και μειοψηφική άποψη
Το Δικαστήριο θεώρησε ότι η ιδιότητα της κληρονόμου επιφέρει μεταβίβαση της ευθύνης για το χρέος της κληρονομιάς, με περιορισμό όμως στην περιουσία της κληρονομιάς και όχι στην προσωπική περιουσία της κόρης, όπως διευκρινίστηκε από τους δικαστές. Ωστόσο, παρά την περιορισμένη φύση της αποδοχής, ο καταλογισμός σε βάρος της διατηρήθηκε σε ισχύ, γεγονός που προκάλεσε αντιπαραθέσεις στην απόφαση.
Ενδιαφέρον είχε η πρόταση ενός δικαστή να μειωθεί το ποσό στο περίπου 37.000 ευρώ, που αντιστοιχούσε στο καθαρό ενεργητικό της κληρονομιάς, αλλά η άποψη αυτή δεν υπερψηφίστηκε και ο πλήρης καταλογισμός παρέμεινε. Η αντιπαράθεση αυτή καταδεικνύει τις διαφορετικές ερμηνείες για τον τρόπο επιμερισμού του χρέους.
Συνέπειες για κληρονόμους
Η υπόθεση υπογραμμίζει ότι ακόμη και όταν γίνεται αποδοχή με ευεργέτημα της απογραφής, ο κληρονόμος μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με πλήρες καταλογιστικά ποσά που σχετίζονται με την κληρονομιά, εφόσον συντρέχουν αποδεδειγμένες ελλείψεις στις εισπράξεις.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις η διαφορά ανάμεσα στο καθαρό ενεργητικό και στον καταλογισμένο όρο παραμένει κρίσιμη.
Για πρακτικούς λόγους, οι δικαστικές αποφάσεις που αφορούν μεταβίβαση χρηματικών υποχρεώσεων σε κληρονόμους αναδεικνύουν την ανάγκη λεπτομερούς απογραφής και τεκμηρίωσης των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και τον ρόλο της δημόσιας διοίκησης στον εντοπισμό μη αποδοθεισών εισπράξεων.
Παρά την ιδιότητα του κληρονόμου, η νομική κάλυψη εξαρτάται από την κατάσταση των περιουσιακών στοιχείων της κληρονομιάς.
