Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει εξερευνήσεις για φυσικό αέριο στο βορειοδυτικό Ιόνιο, με την αμερικανική εταιρεία ExxonMobil σε ηγετικό ρόλο και σε συνεργασία με τις Energean και HELLENiQ ENERGY, σε μια κίνηση που τερματίζει διάστημα άνω των τεσσάρων δεκαετιών χωρίς άδειες εξερεύνησης.
Η τελετή υπογραφής πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα με την παρουσία Αμερικανών αξιωματούχων, ενώ ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ απηύθυνε προειδοποίηση κατά των νέων επεκτάσεων ορυκτών καυσίμων στο COP30 στο Μπέλεμ.
Περιεχόμενα της συμφωνίας
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η ExxonMobil θα ηγηθεί των ερευνών σε ύδατα βορειοδυτικά της Κέρκυρας, με κοινή συμμετοχή ελληνικών ενεργειακών εταιρειών, ενώ προβλέπεται η έναρξη γεωτρήσεων στα τέλη του επόμενου έτους ή στις αρχές του 2027. Η ανακοίνωση περιέλαβε λεπτομέρειες για τα δικαιώματα εξερεύνησης και το χρονοδιάγραμμα, με πρώτες εκτιμήσεις για χρονοδιάγραμμα από τις εμπλεκόμενες εταιρείες και το ελληνικό υπουργείο.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, χαρακτήρισε την υπογραφή ως «ιστορική» και τόνισε ότι η κίνηση ανοίγει εκ νέου την ελληνική υφαλοκρηπίδα για έρευνα μετά από δεκαετίες. Η κυβέρνηση ανέφερε επίσης ότι οι άδειες αφορούν συγκεκριμένες γεωγραφικές ζώνες και ότι οι εργασίες θα γίνουν με βάση περιβαλλοντικούς όρους.
Η τελετή υπογραφής έγινε παράλληλα με τη διοργάνωση της έκτης συνόδου P-TEC στην Αθήνα, όπου οι ΗΠΑ και η Ελλάδα παρουσίασαν την πρωτοβουλία ως μέρος ευρύτερης συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα, σε συνεργασία με τον Atlantic Council.
Διεθνές πλαίσιο και αντιπαραθέσεις
Η ανακοίνωση συνέπεσε με τις εργασίες της συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα, όπου ο γενικός γραμματέας Antonio Guterres ζήτησε να σταματήσουν οι νέες εξορύξεις άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, εκφράζοντας ανησυχία για την κλιματική αλλαγή. Στο ίδιο διάστημα αναφέρθηκε ότι οι ΗΠΑ είχαν επιτύχει την αναστολή μιας διεθνούς προσπάθειας για φορολόγηση των εκπομπών του ναυτιλιακού τομέα, με την υποστήριξη της Ελλάδας.
Στην Αθήνα, Αμερικανοί αξιωματούχοι όπως ο Doug Burgum και ο Chris Wright παραβρέθηκαν στη συμφωνία, ενώ η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Kimberly Guilfoyle έκανε δηλώσεις για την ενίσχυση της διατλαντικής συνεργασίας. Η παρουσία αυτή καταγράφεται ως σημαντικό στοιχείο της αμερικανικής διπλωματίας στον ενεργειακό χώρο.
Σύνδεση με το ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο
Η ελληνική πρωτοβουλία εντάσσεται σε στρατηγικό σχέδιο που θέτει την Ελλάδα ως κόμβο εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, με στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας έναντι του ρωσικού αερίου. Το τερματικό της Ρεβυθούσας και η ενεργειακή διασύνδεση μέσω του Vertical Corridor αναφέρονται ως κομβικές υποδομές για τη διανομή LNG προς βόρεια και ανατολικά της Ευρώπης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, LNG από την Ελλάδα προγραμματίζεται να φθάσει στην Ουκρανία αυτόν τον χειμώνα μέσω της νέας ενεργειακής διαδρομής που συνδέει Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία και Μολδαβία, επισημαίνοντας τον ρόλο της χώρας στη διαφοροποίηση των προμηθευτών ενέργειας στην περιοχή.
