Η Ελλάδα παραμένει στην κορυφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κατανάλωση αντιβιοτικών, με σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και τη μικροβιακή αντοχή. Αντιμέτωπο με αυτή την κρίση, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) επιστρατεύει πλέον influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε κάθε χώρα για την ευαισθητοποίηση των πολιτών.
Αυτή η πρωτοβουλία έρχεται ως άμεση απάντηση στην αυξανόμενη απειλή της μικροβιακής αντοχής, ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας που συνδέεται άμεσα με την μη ορθολογική και υπερβολική χρήση αντιβιοτικών. Κάθε χρόνο, περισσότερα από 35.000 άτομα χάνουν τη ζωή τους στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω λοιμώξεων από ανθεκτικά μικρόβια.
Η ανησυχητική θέση της Ελλάδας στην κατανάλωση αντιβιοτικών
Η Ελλάδα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση όσον αφορά την αντοχή των μικροβίων στα αντιβιοτικά, γεγονός που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα των θεραπειών και αυξάνει τη θνητότητα από λοιμώξεις. Σύμφωνα με την τελευταία μελέτη επιπολασμού των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ένα σημαντικό 12,1% των νοσηλευομένων εμφανίζει τουλάχιστον μία λοίμωξη σχετιζόμενη με χώρους παροχής υγείας.
Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι πολλά βακτήρια που προκαλούν λοιμώξεις στην Ελλάδα παρουσιάζουν αντοχή στα αντιβιοτικά που υπερβαίνει κατά πολύ το 50%. Αυτά τα στοιχεία υπογραμμίζουν την επιτακτική ανάγκη για άμεση δράση και αλλαγή συμπεριφοράς τόσο από τους πολίτες όσο και από τους επαγγελματίες υγείας.
Τα δεδομένα της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών
Η χώρα μας παραμένει πρωταθλήτρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την κατανάλωση αντιβιοτικών. Τα στοιχεία της πρόσφατης έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) αποκαλύπτουν ότι στην Ελλάδα καταναλώνονται καθημερινά 28,5 καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ανά 1.000 κατοίκους, τόσο σε νοσοκομεία όσο και στην κοινότητα.
Ο αριθμός αυτός είναι σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. και του ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου, ο οποίος ανέρχεται σε 20 καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ανά 1.000 κατοίκους.
Επιπλέον, η κατανάλωση αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία αποτελεί έναν παράγοντα που επιδεινώνει το πρόβλημα, καθώς τα αντιβιοτικά αυτά καταλήγουν τελικά στον άνθρωπο, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών μικροβίων. Αυτή η πολύπλευρη χρήση καθιστά την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής μια σύνθετη πρόκληση.
Η στρατηγική του ECDC με τους influencers
Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κρίση, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και το ECDC ξεκίνησαν τη φετινή Παγκόσμια Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για τη Μικροβιακή Αντοχή, η οποία διαρκεί από τις 18 έως τις 24 Νοεμβρίου. Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, το ECDC συνεργάζεται με influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε κάθε χώρα της Ε.
Ε., συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Αυτοί οι συνεργάτες θα δημιουργήσουν και θα δημοσιεύσουν περιεχόμενο στις ψηφιακές πλατφόρμες, προωθώντας τη συνετή χρήση των αντιβιοτικών και την ευαισθητοποίηση για τη μικροβιακή αντοχή. Η επιλογή των influencers αποσκοπεί στην προσέγγιση ενός ευρύτερου κοινού, ειδικά των νεότερων ηλικιών, οι οποίοι είναι πιο δεκτικοί σε μηνύματα που προέρχονται από προσωπικότητες των social media.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές της δημόσιας υγείας είναι η αργή πρόοδος στην αλλαγή των συμπεριφορών, παρά τις συνεχείς εκστρατείες ενημέρωσης. Η επιστράτευση των influencers σηματοδοτεί μια νέα, πιο άμεση προσέγγιση, με την ελπίδα να επιτευχθεί πιο αποτελεσματική επικοινωνία του κρίσιμου μηνύματος της συνετής χρήσης αντιβιοτικών, σε μια εποχή που η δημόσια δαπάνη για την υγεία παραμένει πρόκληση.
Προστατεύοντας το παρόν, διασφαλίζοντας το μέλλον
Το μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη φετινή καμπάνια είναι «Δρούμε τώρα: Προστατεύουμε το Παρόν μας, Διασφαλίζουμε το Μέλλον μας». Ο ΠΟΥ τονίζει ότι η μικροβιακή αντοχή δεν είναι μια μελλοντική πρόκληση, αλλά ένα πρόβλημα που συμβαίνει τώρα και βλάπτει ήδη την υγεία, τα συστήματα τροφίμων, το περιβάλλον και τις οικονομίες μας.
Για να προστατεύσουμε το παρόν και να διασφαλίσουμε το μέλλον, είναι απαραίτητο να δοθεί προτεραιότητα σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις και στρατηγική δράση στους τομείς της ανθρώπινης, ζωικής και περιβαλλοντικής υγείας. Η συνεργασία όλων των φορέων και η ενεργός συμμετοχή των πολιτών είναι κρίσιμη για την αναστροφή αυτής της επικίνδυνης τάσης.