Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) απέρριψε πρόσφατα την προσφυγή φορολογουμένου, ο οποίος ζητούσε την ακύρωση πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου για το 2019, ύψους 90.820 ευρώ. Ο φορολογούμενος υποστήριζε ότι ήταν φορολογικός κάτοικος Αιγύπτου, επικαλούμενος πολυετή διαμονή και εργασία στο Κάιρο, ωστόσο η ΔΕΔ έκρινε ότι δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για μεταβολή της φορολογικής του κατοικίας από την Ελλάδα.
Το ιστορικό της υπόθεσης και ο καταλογισμός φόρου
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της αυστηροποίησης των ελέγχων και της διεθνούς συνεργασίας των φορολογικών αρχών, καθώς η φορολογική κατοικία αποτελεί κεντρικό στοιχείο για τον προσδιορισμό του πού φορολογείται το παγκόσμιο εισόδημα ενός ατόμου. Η ορθή τεκμηρίωση της μεταβολής φορολογικής κατοικίας είναι κρίσιμη για την αποφυγή διπλής φορολόγησης ή καταλογισμού φόρων σε χώρα όπου δεν υπάρχει πλέον φορολογική υποχρέωση.
Ο προσφεύγων είχε λάβει αποδοχές ύψους 181.230 ευρώ το 2019 από αλλοδαπή εργοδότρια εταιρεία, οι οποίες δεν δηλώθηκαν στην Ελλάδα. Ο καταλογισμός του φόρου βασίστηκε σε πληροφορίες που έλαβε η ελληνική φορολογική διοίκηση από τις αρχές της Δανίας, μέσω της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών.
Ο φορολογούμενος επικαλέστηκε πολυετή διαμονή και εργασία στο Κάιρο, μόνιμη κατοικία που του παρείχε ο εργοδότης του, καθώς και περιορισμένες επισκέψεις στην Ελλάδα αποκλειστικά για άδεια. Υποστήριξε επίσης ότι η οικογενειακή του κατάσταση, με σύζυγο και παιδί στην Ελλάδα, δεν αρκούσε για να θεμελιωθεί φορολογική κατοικία στη χώρα.
Τα στοιχεία που απέρριψε η ΔΕΔ
Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών έκρινε ότι τα στοιχεία που προσκόμισε ο φορολογούμενος δεν πληρούσαν τις απαιτήσεις της ΠΟΛ 1201/2017 για μεταβολή φορολογικής κατοικίας. Συγκεκριμένα, ο προσφεύγων δεν κατέθεσε πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας ή αντίγραφο φορολογικής δήλωσης από την Αίγυπτο για το 2019, ούτε αποδείχθηκε ότι οι αιγυπτιακές αρχές δεν εκδίδουν τέτοιες βεβαιώσεις.
Επιπλέον, από τα στοιχεία του Taxis προέκυψε ότι ο φορολογούμενος δεν είχε ζητήσει μεταβολή φορολογικής κατοικίας για τα έτη 2018-2021 εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, υποβάλλοντας σχετικό αίτημα μόλις το 2024 και μάλιστα αναδρομικά.
Προτεινόμενο Πότε κλειδώνει η φορολογική κατοικία εκτός Ελλάδας — Δικαιώθηκε φορολογούμενος για εισοδήματα 2019 στη Γερμανία
Η υπηρεσία απέρριψε επίσης τον ισχυρισμό περί έλλειψης αιτιολογίας της πράξης, τονίζοντας ότι η φορολογική διοίκηση είχε σαφώς αναφέρει πως ο προσδιορισμός βασίστηκε στα στοιχεία που έλαβε από τη Δανία μέσω της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών. Η απόφαση της ΔΕΔ υπογραμμίζει την ανάγκη για πλήρη και έγκαιρη τεκμηρίωση σε περιπτώσεις αλλαγής φορολογικής κατοικίας, καθώς η απουσία επίσημων εγγράφων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικούς φορολογικούς καταλογισμούς.
Οι συνέπειες της απόφασης για τον φορολογούμενο
Η περίπτωση αυτή αναδεικνύει τη σημασία της τήρησης των τυπικών προϋποθέσεων για την αλλαγή φορολογικής κατοικίας, καθώς η μη προσκόμιση των απαιτούμενων εγγράφων, όπως το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας, μπορεί να ακυρώσει κάθε ισχυρισμό. Οι φορολογικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η ελληνική φορολογική διοίκηση γίνεται ολοένα και πιο αυστηρή στην εφαρμογή των διατάξεων, ειδικά με την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Ως εκ τούτου, η ΔΕΔ αποφάσισε ότι ο προσφεύγων ορθά αντιμετωπίστηκε ως φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για το έτος 2019. Κατά συνέπεια, όφειλε να δηλώσει το παγκόσμιο εισόδημά του στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσής του. Η προσφυγή του απορρίφθηκε εξ ολοκλήρου, επιβεβαιώνοντας τον καταλογισμό του φόρου των 90.820 ευρώ.
Μελλοντικές προεκτάσεις και η σημασία της φορολογικής κατοικίας
Η απόφαση αυτή αποτελεί μια ακόμη υπενθύμιση προς τους φορολογούμενους για την ανάγκη προσεκτικού σχεδιασμού και έγκαιρης υποβολής όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών όταν επιδιώκουν αλλαγή φορολογικής κατοικίας. Η μη συμμόρφωση με τις προβλεπόμενες διαδικασίες μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις και νομικές διαμάχες με τις φορολογικές αρχές.
Είναι ζωτικής σημασίας η ενημέρωση και η συμβουλή από ειδικούς σε θέματα διεθνούς φορολογικού δικαίου, ώστε να διασφαλίζεται η ορθή εφαρμογή των διατάξεων και η αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων στο μέλλον.
