- Έλληνας αρχαιολόγος συνελήφθη στην Αθήνα σε διεθνή επιχείρηση της Europol για αρχαιοκαπηλία.
- Στην κατοχή του βρέθηκαν 474 αρχαία αντικείμενα, ενώ φέρεται να συνεργαζόταν με Βούλγαρο μεγιστάνα.
- Ο Βασίλ Μπόικοφ, γνωστός ως «το Κρανίο», συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα και είχε μεγάλη συλλογή αρχαιοτήτων.
- Συνολικά, 35 άτομα συνελήφθησαν και πάνω από 3.000 αντικείμενα αξίας 100 εκατ. ευρώ κατασχέθηκαν σε πέντε χώρες.
- Η επιχείρηση υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των διεθνών δικτύων παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών.
Μια μεγάλη διεθνής επιχείρηση της Europol κατά της αρχαιοκαπηλίας οδήγησε στη σύλληψη ενός Έλληνα αρχαιολόγου στην Αθήνα την Τετάρτη, ο οποίος φέρεται να συνδέεται με ένα εγκληματικό δίκτυο με βάση τη Βουλγαρία. Στην οικία του εντοπίστηκαν 474 αρχαία αντικείμενα, κυρίως όστρακα και ειδώλια, ενώ παράλληλες έφοδοι σε πέντε χώρες οδήγησαν σε 35 συλλήψεις και την κατάσχεση αντικειμένων αξίας άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Η εξάρθρωση διεθνών κυκλωμάτων αρχαιοκαπηλίας αποτελεί μια διαρκή πρόκληση για τις διωκτικές αρχές παγκοσμίως, καθώς η παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών τροφοδοτεί το οργανωμένο έγκλημα και στερεί από τις χώρες-πηγές ένα ανεκτίμητο κομμάτι της ιστορίας τους.
Αυτή η επιχείρηση της Europol υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα και τη διασυνοριακή φύση τέτοιων δικτύων, τα οποία συχνά εκμεταλλεύονται κενά στη νομοθεσία και την ανάγκη για εξειδικευμένο προσωπικό.
Η διεθνής επιχείρηση και η σύλληψη στην Ελλάδα
Στο πλαίσιο μιας ευρείας διεθνούς αστυνομικής επιχείρησης, η οποία συντονίστηκε από την Europol και την Eurojust, πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη συλλήψεις και έρευνες σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Στην Αθήνα, στελέχη του Τμήματος Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς συνέλαβαν έναν Έλληνα αρχαιολόγο, στην οικία του οποίου βρέθηκαν 474 αρχαία αντικείμενα, κυρίως όστρακα και ορισμένα ειδώλια.
Ο συλληφθείς φέρεται να δήλωσε ότι από το 2014 είχε συνεργαστεί ως μελετητής και συντάκτης καταλόγων για την ιδιωτική συλλογή ενός Βούλγαρου μεγιστάνα, ο οποίος έχει απασχολήσει τις διωκτικές αρχές της γειτονικής χώρας.
Το προφίλ του «Κρανίου» και οι διασυνδέσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ιδιωτική συλλογή που φέρεται να είχε μελετήσει ο Έλληνας αρχαιολόγος ανήκε στον 64χρονο Βασίλ Μπόικοφ, γνωστό και με το προσωνύμιο «το Κρανίο». Ο Μπόικοφ δραστηριοποιήθηκε στον χώρο των τυχερών παιχνιδιών, υπήρξε ιδιοκτήτης των ποδοσφαιρικών ομάδων ΤΣΣΚΑ και Λέφσκι, ενώ διέθετε και μια εκτεταμένη συλλογή έργων τέχνης και αρχαιοτήτων.
Το 2020 διέφυγε στο Ντουμπάι, καθώς αντιμετώπιζε κατηγορίες για διάφορα αδικήματα και σύνδεση με το οργανωμένο έγκλημα, με αποτέλεσμα την κατάσχεση της συλλογής του. Ο ίδιος έχει αρνηθεί όλες τις κατηγορίες. Βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το 2023 επέστρεψε στη Βουλγαρία και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ τον Φεβρουάριο του 2024 ίδρυσε δικό του κόμμα, μια κίνηση που είχε επιχειρήσει ανεπιτυχώς και το 2021.
Προτεινόμενο Η δίκη στο Παρίσι για την υπόθεση που φέρεται να αφορά ρωσικές ενέργειες παρέμβασης
Ο αντίκτυπος της επιχείρησης και τα κατασχεθέντα
Η αστυνομική επιχείρηση στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε κατόπιν αιτήματος δικαστικής συνδρομής των βουλγαρικών αρχών, αναδεικνύοντας τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας στην καταπολέμηση του εγκλήματος. Μετά τη σύλληψη του αρχαιολόγου, οι αρχές έκαναν έρευνα και σε οικία που φέρεται να ανήκει στον Μπόικοφ στη Χαλκιδική, χωρίς ωστόσο να βρεθούν ευρήματα.
Σε παράλληλες εφόδους στο εξωτερικό, συνελήφθησαν 35 άτομα στη Βουλγαρία, ενώ συνολικά πραγματοποιήθηκαν 131 έρευνες σε οικίες, οχήματα και τραπεζικές θυρίδες σε Βουλγαρία, Αλβανία, Γαλλία, Γερμανία και Ελλάδα. Κατασχέθηκαν περισσότερα από 3.000 αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων χρυσών και ασημένιων νομισμάτων και άλλων αρχαιοτήτων, με την εκτιμώμενη αξία τους να υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια ευρώ.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές και τους ειδικούς σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς είναι η οργανωμένη δομή αυτών των δικτύων, τα οποία συχνά χρηματοδοτούν παράνομες ανασκαφές και εκμεταλλεύονται ντόπιους λαθρανασκαφείς, όπως επισημαίνει η Europol.
Η μαζική κατάσχεση τόσο μεγάλου αριθμού αντικειμένων και η σύλληψη προσώπων με διασυνδέσεις σε διάφορες χώρες, υπογραμμίζει την ανάγκη για ενισχυμένους ελέγχους και αυστηρότερη νομοθεσία για την προστασία των αρχαιοτήτων.
Η επόμενη μέρα των ερευνών
Η αστυνομική επιχείρηση, σύμφωνα με τη Europol, συνδέεται με την κατάσχεση 7.000 αντικειμένων έπειτα από έφοδο σε σπίτι στη Βουλγαρία το 2020. Ο βασικός ύποπτος σε αυτή την υπόθεση, τον οποίο η Europol δεν κατονομάζει αλλά φέρεται να είναι ο Μπόικοφ, εκτιμάται ότι χρηματοδοτούσε παράνομες ανασκαφές σε όλη τη Βουλγαρία και σε άλλες βαλκανικές χώρες.
Η έρευνα συνεχίζεται για να αποκαλυφθεί πλήρως το εύρος του εγκληματικού δικτύου και να εντοπιστούν τυχόν άλλες διασυνδέσεις που εκμεταλλεύονται την πολιτιστική κληρονομιά για παράνομο κέρδος, επηρεάζοντας ακόμη και ελληνικές επιχειρήσεις που ενδεχομένως να εμπλέκονται σε παρόμοιες δραστηριότητες.
